Hội nghị nhằm đánh giá về tình hình kinh tế - xã hội tháng 9 và 9 tháng năm 2022, nhiệm vụ, giải pháp những tháng cuối năm 2022; tình hình triển khai thực hiện Nghị quyết số 01/NQ-CP của Chính phủ; tình hình thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; tình hình giải ngân vốn đầu tư công và triển khai 03 Chương trình mục tiêu quốc gia.
Dự hội nghị tại đầu cầu Trụ sở Chính phủ có các Phó Thủ tướng: Lê Minh Khái, Vũ Đức Đam; các Bộ trưởng, Thủ trưởng các cơ quang ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ. Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân cùng dự hội nghị.
Kinh tế - xã hội khởi sắc
Báo cáo tổng hợp của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư tại hội nghị cho biết, 9 tháng năm 2022, tình hình kinh tế - xã hội của Việt Nam khởi sắc ở hầu hết các lĩnh vực. Kinh tế vĩ mô tiếp tục duy trì ổn định, lạm phát trong tầm kiểm soát, các cân đối lớn được đảm bảo; chính sách tiền tệ, tài khóa điều hành chủ động, linh hoạt và hiệu quả.
Theo đó, tổng sản phẩm trong nước (GDP) quý III/2022 ước tính tăng khá cao ở mức 13,67% so với cùng kỳ năm trước. GDP 9 tháng năm 2022 tăng 8,83% so với cùng kỳ năm trước, là mức tăng cao nhất của 9 tháng trong giai đoạn 2011 - 2022, các hoạt động sản xuất kinh doanh dần lấy lại đà tăng trưởng, chính sách phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội của Chính phủ đã phát huy hiệu quả.
CPI bình quân quý III/2022 tăng 3,32% so với quý III/2021. Bình quân 9 tháng năm nay, CPI tăng 2,73% so với cùng kỳ năm trước; lạm phát cơ bản tăng 1,88%. Chỉ số giá sản xuất, chỉ số giá nguyên nhiên vật liệu dùng cho sản xuất, chỉ số giá xuất khẩu, nhập khẩu quý III và 9 tháng năm 2022 đều tăng so với cùng kỳ năm 2021.
Tính chung 9 tháng năm 2022, thu Ngân sách Nhà nước ước đạt 94% dự toán, tăng 22%; vốn đầu tư toàn xã hội tăng mạnh đạt trên 2,1 triệu tỷ đồng, tăng 12,5% so cùng kỳ; tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa đạt 558,52 tỷ USD, tăng 15,1% so với cùng kỳ năm trước, ước tính xuất siêu 6,52 tỷ USD; vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện tại Việt Nam 9 tháng năm 2022 ước tính đạt 15,43 tỷ USD, tăng 16,3% so với cùng kỳ năm trước. Đây là số vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện cao nhất của 9 tháng trong 5 năm qua.
Các lĩnh vực văn hóa, xã hội, bảo vệ môi trường, phòng, chống thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu được chú trọng; từ tháng 7/2021 đến nay, đã hỗ trợ trên 85 nghìn tỷ đồng cho trên 55 triệu lượt người và gần 856 nghìn người sử dụng lao động gặp khó khăn; công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực, hoàn thiện thể chế, pháp luật, xây dựng quy hoạch, cải cách thủ tục hành chính được đẩy mạnh; các lĩnh vực quốc phòng, an ninh, đối ngoại đạt nhiều kết quả quan trọng.
Bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn những khó khăn, hạn chế cần khắc phục như tình hình giải ngân vốn đầu tư công và triển khai 03 Chương trình mục tiêu quốc gia còn chậm; phát sinh một số vướng mắc trong mua sắm thuốc, vật tư, sinh phẩm y tế; tiến độ tiêm vaccine phòng, chống Covid-19 chưa đạt yêu cầu…
Tại hội nghị, các thành viên Chính phủ, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương thảo luận đánh giá, phân tích về những kết quả đã đạt được, nguyên nhân, nhất là nguyên nhân chủ quan; bài học kinh nghiệm rút ra trong quá trình chỉ đạo, điều hành, thực hiện; dự báo tình hình những tháng cuối năm; nhiệm vụ, giải pháp mới để ứng phó với tình hình nhằm hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2022.
Theo các đại biểu, những tháng cuối năm, kinh tế - xã hội nước ta tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, nhất là nền kinh tế Việt Nam có độ mở lớn, chịu tác động đan xen nhiều mặt bởi tình hình thế giới phức tạp, khó lường, kinh tế thế giới tăng trưởng chậm lại, lạm phát cao trên toàn cầu, giá cả hàng hóa, nguyên vật liệu đầu vào tăng, dịch Covid-19 vẫn có nguy cơ gia tăng trên thế giới…
Các đại biểu đề nghị tập trung khơi thông các điểm nghẽn, nút thắt về đất đai, thủ tục hành chính, thể chế để đẩy nhanh thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công, tháo gỡ khó khăn cho các dự án chậm thực hiện, đặc biệt là các dự án trọng điểm, quy mô lớn, có sức lan tỏa, nâng cao năng lực sản xuất của nền kinh tế.
Cùng với đó, đẩy nhanh việc hoàn thiện và triển khai quy hoạch, tăng cường liên kết vùng để tạo sự đồng bộ, không gian mới và động lực mới cho sự phát triển của các vùng kinh tế - xã hội cũng như các địa phương trong vùng. Đẩy mạnh sản xuất trong nước, nhất là các mặt hàng nguyên, nhiên, vật liệu đầu vào để hạn chế nhập khẩu và chủ động nguồn cung.
Phát biểu kết luận hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đồng tình, đánh giá cao báo cáo và ý kiến phát biểu của các bộ, ngành, địa phương và đại biểu; biểu dương các bộ, ngành, địa phương đã tích cực triển khai hiệu quả các nhiệm vụ trọng tâm và đúng chủ đề năm 2022 là "Đoàn kết kỷ cương, chủ động thích ứng, an toàn hiệu quả, phục hồi phát triển". Đối với các đề xuất, kiến nghị của các địa phương, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành nghiên cứu, xử lý kịp thời, hiệu quả, tháo gỡ các vướng mắc để khơi thông, thúc đẩy phát triển.
Tốc độ tăng trưởng kinh tế thuộc nhóm cao nhất Đông Nam Á
Thủ tướng nhấn mạnh, thời gian qua, tình hình thế giới có nhiều biến động lớn, nhanh, phức tạp, khó đoán định, chưa có tiền lệ với nhiều rủi ro cả trong ngắn, trung và dài hạn. Nhờ sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, người dân, doanh nghiệp, tình hình kinh tế-xã hội của Việt Nam đạt được kết quả đáng ghi nhận. Kinh tế vĩ mô ổn định; kinh tế tăng trưởng khá; lạm phát được kiểm soát; các cân đối lớn được đảm bảo; dịch Covid-19 được kiểm soát tốt trên phạm vi toàn quốc; an ninh trật tự được bảo đảm; đối ngoại được thúc đẩy toàn diện và cân bằng; quốc phòng, an ninh, độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ được giữ vững; an sinh xã hội được quan tâm...
Đáng chú ý, nhiều vấn đề tồn đọng kéo dài được giải quyết như đưa vào vận hành Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2, Sông Hậu 1; tháo gỡ vướng mắc trong xử lý các tổ chức tín dụng yếu kém, các dự án của VEC và VIDIFI, Lọc hóa dầu Nghi Sơn, cơ cấu lại SBIC, Ngân hàng Phát triển Việt Nam, Nhà máy nhiệt điện Long Phú 1, Ô Môn, 3 Nhà máy đạm, Nhà máy Gang thép Thái Nguyên, Gang thép Lào Cai, Bệnh viện Bạch Mai, Việt - Đức cơ sở 2…
Cùng với đó, nhiều vấn đề đột xuất được tập trung xử lý, giải quyết phù hợp, hiệu quả: điều hành chính sách tiền tệ thận trọng, chắc chắn, bảo đảm tính chủ động, linh hoạt, phối hợp đồng bộ, chặt chẽ, hài hòa với chính sách tài khóa mở rộng hợp lý; các cấp các ngành tập trung nguồn lực, cân đổi đủ vốn cho các dự án, công trình quan trọng; xử lý các vấn đề đối ngoại liên quan đến xung đột Nga - Ukraine; ứng phó thành công, hạn chế được thấp nhất thiệt hại do bão Noru gây ra...
Các bộ, cơ quan, địa phương tiếp tục chủ động, quyết liệt xây dựng và thực hiện các nhiệm vụ được giao theo Chương trình Phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, với tổng số giải ngân đạt gần 60,8 nghìn tỷ đồng; Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định về việc giao kế hoạch đầu tư vốn ngân sách Trung ương của Chương trình cho các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương với tổng số vốn 147.138 tỷ đồng cho 94 nhiệm vụ, dự án.
Đối với 3 Chương trình mục tiêu quốc gia, Chính phủ và các bộ, ngành đã ban hành 66 văn bản quản lý, điều hành và tổ chức thực hiện; hầu hết các địa phương đã xây dựng, hoàn thiện văn bản quản lý, điều hành; 47/52 địa phương hoàn thành giao kế hoạch vốn.
"Các vấn đề tồn đọng kéo dài đã và đang được xử lý hiệu quả; công việc thường xuyên được thúc đẩy; đặc biệt, nhiều vấn đề phát sinh, đột xuất, bất ngờ đều được xử lý kịp thời, hiệu quả", Thủ tướng nhấn mạnh.
Thủ tướng cho biết, các tổ chức quốc tế đều đánh giá tích cực về tình hình kinh tế - xã hội của Việt Nam và dự báo lạc quan về tốc độ tăng trưởng kinh tế nước ta trong năm 2022 và 2023 thuộc nhóm cao nhất Đông Nam Á. Trong đó, Moody, WB, IMF, ADB dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2022 lần lượt là 8,5%, 7,2%, 7%, 6,5%. Moody nâng xếp hạng tín nhiệm quốc gia dài hạn của Việt Nam từ mức Ba3 lên mức Ba2, triển vọng ổn định. Nikkei Asia xếp Việt Nam ở vị trí thứ 2 về chỉ số phục hồi sau dịch Covid-19.
"Những kết quả quan trọng, toàn diện đạt được trên các lĩnh vực nêu trên là nhờ sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng, mà trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; sự đồng hành, ủng hộ của Quốc hội và sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa các cơ quan trong hệ thống chính trị, của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên; sự chỉ đạo quyết liệt, thường xuyên, kịp thời, hiệu quả của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các cấp, các ngành, các địa phương; sự tin tưởng, tham gia tích cực của nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức xã hội, đoàn thể nhân dân; sự giúp đỡ, hỗ trợ hiệu quả của bàn bè quốc tế", Thủ tướng chỉ rõ.
Bên cạnh những thành tựu đáng ghi nhận, còn không ít những hạn chế như, ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn còn tiềm ẩn những rủi ro; việc triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia, giải ngân vốn đầu tư công còn chậm; hoạt động sản xuất, kinh doanh còn gặp nhiều khó khăn do giá nguyên, nhiên vật liệu đầu vào, chi phí sản xuất cao; tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế ở một số bệnh viện, địa phương chưa được xử lý dứt điểm; dịch Covid-19 còn phức tạp, tiêm vaccine chậm; đời sống một bộ phận người dân khó khăn, nhất là vùng sâu, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; thiệt hại do thiên tai tăng...
Thực hiện đồng bộ các giải pháp
Người đứng đầu Chính phủ chỉ rõ, quý cuối cùng năm 2022 có ý nghĩa quan trọng, là thời gian “nước rút” để chúng ta “về đích”; đòi hỏi Chính phủ, các ngành, các cấp phải tập trung cao độ, quyết tâm hơn, nỗ lực hơn, triển khai thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra trong các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, tiếp tục thực hiện “4 ổn định, 3 tăng cường, 2 đẩy mạnh, 1 tiết giảm và 1 kiên quyết không”, nỗ lực phấn đấu đạt cao nhất các mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của năm 2022, tạo đà cho năm 2023.
Thủ tướng yêu cầu trong chỉ đạo điều hành, cần bảo đảm ổn định trong điều kiện bất định; giữ thế chủ động trước những diễn biến phức tạp, khó lường; kiên định, nhất quán, phù hợp, hiệu quả trước sự biến động, tác động nhiều chiều từ thế giới và trong nước; kiểm soát rủi ro, kịp thời ứng phó với nguy cơ suy thoái, khủng hoảng; tạo dựng phòng tuyến hợp tác, cạnh tranh kinh tế quốc tế trong điều kiện hội nhập sâu rộng.
Về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu tiếp tục triển khai đồng bộ, hiệu quả Chương trình phòng, chống dịch Covid-19, trong đó đẩy mạnh việc tiêm vaccine; không để tiếp diễn tình trạng thiếu thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế ở một số nơi như vừa qua.
Thủ tướng Chính phủ đề nghị tiếp tục thực hiện nhất quán mục tiêu ưu tiên giữ vững định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế. Trong đó, phải thực hiện chính sách tiền tệ thận trọng, chắc chắn, bảo đảm tính chủ động, linh hoạt; phối hợp chặt chẽ, hài hòa với chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm, bảo đảm hiệu quả; bảo đảm an ninh, an toàn về tiền tệ, tín dụng, tài chính, nợ công, năng lượng, lương thực, thông tin; tăng cường quản lý, kiểm soát giá cả hàng hóa, dịch vụ thiết yếu, nhất là dịp cuối năm, lễ, Tết...; theo dõi sát tình hình, diễn biến thế giới, khu vực, tăng cường phân tích, dự báo, kịp thời có giải pháp kịp thời, phù hợp.
Người đứng đầu Chính phủ chỉ đạo, tăng cường kỷ luật, kỷ cương, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công; thực hiện hiệu quả chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và 03 chương trình mục tiêu quốc gia. "Việc thúc đẩy giải ngân vừa tạo công ăn, việc làm, tạo dư địa cho phát triển, tạo ra sản phẩm mới; đáp ứng yêu cầu của nhân dân; giảm lạm phát, giảm áp lực cho chính sách tiền tệ...", Thủ tướng giải thích.
Bên cạnh đó, đẩy mạnh thực hiện các đột phá chiến lược; tập trung hoàn thiện thể chế, pháp luật, cải cách hành chính, lập quy hoạch; tăng cường phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; đẩy mạnh đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao; thúc đẩy ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi năng lượng; tạo nền tảng nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh và sự phát triển bền vững của nền kinh tế
Thủ tướng nhấn mạnh, các bộ, ngành, địa phương phải quan tâm các lĩnh vực văn hóa, xã hội, môi trường, phòng, chống thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu; đảm bảo quốc phòng, an ninh; tăng cường đối ngoại; đẩy mạnh thông tin, truyền thông, tạo đồng thuận xã hội và đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, xử lý nghiêm các vi phạm...
Đặc biệt, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, cơ quan liên quan thực hiện bảo đảm chất lượng, tiến độ các đề án, báo cáo trình Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Hội nghị Trung ương và Kỳ họp Quốc hội. Trước mắt, thực hiện tốt nhiệm vụ chuẩn bị, hoàn thiện các tờ trình, báo cáo, đề án trình Trung ương, Quốc hội trong Hội nghị Trung ương 6 và Kỳ họp thứ 4 của Quốc hội sắp tới.