Lời dẫn: Nhiều năm qua, những sai phạm liên quan đến đất đai và trật tự xây dựng đã trở thành vấn đề nhức nhối tại Hà Nội. Trước tình trạng này, mới đây chính quyền thành phố đã có những động thái mạnh mẽ, yêu cầu các cơ quan, đơn vị thực hiện quyết liệt, có hiệu quả các giải pháp, biện pháp xử lý, khắc phục các vi phạm đất đai.
Với mong muốn đồng hành cùng chính quyền Thủ đô trong công cuộc chống sai phạm liên quan đến đất đai và trật tự xây dựng, chúng tôi sẽ phản ánh đến độc giả những thông tin trung thực, chính xác nhất về công tác xử lý, khắc phục các vi phạm trên tại địa bàn Hà Nội. Tin rằng, với những hành động quyết liệt từ bộ máy chính quyền thành phố, các sai phạm này sẽ được xử lý triệt để trong thời gian tới.
Nằm cách trung tâm Thủ đô Hà Nội 5km về phía Tây Bắc, phường Tứ Liên thuộc địa bàn quận Tây Hồ nằm ven sông Hồng, với diện tích 290,95 ha.
Địa bàn phường Tứ Liên hiện nay có 1 phố chính là Tứ Liên, dài 512m, được bắt đầu từ đoạn ngã ba giao cắt đường Âu Cơ đầu ngõ 124 đến ngã ba tiếp giáp đê quai Tứ Liên. Tuyến phố đi qua nhiều trụ sở, cơ quan chính của phường bao gồm trụ sở Đảng ủy, HĐND, UBND phường, công an phường, trường Mầm Non Tứ Liên, Trường Tiểu học Tứ Liên và Trường THCS Tứ Liên…
Là trục đường chính, lại gần các cơ quan chính quyền của phường, những tưởng con phố này phải trở thành hình mẫu lý tưởng của đô thị Tứ Liên. Nhưng trên thực tế, phố Tứ Liên nói riêng và địa bàn phường nói chung hiện nay lại trở thành tâm điểm nóng của tình trạng vi phạm trật tự xây dựng đô thị, một trong những vấn đề nhức nhối và được coi là trọng điểm cho sự phát triển đô thị tại thủ đô Hà Nội.
Bức xúc trước hàng loạt vấn đề nhức nhối tại địa phương, một số công dân tại đây đã có đơn tố cáo đích danh ông Nguyễn Văn Quảng – Phó Chủ tịch UBND phường Tứ Liên có liên quan đến vấn đề này.
Theo nội dung đơn thư tố cáo của ông Dương Tiến Sử, địa chỉ ngõ 76, phố An Dương, phường Tứ Liên, quận Tây Hồ cho biết, từ năm 2019 cho đến nay, ông Nguyễn Công Quảng sau khi được điều động giữ chức vụ Phó Chủ tịch UBND phường Tứ Liên đã có nhiều dấu hiệu không làm tròn trách nhiệm, dẫn đến nhiều sai phạm trong trật tự xây dựng trên địa bàn.
Cụ thể, trong nội dung đơn tố cáo nêu chính xác các công trình tại số 80B ngõ 310 đường Nghi Tàm; số nhà 27 và 47 thuộc ngách 35/76 phố An Dương; số nhà 3 ngõ 172 phố Âu Cơ đều không có giấy phép nhưng tiến hành xây dựng 3 tầng kiên cố. Hiện tại, ông Dương Tiến Sử đã gửi đơn tố cáo ông Nguyễn Công Quảng lên UBND quận Tây Hồ và các ngành chức năng khác, với mong muốn làm rõ các vấn đề sai phạm xảy ra trên địa bàn phường Tứ Liên.
Ngoài ra, những vấn đề tranh chấp đất đai, trật tự xây dựng tại khu vực chùa Tứ Liên cũng được người dân liên tục gửi đơn thư đến UBND Quận Tây Hồ và một số cơ quan báo chí để đòi lại công bằng, bởi người dân cho rằng ý kiến của mình đã không được lãnh đạo phường Tứ Liên lắng nghe, xem xét.
Bên cạnh đó, ngoài những vấn đề tranh chấp đất đai, sai phạm đã được người dân phản ánh bằng đơn thư, PV còn ghi nhận trên địa bàn phường Tứ Liên nổi cộm rất nhiều trường hợp vi phạm trật tự xây dựng đô thị ngang nhiên hiện hữu, thậm chí có những sai phạm như công trình xây vượt tầng hoặc xây nhà trên đất nông nghiệp xảy ra ngay sát trụ sở của UBND Phường Tứ Liên nhưng chính quyền phường này vẫn không hề có động thái xử lý nào cả. Đến khi nhận được phản ánh của người dân hoặc báo chí, thì hầu hết những công trình sai phạm này đã hoàn thiện cơ bản, chính quyền phường này sẽ áp dụng phương án “xử lý vi phạm hành chính” đối với chủ hộ sai phạm còn bản thân các vị lãnh đạo phường thì “ngậm ngùi rút kinh nghiệm”.
Theo tìm hiểu thực tế, hàng loạt công trình tại ngách 45, 55, ngách 22, ngõ 124 Âu Cơ; khu vực đê Quai; khu vực ngách 76/35 An Dương; khu vực đường nước Phần Lan; khu vực ngõ 31 Nghi Tàm… đều xảy ra hiện tượng xây dựng kiên cố trên đất nông nghiệp.
Một số công trình tại hẻm 50 ngõ 310 Nghi Tàm cũng trong tình trạng tương tự khi mảnh đất này có nguồn gốc là đất nông nghiệp nhưng giờ đã thành ngôi nhà 2 tầng kiên cố. Tiếp đến là công trình tại địa chỉ số 55 ngách 172/55 Âu Cơ (ngách 124/55 Âu Cơ kéo dài) được quây tôn xây dựng 3 tầng trên nền đất nông nghiệp, hiện đang trong giai đoạn hoàn thiện. Hay công trình số 115 đường nước Phần Lan, chủ đầu tư “vô tư” xây dựng đến tầng thứ 5 trên đất nông nghiệp.
Người dân địa phương cũng cho biết, dọc theo đầm Tứ Liên, có hai khu vực nổi lên là phía sau Trường mầm non Tứ Liên và khu vực ngõ 200 Tứ Liên (cạnh chợ Tứ Liên) có biểu hiện của việc lấn mương xây nhà, tổ chức các hoạt động san lấp, quây tôn lấn chiếm đất trái phép. Ngay tại đầu con ngõ 200 Tứ Liên, cạnh chợ Tứ Liên mới, kéo dài men theo đầm Tứ Liên, hàng trăm mét đất lưu không đã bị nhiều đối tượng lấn chiếm, quây tôn để buôn bán phế liệu, rồi dần dần họ xây dựng nhà kiên cố để ở.
Được biết, từ khi chợ Tứ Liên được triển khai đầu tư xây dựng xong và đi vào hoạt động, nhiều trường hợp đã tranh thủ lợi dụng, núp bóng dưới chiêu thức là sửa sang lại chợ để đổ đất lấp luôn hàng trăm mét vuông tại đầm Tứ Liên, cạnh khu vực chợ mới. Đến nay những khoảng đất lấp đầm, lấn chiếm này đã đã được họ chia lô xây dựng nền móng kiến cố và một số hạng mục đã thành nhà và đi sử dụng.
Trước những vi phạm về trật tự xây dựng và vi phạm Luật Đê điều trên địa bàn phường Tứ Liên, ảnh hưởng tới sự phát triển đô thị chung của địa phương, UBND quận Tây Hồ đã từng có những văn bản rốt ráo chỉ đạo UBND phường này phải xử lý, tuy nhiên văn bản này đã không được phường Tứ Liên thực hiện một cách nghiêm túc.
Mặc dù đã có những quy định rõ ràng bằng các văn bản pháp luật và sự chỉ đạo sát sao của các Bộ, Ban, Ngành song trên thực tế, các vi phạm trong hoạt động xây dựng đã và đang tiếp tục diễn ra trên địa bàn các địa phương, trong đó Thành phố Hà Nội được coi là điểm nóng về vi phạm trật tự xây dựng đô thị.
Trước thực trạng đã và đang diễn ra ngang nhiên nhiều năm nay, năm 2020, cùng với việc tiếp tục thực hiện đồng bộ các giải pháp, biện pháp ngăn chặn đối với các công trình vi phạm trật tự xây dựng, UBND TP Hà Nội đã chỉ đạo các cấp chính quyền và sở, ngành chức năng phải đề cao trách nhiệm của người đứng đầu, coi quản lý trật tự xây dựng đô thị là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên của cơ quan, đơn vị, gắn với phòng chống tham nhũng và cải cách hành chính.
Đồng thời, thành phố yêu cầu các địa phương phải nghiêm túc xem xét kiểm điểm trách nhiệm các tổ chức, cá nhân để xảy ra vi phạm và chịu trách nhiệm trước Thành ủy, UBND TP Hà Nội về tình hình trật tự xây dựng cũng như tiến độ xử lý các vi phạm tồn đọng...
Theo đó, Công văn số 402/UBND-KT, ban hành ngày 6/4/2020, UBND quận Tây Hồ đã yêu cầu UBND các phường có đê và các đơn vị trực thuộc chỉ đạo xử lý vi phạm pháp về đê điều. Công văn nêu rõ, trước tình hình vi phạm Luật Đê điều xảy ra trên địa bàn các phường có đê có diễn biến phức tạp, nhất là tình trạng đổ trộm phế thải, lấn chiếm bờ, bãi sông, xây dựng lều lán trái phép, trồng rau, hoa màu, nuôi động vật, để vật liệu, rác thải trên mái đê..., UBND quận Tây Hồ yêu cầu các cơ quan, đơn vị trực thuộc, UBND các phường có đê nghiêm túc triển khai thực hiện Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường xử lý vi phạm pháp luật về đê điều.
Yêu cầu các phường, trong đó có phường Tứ Liên phải xây dựng kế hoạch, tổ chức xử lý, giải tỏa các trường hợp vi phạm Luật Đê điều còn tồn tại trên địa bàn quận tính từ 2010 đến nay. Phối hợp với các đơn vị liên quan tăng cường công tác kiểm tra, phát hiện, ngăn chặn không để phát sinh mới; tiếp tục, xử lý dứt điểm trường hợp vi phạm trật tự xây dựng; tăng cường công tác quản lý không để phát sinh mới các trường hợp xây dựng nhà, lều lán trái phép vi phạm Luật Đê điều.
Thế nhưng, theo ghi nhận của PV thì những sai phạm mới vẫn tiếp tục xảy ra tại phường Tứ Liên sau công văn chỉ đạo vô cùng rõ ràng của quận Tây Hồ. Phải chăng, chính quyền phường Tứ Liên đang thờ ơ, coi thường tính nghiêm minh của pháp luật?!
Không những thế, sau gần 2 tháng PV liên hệ và đặt lịch làm việc với UBND phường Tứ Liên nhưng chính quyền phường này vẫn im lặng dù giấy giới thiệu của PV đã có bút phê của Chủ tịch UBND quận Tây Hồ - ông Đỗ Anh Tuấn. Phải chăng, chính quyền phường Tứ Liên coi thường chỉ đạo của UBND quận và "không có gì để nói" với báo chí về những sai phạm đã và đang xảy ra trên địa bàn phường?!
Cũng về vấn đề vi phạm trật tự xây dựng đô thị, tại buổi giao ban báo chí do Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội tổ chức chiều 26/3/2019 Phó Chủ tịch UBND quận Tây Hồ - Nguyễn Lê Hoàng đã nhấn mạnh: “Các trường hợp xây dựng không phép, sai phép phát sinh, quận đều cưỡng chế dỡ bỏ, cương quyết xử lý dứt điểm”. Nhưng không hiểu vì sao riêng ở phường Tứ Liên, sai phạm lồ lộ phát sinh, chính quyền sở tại vẫn im lặng?