Báo cáo Vietnam Chartbook được Công ty Chứng khoán SSI mới đây đánh giá năm 2018, thị trường tiền tệ Việt Nam đã khép lại một năm vượt khó thành công.
Trong tháng 12/2018, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiếp tục bơm ròng 35.239 tỷ đồng, chủ yếu qua kênh tín phiếu khi có tới 28.960 tỷ đồng đáo hạn mà không thực hiện phát hành thêm, đưa số tín phiếu lưu hành về 0. Kênh mua bán kỳ hạn vẫn hoạt động mạnh với bình quân trên dưới 12.000 tỷ đồng cho mỗi chiều bơm/hút mỗi ngày. Tính chung lại, NHNN bơm ròng qua kênh này 6.279 tỷ đồng, khối lượng OMO lưu hành là 51.064 tỷ đồng.
Lãi suất VND trên thị trường liên ngân hàng đi ngang sau đó giảm khá mạnh vào tuần giao dịch cuối cùng của tháng. Lãi suất kỳ hạn qua đêm trên liên ngân hàng giảm từ vùng 4,6-4,9% đã duy trì trong suốt gần 2 tháng qua về mức 4,1%.
Trên thị trường 1, lãi suất VND sau bước tăng mạnh từ cuối tháng 10 đến giữa tháng 12 cũng được duy trì ổn định ở mức 4,8-5,5% cho kỳ hạn dưới 6 tháng, 5,5-7,6% cho kỳ hạn 6 đến dưới 12 tháng, 6,8-8,6% cho kỳ hạn 12, 13 tháng.
"Diễn biến này cho thấy NHNN và hệ thống ngân hàng thương mại đã có sự phán đoán, chuẩn bị rất tốt cho nhu cầu thanh khoản cao thời điểm cuối năm và việc nâng lãi suất của FED ngày 19/12", SSI đánh giá.
Trong tháng 12, NHNN tiếp tục nâng mạnh tỷ giá trung tâm thêm 75 VND/USD, lên mức 22.825 VND/USD – cao hơn 400 VND/USD tương đương 1,8% so với cuối năm 2017. Tuy nhiên, tỷ giá giao dịch lại giảm mạnh trên cả thị trường ngân hàng và tự do.
Cụ thể, tỷ giá chính thức giảm 110 VND/USD về mức 23.165/23.255 và tỷ giá tự do giảm 130-135 VND/USD về mức 23.270/23.290. Tháng cuối năm dù ước tính nhập siêu nhẹ 200 triệu USD nhưng lại là mùa cao điểm kiều hối. Cả năm 2018, lượng kiều hối đổ về Việt nam là 15,9 tỷ USD, tăng 15% so với năm 2017.
Tính chung cả năm 2018, VND đã mất giá khoảng 2,2-2,3% so với USD, thấp hơn khá nhiều so với mức mất giá của EUR, GPB và CNY lần lượt là 4,5%, 5,7% và 5,4%. Hai tuần tăng giá mạnh cuối năm đã khiến đồng JPY của Nhật trở thành đồng tiền hiếm hoi tăng giá gần 3% so với USD trong năm 2018.
Năm 2019, SSI cho rằng nếu đồng CNY tiếp tục mất giá sẽ gây sức ép nhất định lên tỷ giá VND và gián tiếp gây sức ép lên lãi suất. "Tuy nhiên nhờ đã trải qua giai đoạn khó dự đoán nhất là thời điểm mới nổ ra chiến tranh thương mại, các thành viên thị trường cũng như cơ quan quản lý sẽ có sự chuẩn bị tốt hơn", công ty chứng khoán này nhận định.
SSI dự báo mức độ biến động của tỷ giá USD/VND năm 2019 sẽ chỉ xấp xỉ như 2018, ít có khả năng xảy ra những diễn biến giật cục ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý thị trường. Mặt bằng lãi suất sẽ đứng ở mức cao và không loại trừ việc nhích tăng nếu xuất hiện áp lực tỷ giá.