Tại Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 22/11/2014 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng với tín dụng chính sách xã hội diễn ra vào chiều 14/8, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các địa phương ưu tiên bố trí ngân sách địa phương ủy thác sang Ngân hàng Chính sách xã hội, nhất là nguồn vốn cho vay giải quyết việc làm và cho vay nhà ở xã hội. Công tác phát triển nhà xã hội được Thủ tướng nhấn mạnh là một trong 6 định hướng lớn trong thời gian tới.
Bên cạnh đó, Thủ tướng nhấn mạnh chủ trương xuyên suốt, nhất quán của Đảng, Nhà nước ta trong quá trình xây dựng đất nước là phát triển kinh tế đi đôi với thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội; với tinh thần "tất cả cùng phát triển", "không ai bị bỏ lại phía sau".
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại hội nghị. Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Theo đó, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Xây dựng chủ trì nghiên cứu, xây dựng gói tín dụng mới trị giá 30.000 tỷ đồng (cho vay mua, thuê, thuê mua, xây dựng hoặc cải tạo sửa chữa nhà ở để thực hiện chính sách xã hội) giao cho Ngân hàng Chính sách xã hội thực hiện. Trong đó, 15.000 tỷ đồng lấy từ nguồn phát hành trái phiếu Chính phủ, còn lại từ nguồn vốn ngân sách địa phương ủy thác.
Tháng 6/2013, gói tín dụng cho vay hỗ trợ nhà ở trị giá 30.000 tỷ đồng từng được tung ra, lấy từ nguồn tái cấp vốn của Ngân hàng Nhà nước. Lãi suất cho vay của gói này tối đa 5% một năm, thời hạn 15 năm với khách hàng cá nhân.
Trong một diễn biến khác, cách đây không lâu Bộ Xây dựng cũng đã đề nghị Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu gói vay ưu đãi mới cho người mua nhà xã hội với lãi vay thấp hơn 3 - 5% lãi suất vay thương mại, kỳ hạn vay 10 - 15 năm. Mức lãi đề xuất này mềm hơn gói tín dụng ưu đãi đang thực hiện (thấp hơn 1,5 - 3% lãi vay thương mại). Gói ưu đãi này kỳ vọng sẽ tạo thêm động lực cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp vay tiền mua nhà.
Còn nhớ, vào tháng 4/2023, gói tín dụng 120.000 tỷ đồng bắt đầu được triển khai. Tuy nhiên, sau hơn 1 năm, kết quả giải ngân gói 120.000 tỷ đồng vẫn rất thấp, chỉ hơn 1%, tức khoảng 1.234 tỷ đồng. Trong số này khoảng 1.202 tỷ đồng cho chủ đầu tư tại 12 dự án, còn lại là người mua nhà. Ngoài 4 ngân hàng thương mại cổ phần Nhà nước, hiện có thêm Ngân hàng TPBank, VPBank tham gia gói này, với số tiền 5.000 tỷ đồng mỗi ngân hàng.
Lý giải nguyên nhân việc giải ngân quá chậm, Ngân hàng Nhà nước cho biết, do quy định đối tượng thụ hưởng còn phức tạp khiến người dân gặp khó khăn khi vay ưu đãi. Bộ Xây dựng đánh giá lãi suất gói vay vẫn cao, trong khi thời gian cho vay ngắn nên chưa thu hút được doanh nghiệp, người dân.
Cụ thể, hiện mức lãi suất của gói vay dành cho doanh nghiệp là 8%/năm và người mua nhà là 7,5%/năm, không có sự chênh lệch quá nhiều so với các gói vay thương mại khác. Thời gian vay cũng chỉ trong vòng 3 - 5 năm. Đây là mức lãi suất đã được Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh qua 2 lần.
Trong khi đó, nhiều quan điểm cũng cho rằng, việc chậm giải ngân gói 120.000 tỷ đồng đã ảnh hưởng đến tiến độ hoàn thành đề án đầu tư xây dựng ít nhất một triệu căn hộ nhà ở xã hội. Theo đó, trong giai đoạn 2021 - 2025, cả nước mới chỉ hoàn thành hơn 40.000 căn, đạt gần 10% kế hoạch./.
