Cho nên việc gắn mào cho taxi thực chất là “đưa thị trường trở lại thời điểm trước khi taxi công nghệ xuất hiện”, ngoặc kép là những phát biểu của Bộ trưởng Bộ TT và TT Nguyễn Mạnh Hùng.
Bộ trưởng Bộ TT& TT Nguyễn Mạnh Hùng vừa có văn bản gửi Chính phủ góp ý cho dự thảo thay thế Nghị định 89 về kinh doanh vận tải ô tô dưới 9 chỗ. Trong đó, có một câu rất đáng chú ý, rằng: Thay vì giảm khả năng cạnh tranh của những mô hình taxi sử dụng công nghệ, cần tăng khả năng cạnh tranh cho những mô hình taxi truyền thống. Bởi yêu cầu “gắn biển điện tử” sẽ làm giảm sự sẵn sàng tham gia của các đơn vị vận tải, đưa thị trường trở lại thời điểm trước khi taxi công nghệ xuất hiện.
Có lẽ không cần phải nhắc lại cuộc tranh luận kéo dài bao năm nay xung quanh câu chuyện “cái mào taxi” mà cơ quan quản lý, với sự kiên nhẫn đáng kinh ngạc - đang cố “ấn”, cố “nhét” vào mô hình taxi công nghệ.
Quản lý nhà nước thì không thể buông bỏ. Nhưng việc ấn, nhét, quá cố ngay cả khi những bộ mang tính chất “trọng tài” như Bộ Tư pháp cũng từng đề nghị bỏ quy định xe có sức chứa dưới 9 chỗ sử dụng hợp đồng điện tử phải gắn bảng điện tử với chữ "xe hợp đồng" vì “quy định này không cần thiết”... khiến dư luận nảy sinh những câu hỏi liệu có nhóm lợi ích nào đứng sau sự kiên nhẫn này hay không.
Theo góp ý của Bộ trưởng Bộ TT và TT, những đơn vị cung cấp nền tảng (platform) như Grab, Uber, GoViet... cần phải được xem là một chủ thể riêng biệt mà việc quản lý cần có những quy định riêng, thông qua môi trường số. Và, rất đáng chú ý: Với những hoạt động sử dụng công nghệ, cơ quan quản lý cần sử dụng chính công nghệ để quản lý và giám sát.
Việc phân định, chứ không gò ép vào mô hình truyền thống để quản lý, có thể nói, là một cái nhìn chính xác, để định ra một hình thức quản lý phù hợp.
Cũng là tình cờ. Hôm qua, công nghệ lái xe từ xa qua mạng 5G lần đầu tiên được giới thiệu. Nó “đơn giản một cách kinh khủng” thế này: Với một chiếc volang, người ta có thể điều khiển chiếc xe từ cách xa 1.000km với độ trễ chỉ 10 mili giây.
Nói thế nào nhỉ! Công nghệ biến đổi thế giới trong từng ngày với những gì tưởng chỉ có trong mơ.
Cuộc cách mạng 4.0, “số hóa nền kinh tế”, vai trò của công nghệ, doanh nghiệp công nghệ... những điều đó được nói tới liên tục, thời sự nhất là tại diễn đàn doanh nghiệp khoa học công nghệ vừa diễn ra.
Nhưng nói như Bộ trưởng Hùng, “số hóa nền kinh tế là một cuộc cách mạng về chính sách, nhiều hơn là cách mạng về công nghệ”. Và nó đòi hỏi một tư duy quản lý phù hợp, một tư duy “cái gì không cấm được thì không cấm” chứ không phải là gò ép, chỉ để đạt mục tiêu quản lý, bất chấp thực tiễn.
Câu chuyện “gắn mào chiếc taxi công nghệ” hôm nay nên được thay đổi, bởi nó không chỉ là chuyện “gắn mào” mà đã trở thành một ví dụ rất điển hình về sự mâu thuẫn giữa phát triển và quản lý, giữa thực tế và tư duy.
