Tuy bị ảnh hưởng nhưng với nhu cầu đầu tư trong năm 2022, thị trường bất động sản được dự báo sẽ phục hồi nhờ nguồn cầu được thúc đẩy mạnh mẽ cùng những chính sách tháo gỡ khó khăn kịp thời giúp thị trường phục hồi trên diện rộng.
Nhiều chính sách tháo gỡ khó khăn
Trước những ảnh hưởng nặng nề của đại dịch Covid-19 đến sự phát triển của nền kinh tế nói chung và các DN nói riêng, Đảng và Chính phủ đã có những chỉ đạo quyết liệt thông qua nhiều nghị quyết, quyết định như Quyết định 27/2021/QĐ-TTg ngày 25/9/2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc giảm tiền thuê đất của năm 2021 đối với các đối tượng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.
Theo Bộ Xây dựng, do ảnh hưởng dịch Covid-19 lần thứ 4 đã tác động tiêu cực đến nền kinh tế Việt Nam nói chung, gây đình trệ, đứt gãy chuỗ̃i hoạt động kinh doanh sản xuất của nhiều ngành, nghề, ngành bất động sản không phải là một ngoại lệ. Hầu hết các dự án phát triển bất động sản trên cả nước, đều phải dừng xây dựng, thi công vì giãn cách xã hội và đứt gẫy chuỗi sản xuất, cung ứng nguyên vật liệu và thiết bị. Từ đầu tháng 10/2021, các địa phương gỡ dần các biện pháp hạn chế chống dịch đồng thời kích hoạt trở lại các hoạt động sản xuất và phát triển kinh tế trong bối cảnh bình thường mới.
Nhằm khắc phục khó khăn và đẩy mạnh phát triển thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật mới trong lĩnh vực xây dựng, bất động sản. Cụ thể, Bộ Xây dựng ban hành Thông tư số 09/2021/TT-BXD về việc hướng dẫn thực hiện một số nội dung của Nghị định số100/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ về phát triển và quản lý nhà ở xã hội (NƠXH) và Nghị định số 49/2021/NĐ-CP ngày 01/4/2021 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 100/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ về phát triển và quản lý NƠXH...
Tiếp đó, Bộ Xây dựng ban hành văn bản hợp nhất số 04/VBHN-BXD về việc hợp nhất Thông tư hướng dẫn thực hiện một số nội dung của Luật Nhà ở và Nghị định số 99/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Nhà ở; ban hành Thông tư số 11/2021/TT-BXD hướng dẫn một số nội dung xác định và quản lý chi phí đầu tư xây dựng; ban hành văn bản hợp nhất số 05/VBHN-BXD về việc hợp nhất Thông tư ban hành Quy chế quản lý, sử dụng nhà chung cư…
Đây là một số chính sách mới, tác động đến thị trường bất động sản nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến điều kiện, tiêu chí lựa chọn chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng NƠXH; phương pháp xác định giá bán, giá cho thuê, giá cho thuê mua NƠXH; sơ bộ tổng mức đầu tư xây dựng, tổng mức đầu tư xây dựng, dự toán xây dựng công trình, dự toán gói thầu, giá xây dựng, giá xây dựng công trình, chỉ số giá xây dựng…
Yếu tố giúp tăng trưởng thị trường bất động sản 2022
Đánh giá về toàn cảnh thị trường bất động sản năm 2021, các chuyên gia kinh tế cho biết, có rất nhiều yếu tố hứa hẹn sự tăng trưởng của thị trường bất động sản trong năm 2022.
Theo Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, nền kinh tế có thể phục hồi nhanh nếu Việt Nam thực hiện tốt chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội năm 2022 - 2023.
Thêm vào đó, đầu tư cơ sở hạ tầng được coi là một trong ba đột phá chiến lược, cùng với hành lang pháp lý về bất động sản đã và đang được tháo gỡ (Nghị định 148/CP/2020 về đất đai, Nghị định 69/CP/2021 về cải tạo chung cư cũ, Luật Đất đai dự kiến sửa đổi năm 2022, chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, thị hiếu khách hàng thay đổi sau đại dịch… là những yếu tố tích cực thúc đẩy thị trường bất động sản khởi sắc trong tương lai.
Bên cạnh đó, nguồn vốn bất động sản vẫn dồi dào. Quý IV/2021, nguồn vốn tín dụng bất động sản tăng khoảng 6% so với cùng kỳ năm trước; tổng dư nợ tín dụng bất động sản khoảng 2 triệu tỷ đồng, chiếm khoảng 19% tổng dư nợ nền kinh tế; trong đó, theo Ngân hàng Nhà nước và Bộ Xây dựng, cho vay nhà ở chiếm 64%, còn lại là tín dụng kinh doanh bất động sản chiếm khoảng 36%.
Nguồn vốn tư nhân đến tháng 12/2021, số DN kinh doanh bất động sản thành lập mới là 6.700 DN, tăng 10,3%; vốn đăng ký 423.000 tỷ đồng, tạo ra 43.400 việc làm. Thị trường ghi nhận 1.250 DN hoạt động trở lại và 1.580 DN tạm ngừng hoạt động.
Về nguồn vốn FDI, đến tháng 12/2021, tổng vốn đăng ký mới vào bất động sản đạt gần 2 tỷ USD (chiếm khoảng 11%), đứng thứ 3 trong các lĩnh vực thu hút FDI. Riêng góp vốn, mua cổ phần đạt 983 triệu USD (chiếm 22,4%). Về phát hành trái phiếu, tính đến tháng 12/2021, toàn thị trường phát hành 436 nghìn tỷ đồng; trong đó, DN bất động sản xếp thứ nhất (chiếm 45%), thứ 2 là nhóm ngân hàng (chiếm 30%).
Những yếu tố trên góp phần khiến giá bất động sản hầu như không giảm, riêng bất động sản nhà ở còn tăng 5 - 9% tùy địa phương. Giá thuê bất động sản KCN cũng tăng từ 3 - 8% tùy địa phương. Hiện phân khúc tiềm năng của thị trường bất động sản là KCN, do Việt Nam đang dần trở thành “bến đỗ” của nhiều DN nước ngoài.
Bộ Xây dựng đánh giá, thị trường bất động sản cuối năm 2021 sẽ không có chuyển biến mang tính đột phá, vì nền kinh tế phía Nam vẫn đang gồng mình gánh chịu thiệt hại do dịch bệnh. Tuy nhiên, nếu dịch bệnh Covid-19 được kiểm soát tốt thì thanh khoản bất động sản sẽ tăng trở lại, kéo theo giá cả có thể sẽ tăng nhẹ do nguồn cung còn hạn chế mà nhu cầu nhà ở vẫn cao, giá nguyên vật liệu, nhân công… tăng.
Ngoài ra, trong tình trạng đại dịch như hiện nay, dòng vốn từ nhiều nhà đầu tư không luân chuyển được vào các kênh sản xuất, tiêu dùng, do đó dòng vốn sẽ có xu hướng rót về bất động sản, vì đây vẫn được đánh giá là kênh đầu tư an toàn, bền vững trong dài hạn.
Đảm bảo thị trường bất động sản phát triển ổn định, lành mạnh
Bước sang năm 2022, Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác quản lý phát triển nhà ở, thị trường bất động sản; nhất là tập trung phát triển nhà ở xã hội, nhà cho phân khúc thu nhập thấp, thu nhập trung bình. Thực hiện cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ, tăng cường quản lý đảm bảo thị trường bất động sản phát triển ổn định, bền vững.
Trong đó, Bộ sẽ tập trung sửa đổi Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản; xây dựng kế hoạch triển khai và đôn đốc các Bộ ngành, địa phương tập trung triển khai có hiệu quả Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2030 ngay sau khi được Chính phủ phê duyệt; tập trung xây dựng chính sách, tháo gỡ khó khăn để phát triển NƠXH, nhà ở cho phân khúc thu nhập thấp và trung bình; khắc phục việc mất cân đối cơ cấu sản phẩm nhà ở.
Bám sát chặt chẽ Chương trình phục hồi nền kinh tế giai đoạn 2022 - 2023 mà Chính phủ hiện đang xây dựng để kịp thời tham mưu, đề xuất các giải pháp, cơ chế chính sách và nguồn lực cụ thể phù hợp, trọng tâm là thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, nhất là nhà ở cho công nhân, người lao động.
Bên cạnh đó, Bộ sẽ theo dõi chặt chẽ việc triển khai Nghị định 69/2021/NĐ-CP ngày 15/7/2021 của Chính phủ về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ tại các địa phương để kịp thời hướng dẫn, tháo gỡ các vướng mắc phát sinh trong thực tiễn, phấn đấu năm 2022 khởi công một số dự án xây dựng lại chung cư cũ, đặc biệt tại Hà Nội và TP.HCM.
Đối với thị trường bất động sản, thường xuyên bám sát diễn biến của thị trường để có giải pháp kịp thời xử lý các biến động tiêu cực của thị trường, đảm bảo thị trường bất động sản phát triển ổn định, lành mạnh.
Tại Hội nghị tổng kết nhiệm vụ năm 2021 và triển khai thực hiện nhiệm vụ năm 2022 của Bộ Xây dựng mới đây, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cũng đã chỉ đạo rõ cần phải bổ sung cơ chế chính sách, quy định, công cụ quản lý để kiểm soát chặt chẽ thị trường bất động sản, kiên quyết không để xảy ra tình trạng đầu cơ bất động sản. Tiếp tục tái cơ cấu thị trường bất động sản, cân đối cung cầu, sử dụng hiệu quả tài nguyên đất đai và nguồn lực đầu tư.
