Mới đây, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) đã có văn bản kiến nghị gửi lên Bộ Công Thương và Bộ Tài chính về việc ngừng nhập khẩu xăng dầu nhằm tránh tình trạng tồn kho vượt ngưỡng giới hạn tại Nhà máy lọc hóa dầu Dung Quất (Quảng Ngãi) và Nghi Sơn (Thanh Hóa).
PVN cho biết, hoạt động sản xuất kinh doanh xăng dầu của PVN đang gặp rất nhiều khó khăn. Trong quý I/2020, giá dầu thô và xăng dầu biến động giảm liên tiếp, gây áp lực rất lớn cho cả đơn vị sản xuất và đơn vị phân phối. Thêm vào đó, bùng phát của dịch viêm đường hô hấp cấp do virus Corona mới đã ảnh hưởng đến nền kinh tế toàn cầu.
Việc giảm thiểu các hoạt động du lịch, vận tải, tiêu dùng… đã tác động mạnh mẽ đến nhu cầu tiêu thụ xăng dầu trong nước. Theo tính toán, tổng nhu cầu tiêu thụ xăng dầu trong cả nước quý I/2020 ước giảm khoảng 30% và dự kiến còn tiếp tục giảm trong thời gian tới.
Chính vì vậy, các thương nhân đầu mối là khách hàng của Nhà máy lọc hóa dầu Dung Quất và Nghi Sơn đã có những động thái dừng, giãn, hủy nhận hàng khiến cho việc tồn kho các sản phẩm xăng dầu tại 2 nhà máy lọc dầu luôn ở mức cao, đặc biệt là mặt hàng xăng. Tại một số thời điểm, tồn kho xăng ở mức trên 90%, vượt xa mức cho phép.
Từ đó, có thể thấy, các nhà máy lọc dầu đang chịu áp lực rất lớn từ cả đầu vào (giảm giá hàng tồn kho dầu thô) lẫn đầu ra.
Mặc dù nhu cầu xăng dầu giảm, tiêu thụ xăng dầu trong nước rất khó khăn nhưng theo số liệu công bố tại Báo cáo của Bộ Công Thương thì tình hình tổng lượng nhập khẩu xăng dầu các loại trong 2 tháng đầu năm 2020 ước đạt 1,356 triệu tấn trong đó tổng khối lượng xăng dầu sản xuất trong nước là 2,16 triệu tấn của 2 nhà máy lọc dầu (Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn: 1,15 triệu tấn, Nhà máy lọc dầu Dung Quất: 1,01 triệu tấn), lượng nhập khẩu đã chiếm 39% tổng nhu cầu tiêu thụ trong nước. Lượng nhập khẩu quá lớn thực sự đã gây khó khăn trong việc tiêu thụ sản phẩm xăng dầu sản xuất trong nước.
Tập đoàn Dầu khí Việt Nam cho biết, PVN đã chủ động, nỗ lực điều phối sản xuất, công tác bao tiêu, giảm công suất các nhà máy lọc dầu, xây dựng và triển khai gói giải pháp tổng thể để giảm thiểu thiệt hại do dịch bệnh Covid-19 và giá dầu giảm sâu. Tuy nhiên, các giải pháp này cũng không thể phát huy hiệu quả nếu sản phẩm xăng dầu sản xuất ra không tiêu thụ được do nhu cầu suy giảm và do một lượng lớn xăng dầu vẫn được nhập khẩu.
PVN cho rằng, để giải cứu các nhà máy lọc dầu trong nước thì các cơ quan thẩm quyền của nhà nước rất cần thiết khẩn trương ban hành và thực thi các cơ chế chính sách nhằm hạn chế tối đa nhập khẩu các sản phẩm xăng dầu trong nước sản xuất được trong giai đoạn đặc biệt khó khăn của khủng hoảng kép hiện nay.
Đồng thời, cần tiếp tục có các biện pháp nhằm kiểm soát chặt chẽ đối với chất lượng xăng dầu lưu thông trên thị trường, tăng cường các giải pháp phòng chống gian lận thương mại và bán phá giá xăng dầu, đảm bảo hoạt động kinh doanh xăng dầu trong nước sau khi dịch bệnh kết thúc được ổn định, an toàn.
