Quảng Ninh: Tạo điều kiện cho cấp xã chủ động, tự chủ tài chính

Tại Kỳ họp thứ 34 (kỳ họp thường lệ cuối năm 2025), HĐND tỉnh Quảng Ninh khóa XIV đã thông qua Nghị quyết số 88/2025/NQ-HĐND quy định phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi và tỷ lệ phần trăm (%) phân chia các khoản thu giữa ngân sách cấp tỉnh và ngân sách cấp xã; nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ ngân sách địa phương.

Cụ thể, Nghị quyết này được ban hành nhằm cụ thể hóa các quy định của Luật Ngân sách nhà nước, Luật Đầu tư công và Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Qua đó, tạo cơ sở pháp lý thống nhất cho việc quản lý, điều hành ngân sách trong điều kiện thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, tăng cường tính chủ động, tự chịu trách nhiệm của chính quyền cơ sở. Ngoài ra, Nghị quyết cũng tạo điều kiện khai thác tối đa các khoản thu ngân sách, nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác quản lý và điều hành ngân sách; phấn đấu có một số địa phương xã, phường tự cân đối dự toán ngân sách chi thường xuyên, bảo đảm vai trò chủ đạo của ngân sách cấp tỉnh.

Cũng theo Nghị quyết, nguồn thu ngân sách được phân cấp rõ ràng cho từng cấp ngân sách; xác định cụ thể các khoản thu ngân sách cấp tỉnh hưởng 100%, các khoản thu ngân sách cấp xã hưởng 100% và các khoản thu phân chia theo tỷ lệ giữa 2 cấp ngân sách. Cùng với đó, nhiệm vụ chi ngân sách được phân định phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của từng cấp, bảo đảm gắn phân cấp nguồn thu với phân cấp nhiệm vụ chi.

Nghị quyết cũng quy định hệ thống nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ ngân sách địa phương theo hướng công bằng, công khai, minh bạch, dễ áp dụng. Trong đó, có tính đến các yếu tố đặc thù như quy mô dân số, diện tích tự nhiên, trình độ phát triển, điều kiện vùng miền, xã biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, bảo đảm rõ ràng, đơn giản, dễ hiểu, dễ thực hiện, kiểm tra và giám sát.

Hiện, Nghị quyết đã được các sở, ngành, địa phương nhanh chóng quán triệt, triển khai. Điển hình tại phường Uông Bí - một trong 16 đơn vị hành chính cấp xã sẽ tự cân đối ngân sách từ năm 2026, đã có những giải pháp trọng tâm để khai thác tối đa nguồn thu và chủ động thực hiện các nhiệm vụ được giao, bám sát theo đúng tinh thần Nghị quyết.

Việc ban hành Nghị quyết có ý nghĩa quan trọng trong nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách Nhà nước, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh và an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh./.