Sáng 2/8, tại trụ sở Chính phủ, chủ trì cuộc họp về số liệu thống kê và tình hình kinh tế - xã hội tháng 7 và 7 tháng đầu năm 2020, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ phải phối hợp tốt hơn nữa trong công tác thống kê, tính toán đầy đủ các yếu tố tăng trưởng của nền kinh tế để các con số thực của nền kinh tế được phản ánh.
Mở đầu cuộc họp, Thủ tướng cho biết tại cuộc làm việc với các địa phương vùng ĐBSCL hôm qua (1/8) cũng như với các tỉnh, thành phố trước đó thì các địa phương đều thể hiện quyết tâm không điều chỉnh chỉ tiêu, đặc biệt là thu ngân sách. Tuy nhiên tình hình tổng quát như thế nào là một câu hỏi. Bên cạnh đó, một số tỉnh, thành phố cũng phản ánh về con số thống kê, nhất là giữa con số ước tính và con số thực hiện.
Tại cuộc họp, lãnh đạo Tổng cục Thống kê và một số bộ, ngành đã báo cáo về việc thống kê số liệu cũng như tình hình kinh tế - xã hội trong 7 tháng qua. Lãnh đạo Tổng cục Thống kê cho biết, cơ quan thống kê trong báo cáo hằng tháng có cập nhật lại số liệu tháng trước, ví dụ như về số liệu xuất nhập khẩu tháng 7 thì đến 10/8, hải quan mới chốt số liệu tháng trước. Do đó, số liệu của những ngày cuối tháng thường là ước tính. Theo Tổng cục Thống kê, các cơ quan cần ngồi lại với nhau để kết nối, thống nhất dữ liệu.
Về tình hình kinh tế - xã hội, theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, nhìn chung, tình hình tháng 7 tốt hơn tháng trước. Hoạt động đầu tư xây dựng trên địa bàn các tỉnh, thành phố cơ bản trở lại trạng thái bình thường. Các dự án, công trình đang được tập trung đẩy nhanh tiến độ thực hiện. Tốc độ tăng vốn đầu tư thực hiện từ nguồn ngân sách Nhà nước tháng 7 và 7 tháng năm 2020 đạt mức cao nhất trong giai đoạn 2016 - 2020.
Vốn đầu tư thực hiện từ nguồn ngân sách Nhà nước tháng 7/2020 ước tính đạt 45,7 nghìn tỷ đồng, tăng 51,8% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 7 tháng năm 2020, vốn đầu tư thực hiện từ nguồn ngân sách Nhà nước đạt 203 nghìn tỷ đồng, bằng 42,7% kế hoạch năm và tăng 27,2% so với cùng kỳ năm trước.
Hoạt động thương mại, vận tải và du lịch nội địa tháng 7 có xu hướng tăng trở lại. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 7 ước tính đạt 431,9 nghìn tỷ đồng, tăng 3,3% so với tháng trước và tăng 4,3% so với cùng kỳ năm trước.
Ước tính tháng 7/2020, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt 23 tỷ USD, tăng 1,9% so với tháng trước và tăng 0,3% so với cùng kỳ năm trước.
Về thị trường hàng hóa xuất khẩu, Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam trong 7 tháng với kim ngạch đạt 37,9 tỷ USD, tăng 15% so với cùng kỳ năm trước. Tiếp đến là Trung Quốc đạt 23,5 tỷ USD, tăng 18,4%. Thị trường EU đạt 19,5 tỷ USD, giảm 5,9%. Thị trường ASEAN đạt 12,8 tỷ USD, giảm 15,4%. Nhật Bản đạt 10,9 tỷ USD, giảm 5%. Hàn Quốc đạt 10,7 tỷ USD, giảm 0,4%.
Ước tính tháng 7/2020, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa đạt 22 tỷ USD, tăng 6,2% so với tháng trước và giảm 2,9% so với cùng kỳ năm trước.
Về cơ cấu hàng hóa nhập khẩu 7 tháng, nhóm hàng tư liệu sản xuất ước tính đạt 130,25 tỷ USD, giảm 2,6% so với cùng kỳ năm trước và chiếm 93,5% tổng kim ngạch nhập khẩu; nhóm hàng tiêu dùng ước tính đạt 9,08 tỷ USD, giảm 7,3% và chiếm 6,5%.
Tháng 7 ước tính xuất siêu 1 tỷ USD. Tính chung 7 tháng năm 2020, cán cân thương mại hàng hóa ước tính xuất siêu 6,5 tỷ USD.
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 7/2020 tăng 0,4% so với tháng trước, chủ yếu do giá xăng dầu trong nước biến động tăng theo giá xăng dầu thế giới và nhu cầu sử dụng điện, nước tăng cao trong thời gian nắng nóng kéo dài. Mặc dù vậy, chỉ số giá tiêu dùng tháng 7/2020 vẫn giảm 0,19% so với tháng 12 năm trước - mức thấp nhất trong giai đoạn 2016 - 2020. Bình quân 7 tháng năm 2020, chỉ số giá tiêu dùng tăng 4,07% so với cùng kỳ năm trước.
Phát biểu kết luận cuộc họp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ trước tình hình dịch bệnh COVID-19, chúng ta đã bình tĩnh, quyết tâm chỉ đạo tiếp tục thực hiện tốt 2 mục tiêu kiểm soát dịch và không để đứt gãy nền kinh tế, không để tăng trưởng âm trong bối cảnh những đối tác lớn bị ảnh hưởng nặng nề. Đặc biệt, động viên toàn quân, toàn dân cũng như ngành y tế, các cấp chính quyền không để dịch bệnh lây lan, bùng phát diện rộng, không được để vỡ trận.
Nhấn mạnh yêu cầu bảo đảm tăng trưởng ở mức có thể, Thủ tướng cho rằng phải tiếp tục giải ngân vốn đầu tư công. Cần phải làm tốt hơn nữa chính sách tiền tệ, tài khóa, đó là tiếp tục nới lỏng có kiểm soát. Thúc đẩy mạnh mẽ chính sách tài khóa. Chính sách tiền tệ tạo thuận lợi hơn nữa cho các doanh nghiệp phát triển. Không chỉ giải ngân vốn đầu tư công mà thúc đẩy cả vốn đầu tư xã hội, đầu tư tư nhân ở Việt Nam. Kiểm soát lạm phát dưới mức 4%. Phải kết hợp chặt chẽ, đồng bộ giữa các chính sách, bảo đảm chủ động, tích cực, hiệu quả hơn nữa đối với 3 trục: đầu tư (cả đầu tư công, đầu tư tư nhân và FDI), tiêu dùng và xuất khẩu để kích thích tổng cầu.
Với các FTA mới như EVFTA, CPTPP, cần tận dụng thời cơ đẩy mạnh xuất khẩu, làm tốt dịch vụ logistics, giảm chi phí cho người dân và doanh nghiệp. Cùng với đó, đẩy mạnh tổng cầu nội địa với giải pháp đa dạng; không để thiếu thốn hàng hóa nhu yếu phẩm đối với mọi vùng miền, nhất là nơi có dịch.
Các bộ chức năng đều phải có kịch bản tăng trưởng phù hợp và phải chuẩn bị phương án kinh tế thời gian tới. Phải phối hợp tốt hơn nữa trong công tác thống kê, tính toán đầy đủ các yếu tố tăng trưởng của nền kinh tế để làm sao con số thực của nền kinh tế được phản ánh.
Về số liệu xuất nhập khẩu, đây là kênh quan trọng đối với tăng trưởng, là một trong “cỗ xe tam mã” kéo nền kinh tế. Theo Thủ tướng, số liệu xuất nhập khẩu thường chậm, nhiều trường hợp chênh lệch số liệu xuất khẩu đến hàng tỷ USD do nguyên nhân là ước số liệu 10 - 15 ngày cuối tháng. Sự phối hợp trong vấn đề này chưa tốt. Thủ tướng yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính chỉ đạo Tổng cục Hải quan, Tổng cục Thống kê phải rà soát lại, làm việc trực tiếp với nhau vào thời điểm cuối tháng để thống nhất số liệu trước khi công bố, không để chênh lệch quá lớn như hiện nay.
Về số liệu tiền tệ tín dụng và ngân sách Nhà nước, hiện số liệu được ước từ ngày 15 - 20 hằng tháng. Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước phải báo cáo bổ sung, cập nhật số liệu.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Tổng cục Thống kê phải làm việc trực tiếp với các bộ, ngành vào ngày cuối tháng để thống nhất số liệu trước khi Tổng cục Thống kê công bố hàng tháng.
Về số liệu phát triển kinh tế - xã hội trên các ngành, lĩnh vực, theo báo cáo của một số Bộ trưởng thì số liệu hằng tháng trong nhiều trường hợp chưa phản ánh sát thực tế từng ngành, từng lĩnh vực. Ví dụ như lĩnh vực nông nghiệp, trong đợt hạn mặn vừa qua, chúng ta đã chủ động chuyển 100.000 ha lúa sang cây trồng khác nhưng số liệu này có được tính vào trong GDP và các sản phẩm nông nghiệp khác hay không, Thủ tướng đặt vấn đề.
Đồng ý với ý kiến của Tổng cục Thống kê về phối hợp tốt hơn nữa giữa các cấp, các ngành, Thủ tướng cho rằng ngành thống kê cũng cần chủ động hơn để có bộ số liệu chính xác, kịp thời.
Thủ tướng yêu cầu phải cập nhật thường xuyên, khách quan, chính xác, không tô hồng nhưng không được bôi đen, không được bỏ sót, làm đúng theo quy định của pháp luật.
Trước khi Bộ Kế hoạch và Đầu tư công bố, Bộ cũng như Tổng cục Thống kê phải làm việc trực tiếp với các bộ, cơ quan để rà soát kỹ từng số liệu, phương pháp thống kê, thời điểm cung cấp số liệu, trách nhiệm cụ thể của các tổ chức, cá nhân có liên quan.
Thủ tướng nêu rõ rà soát, cập nhật kịch bản tăng trưởng quý III, cả năm 2020 và 2021. Tính toán cụ thể việc hỗ trợ nền kinh tế, các ngành, lĩnh vực, các loại hình doanh nghiệp, hợp tác xã, người lao động. Các ngành chức năng như nông nghiệp, công thương, đặc biệt là kế hoạch và đầu tư, tài chính đều phải có các giải pháp huy động nguồn lực, phương thức hỗ trợ phù hợp, hiệu quả. Có giải pháp mạnh hơn để hỗ trợ nền kinh tế.
Ngân hàng Nhà nước cần rà soát lại chính sách tiền tệ để phối hợp tốt với chính sách tài khóa.