Quảng Ninh: Bảo tồn và phát huy giá trị đặc sắc miền non thiêng Yên Tử

Được coi là "phúc địa thứ 4 của Giao Châu", là kinh đô của Phật Giáo Việt Nam, nơi khởi nguồn của dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử, tháng 7 vừa qua, quần thể di tích Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc chính thức được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới.

Quần thể Danh thắng Yên Tử - Tiếp nối di sản cha ông để lại

Theo sử sách, Yên Tử vốn là một trong "tứ địa linh" của xứ Giao Châu. Sở dĩ gọi như vậy là vì một ngọn núi trở nên linh thiêng khi có các đạo sĩ, cao tăng, thánh hiền đến đây tu tập, bồi đắp thêm truyền thống, tinh thần và năng lượng chánh đạo. Huyền thoại kể rằng, có đạo sỹ An Kỳ Sinh lên núi này tu tiên, luyện thuốc, chữa bệnh cứu người. Người dân tôn kính gọi ông là An Tử (thầy An) và gọi núi là An Tử Sơn – nguồn gốc tên của địa danh Yên Tử ngày nay.

Một dấu mốc lịch sử quan trọng cách đây hơn 700 năm, hoàng đế anh minh Trần Nhân Tông đã từ bỏ ngai vàng lên Yên Tử tu hành, giác ngộ Phật. Ngài là vị hoàng đế duy nhất trên thế gian từng xuất gia và đắc quả vị Phật. Ngài sáng lập và trở thành Sơ tổ của Thiền phái Trúc Lâm - dòng thiền mang đậm bản sắc Việt, với mong muốn xây dựng một quốc gia hạnh phúc và hướng thiện. Từ đó, Yên Tử là nơi phát tích của Thiền phái Trúc Lâm được coi là thánh địa Phật giáo Việt Nam từ thế kỷ thứ 13 đến nay.

Toạ lạc tại chân Non thiêng Yên Tử và kế thừa di sản từ ngàn đời nay, Trung tâm Văn hóa Trúc Lâm (bao gồm Legacy Yên Tử - MGallery, Làng Nương, Trục Tâm đạo với Cung Trúc Lâm) vừa là một không gian văn hóa độc đáo mang âm hưởng thời Trần (thế kỷ 13), kết nối đạo và đời, xưa và nay, vừa tạo ra một quần thể nghỉ dưỡng độc đáo có một không hai của Việt Nam.

Yên bình dưới chân núi Yên Tử, bao quanh bởi cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp của Rừng Quốc gia Yên Tử, Legacy Yên Tử - MGallery, được vận hành bởi tập đoàn khách sạn danh tiếng Accor, là khu tĩnh dưỡng đậm nét Văn hóa - Kiến trúc thời Trần thế kỷ 13. Khoác lên mình tấm áo hoàng tộc uy nghiêm, sang trọng Legacy Yên Tử vẫn ấm cúng và gần gũi với mọi tâm hồn mến yêu quê hương, văn hóa Việt.

Nằm trải dài cạnh dòng suối trong xanh mát lành bên bìa rừng, Làng Nương lấy cảm hứng từ thời khắc quan trọng trong cuộc đời hoàng đế Trần Nhân Tông, khi Ngài vào núi Yên Tử tu hành, các thị hầu, cung phi đã theo về đây nhưng không thể cùng Ngài lên núi nên họ đã ở lại ngôi làng mà Ngài cho lập dưới chân núi với cùng tên "Làng Nương".

Làng Nương còn là một khu nghỉ dưỡng thanh bình và đậm chất thiên nhiên. Khách thăm quan hoặc nghỉ lại tại Làng còn có cơ hội thưởng thức món ngon thực dưỡng, nhiều trải nghiệm văn hóa dân gian phong phú của làng quê Việt như: Đêm hội Làng Nương (chương trình biểu diễn nghệ thuật dân gian, bao gồm nét văn hóa bản địa của người dân tộc Dao), trải nghiệm các làng nghề truyền thống Việt (làm nón lá, chuồn chuồn tre, mặt nạ tre, sáo trúc, tranh dân gian Đông hồ, cưỡi ngựa, bắn cung,...)

Yên Tử vẫn tiếp tục sứ mệnh lưu giữ, tôn vinh những giá trị trường tồn của Di sản ngàn năm của cha ông và là điểm tựa tinh thần của dân tộc Việt. Thêm vào đó nơi đây đang lan tỏa các giá trị cốt lõi của ngọn núi tới du khách thông qua các thiết chế văn hóa và dịch vụ trải nghiệm mang lại các lợi ích thiết thực cho các du khách.

Triết lý phát triển du lịch di sản bền vững

Để bảo tồn và phát huy giá trị đặc sắc miền non thiêng, hơn 10 năm qua, đã có gần 3.000 tỷ đồng nguồn vốn xã hội hóa của các doanh nghiệp đầu tư xây dựng, hoàn thiện đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, giao thông, hệ thống dịch vụ xung quanh Yên Tử.

Hiện nay, tại đây đã hình thành hệ thống cáp treo hiện đại, tạo cơ hội cho tất cả du khách có thể lên tới chùa Hoa Yên và chùa Đồng; khu nghỉ dưỡng Legacy Yên Tử với 133 phòng, hội trường Diên Hồng 700 chỗ; quảng trường Minh Tâm và Hoa Tâm có thể đáp ứng cho hàng vạn du khách tham gia lễ hội…

Là doanh nghiệp đầu tư và phát triển hệ sinh thái du lịch dựa trên việc gìn giữ và phát huy các giá trị tinh hoa của văn hóa dân tộc, trong hơn 20 năm qua Công ty CP Phát triển Tùng Lâm luôn tuân thủ các nguyên tắc phát triển bền vững dựa trên sự tôn trọng, bảo vệ môi trường, cân bằng giữa bảo tồn và phát triển các giá trị văn hoá, tâm linh và thiên nhiên tại Yên Tử

Sau nhiều năm nghiên cứu, tìm tòi và sáng tạo, năm 2018 Công ty Tùng Lâm đã chính thức đưa vào vận hành Trung tâm văn hóa Trúc Lâm là công trình kế thừa và phát huy các giá trị cốt lõi (tâm linh – lịch sử, văn hóa – thiên nhiên) vốn có của Núi Yên Tử được Kiến trúc sư lừng danh người Mỹ Bill Bensley cùng các nghệ nhân làng nghề truyền thống của Việt Nam đã tái hiện lên một không gian văn hóa - lịch sử cổ xưa gợi nhớ về thời Đại Việt, cách nay hơn 700 năm, mang " Hồn Việt – Nét Trần và tinh thần Thiền Trúc Lâm", cũng là bản sắc riêng của Yên Tử.

Quần thể này là một vùng đệm, làm nền để bổ sung, tôn vinh, tăng thêm giá trị cho vùng lõi di tích và di sản tâm linh ở trên núi Yên Tử, gắn chặt thêm đạo và đời, hòa quyện cảnh và người, kết nối xưa và nay. Đồng thời, công trình này cũng giúp cho Yên Tử ngoài là Điểm đến hành hương tâm linh, nay có thêm du lịch sức khỏe ( Thân – Tâm - Trí), du lịch MICE, trung tâm đào tạo, giáo dục.

Trong thời gian sắp tới, Công ty CP Phát triển Tùng Lâm sẽ tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện các thiết chế văn hóa như Bảo tàng Phật hoàng Trần Nhân Tông, Nhà hát Huyền Trân, cải tạo khu nghỉ dưỡng tại Làng Nương, phát triển các chương trình chăm sóc sức khỏe trên cơ sở kết hợp phương pháp y học cổ truyền với thực dưỡng nhằm mang đến những trải nghiệm trọn vẹn cho du khách trong nước và quốc tế.

Cùng với sự đầu tư bài bản của Công ty CP Phát triển Tùng Lâm, nhiều doanh nghiệp xung quanh Di sản Yên Tử cũng đã phát triển du lịch cộng đồng, với những nét văn hóa độc đáo, đặc sắc của đồng bào Dao Thanh Y nơi đây như: Ngâm chân, tắm lá thuốc của người Dao, các trang phục, gối thêu thổ cẩm ứng dụng trong cuộc sống.

Đặc biệt, địa phương đã đầu tư xây dựng Nhà trưng bày không gian văn hóa dân tộc Dao Thanh Y tại thôn Khe Sú, là nơi trưng bày các giá trị truyền thống của đồng bào về trang phục, ẩm thực, các điệu hát xướng, nhạc cụ, lễ hội... để du khách đến tham quan, trải nghiệm.

Bên cạnh đó, dưới chân Yên Tử còn khá nhiều cảnh điểm đẹp có thể khai thác cho du lịch sinh thái, như: Đồi Bình Hương, Phượng Hoàng với những đồi cỏ bạt ngàn, đổi màu theo các mùa trong năm; danh thắng Khe Song - Thác Bạc thích hợp cho các nhóm gia đình, bạn trẻ bơi lội, leo núi, check in…