Ngày 29/10/2020, Thanh tra Thành phố đã ban hành văn bản số 83/TB-TTTP-P3 kết luận về việc chấp hành quy định pháp luật trong thực hiện Dự án nhà ở tái định cư kết hợp kinh doanh tại phân khu số 11B đường Nguyễn Hữu Thọ, xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè.
Theo đó, qua thanh tra đã phát hiện nhiều sai phạm, thiếu sót từ khi chuẩn bị đầu tư đến thực hiện đầu tư dự án, thể hiện sự thiếu trách nhiệm chủ đầu tư và sự thiếu kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ của các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về đầu tư, đất đai, xây dựng, nhà ở, kinh doanh bất động sản.
Đáng chú ý, Thanh tra TP.HCM chỉ ra nhiều sai sót của Sở Xây dựng TP.HCM. Theo đó, Sở Xây dựng cấp giấy phép xây dựng số 79/GPXD ngày 7/6/2016 khi Công ty Đông Mê Kông chưa duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình phân khu 11B1 thuộc khu dân cư Đông Mê Kông, chưa được cơ quan có thẩm quyền bàn giao đất trên thực địa, chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính, chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và chưa được UBND huyện Nhà Bè điều chỉnh cục bộ quy hoạch chi tiết 1/500 khu dân cư Đông Mê Kông.
Sau đó, Sở Xây dựng tiếp tục cấp giấy phép xây dựng số 158/GPXD ngày 20/9/2016 khi Công ty Đông Mê Kông chưa thực hiện các nội dung ghi tại giấy phép xây dựng số 79/GPXD trên. Thanh tra TP.HCM cho rằng hành vi này vi phạm điều kiện khởi công xây dựng công trình, chưa đúng quy định tại Khoản 1, 3 Điều 91, Khoản 2 Điều 95 và Khoản 1 Điều 107 Luật Xây dựng năm 2014 và văn bản số 6462/UBND-ĐTMT ngày 14/12/2010 của UBNDTP.HCM. Trách nhiệm này thuộc về lãnh đạo Sở Xây dựng được phân công tại thời kỳ có liên quan.
Trước đó, Thanh tra TP.HCM cũng chỉ ra các sai phạm tại dự án Trung tâm thương mại Bình Đăng (SaiGon SkyView), do Công ty cổ phần Phát triển địa ốc Sài Gòn 5 (Công ty con của Tổng Công ty Địa ốc Sài Gòn) làm chủ đầu tư.
Cụ thể, Thanh tra TP.HCM kết luận dự án SaiGon SkyView được Sở Xây dựng cấp giấy phép xây dựng số 22/GPXD ngày 30/1/2018 (giai đoạn 1 - phần ngầm) khi Công ty cổ phần Phát triển địa ốc Sài Gòn 5 chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) hợp pháp theo quy định của Luật Đất đai. Không chỉ vậy, tại dự án này, Sở Xây dựng ban hành quyết định số 161 năm 2009 phê duyệt dự án đầu tư xây dựng (miễn giấy phép xây dựng) không đúng thẩm quyền.
Dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế
Về sai phạm của chủ đầu tư, Thanh tra TP.HCM kết luận Công ty Mê Kông đã vi phạm trên nhiều lĩnh vực đất đai, xây dựng, nhà ở, kinh doanh bất động sản. Cụ thể, doanh nghiệp này chưa thực hiện đầu đủ nghĩa vụ tài chính về tiền sử dụng đất, chưa hoàn thành thủ tục về quyền sử dụng đất, chưa kê khai với chính quyền địa phương về việc triển khai dự án, chưa báo cáo định 3 tháng/lần về tình hình thực hiện dự án; chưa xây dựng và bàn giao các công trình hạ tầng kỹ thuật.
Công ty Đông Mê Kông còn tự ý sử dụng đất tại phân khu 11B để đầu tư, xây dựng công trình trên đất khi chưa được cơ quan có thẩm quyền giao đất trên thực địa, xây dựng công trình phạm vi cho phép, sử dụng nhà thầu thi công xây dựng không có chứng chỉ năng lực hoạt động, bán 298 căn hộ tại dự án khi chưa được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận.
Đến nay, dự án đã trễ hạn hơn 24 tháng so với thời hạn được chấp thuận đầu tư nhưng vẫn chưa hoàn thành bàn giao đưa công trình vào sử dụng, chưa quyết toán đầu tư nên chưa có căn hộ đề bàn giao cho thành phố phục vụ mục tiêu tái định cư cho người dân.
Về nghĩa vụ nộp thuế, Công ty Đông Mê Kông hợp tác cùng Công ty cổ phần Kinh doanh Quốc tế Anpha bán 298 căn hộ tại dự án nhưng chưa kê khai doanh thu, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp từ việc bán căn hộ. Công ty Anpha chỉ xuất hóa đơn và kê khai doanh thu từ hoạt động môi giới và kinh doanh bất động sản với Công ty Đông Mê Kông, số tiền là 24.639.000.000 đồng. Việc không kê khai phần doanh thu còn lại là 23.645.720.000 đồng có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế.
