Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi nhận định, công tác quản lý Nhà nước về tài nguyên khoáng sản trên địa bàn tỉnh ở tất cả các cấp, ngành, địa phương trong thời gian qua là chưa tốt, từ cấp tỉnh đến cấp xã, trong đó có trách nhiệm của UBND tỉnh.
Tình trạng khai thác trái phép tài nguyên khoáng sản đất, cát còn xảy ra ở nhiều nơi, gây bức xúc trong nhân dân và cán bộ, đảng viên. Bên cạnh đó, việc chưa kịp thời nắm bắt, đánh giá đúng cung - cầu của xã hội đối với khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường nên tỉnh, các sở, ngành, địa phương chưa kịp thời triển khai công tác đấu giá quyền khai thác các mỏ khoáng sản cát để phục vụ nhu cầu của xã hội... đã dẫn đến tình trạng khan hiếm cát xây dựng trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua, đẩy giá cát tăng đột biến, ảnh hưởng đến doanh nghiệp, người dân có nhu cầu sử dụng cát, đặc biệt là đối với các dự án đầu tư công của Trung ương, tỉnh, địa phương trong 6 tháng đầu năm 2023…
Theo đó, ông Đặng Văn Minh yêu cầu tất cả các cấp, các ngành, cơ quan chức năng, địa phương, đặc biệt là chủ tịch UBND cấp huyện, cấp xã cần phải tổ chức quản lý chặt chẽ tài nguyên khoáng sản trên địa bàn, nhất là công tác quản lý tài nguyên cát, không để diễn ra như trong thời gian vừa qua. Trong thời gian tới, nếu chủ tịch UBND cấp huyện nào buông lỏng quản lý, để xảy ra tình trạng khai thác cát trái phép thì Chủ tịch UBND tỉnh sẽ tạm đình chỉ công tác đối với chủ tịch UBND cấp huyện ở địa phương đó; chủ tịch UBND cấp huyện cũng có quyền tạm đình chỉ công tác đối với chủ tịch UBND cấp xã để làm rõ trách nhiệm, xử lý theo quy định.
Các địa phương khẩn trương tập trung rà soát lại nội dung nào, điểm nào, việc nào, khâu nào chưa thực hiện tốt thì phải kịp thời chấn chỉnh, tổ chức thực hiện quản lý tài nguyên khoáng sản tốt hơn, đặc biệt là phải rà soát các vị trí, khu vực mỏ cát có khả năng tiếp tục xảy ra hoạt động khai thác cát trái phép để đề ra giải pháp quản lý hiệu quả nhằm xử lý dứt điểm tình trạng này. Báo cáo UBND tỉnh kết quả thực hiện (qua Sở Tài nguyên và Môi trường) trước ngày 20/9/2023.
Trong thời gian tới, yêu cầu tất cả các cơ quan có thẩm quyền kiên quyết xử lý vi phạm khai thác, vận chuyển, tiêu thụ cát trái phép, phải lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính hoặc xử lý hình sự nếu đủ yếu tố cấu thành tội phạm hình sự; trường hợp tái phạm thì khởi tố vụ án đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm, đồng thời, tịch thu các phương tiện, thiết bị sử dụng (bao gồm máy đào, xe vận chuyển...) nghiêm theo quy định.
UBND cấp huyện chủ trì, phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường, các sở ngành, đơn vị liên quan nơi có các mỏ cát được cấp giấy phép khai thác thường xuyên tổ chức kiểm tra, giám sát việc tuân thủ pháp luật trong hoạt động khai thác về: Trữ lượng, ranh giới phạm vi, cos khai thác, mục đích sử dụng… Trường hợp phát hiện vi phạm, xử lý theo thẩm quyền hoặc báo cáo cấp thẩm quyền xử lý nghiêm theo quy định.
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi nhấn mạnh, cần xác định đây là trách nhiệm chung của các cơ quan hành chính nhà nước và các cơ quan chức năng từ cấp tỉnh, huyện, xã trong tổ chức, thực thi công vụ được giao đối với công tác quản lý nhà nước về tài nguyên khoáng sản, vì vậy yêu cầu các ngành, các địa phương thực hiện nghiêm túc và thường xuyên báo cáo kết quả thực hiện cho UBND tỉnh.
Về giải pháp đảm bảo cung cấp cát ra thị trường và công tác đấu giá quyền khai thác cát làm vật liệu xây dựng trong thời gian tới, Sở Tài nguyên và Môi trường cần rút kinh nghiệm và khẩn trương rà soát, có giải pháp khắc phục những hạn chế trong thực tiễn công tác đấu giá quyền khai thác khoáng sản như: Doanh nghiệp trúng đấu giá chây ỳ việc lập hồ sơ, thủ tục, chậm đưa các mỏ trúng đấu giá vào khai thác hoặc có hành vi “đấu đá”, “chống, phá” trong quá trình đấu giá...; nghiên cứu đầy đủ, chặt chẽ các quy định của pháp luật để bổ sung vào các điều kiện đấu giá nhằm đảm bảo công tác đấu giá nghiêm túc, cạnh tranh lành mạnh, có tính khả thi, đạt kết quả cao.
Phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố khẩn trương tổ chức rà soát các mỏ cát nhỏ nhằm phục vụ cho nhu cầu của người dân, đơn vị... tại các địa phương để sớm tổ chức đấu giá quyền khai thác, đưa các mỏ vào khai thác, đặc biệt là đối với các khu vực vùng sâu, vùng xa, vùng nông thôn. Báo cáo UBND tỉnh kết quả thực hiện trước ngày 30/9/2023.
Đáng lưu ý, đối với nội dung doanh nghiệp kiến nghị được khai thác cát trong 3 tháng mùa mưa, ông Đặng Văn Minh cho biết hiện nay không có quy định cụ thể việc cấm khai thác cát trong mùa mưa lũ và đây là chỉ đạo riêng của UBND tỉnh trong thời gian trước đây. Vì vậy, UBND tỉnh thống nhất là không nhất thiết phải dừng khai thác cát trong 3 tháng mùa mưa lũ mà có thể khai thác bất kỳ thời gian nào trong năm với điều kiện phải đảm bảo an toàn trong quá trình khai thác (xây dựng phương án phòng chống thiên tai, đảm bảo thi công khai thác trong mùa mưa lũ, trình cơ quan có thẩm quyền xem xét, phê duyệt theo quy định)./.
