Ảnh minh họa
Tuy ngày 31/12 vẫn chưa tới, nhưng đến nay nhiều chuyên gia đã đưa ra đánh giá rằng 2018 là một năm thắng lợi cho các công ty sản xuất vật liệu xây dựng nhờ nhu cầu xây dựng tại một loạt quốc gia tăng trưởng theo đà phát triển của nền kinh tế vĩ mô. Các chuyên gia cũng đồng thời cho rằng thị trường vẫn sẽ tăng trưởng ổn định trong năm 2019; tuy vậy một loạt các yếu tố địa chính trị - kinh tế dự báo được trong tương lai gần đang gây áp lực phá vỡ đà phát triển.
Trung Quốc vẫn sẽ là quốc gia tiêu thụ vật liệu xây dựng nhiều nhất thế giới; tuy nhiên, đến nay kết quả một số biện pháp kích thích thị trường bất động sản quốc nội của chính phủ Trung Quốc vẫn chưa thể hiện rõ ràng, và niềm tin của các doanh nghiệp cùng nhà đầu tư thuộc ngành xây dựng đang ở mức khá thấp. Cùng với việc Trung Quốc đang dần chuyển đổi từ mô hình chú trọng sản xuất công nghiệp sang phát triển nền kinh tế trí tuệ, các công ty sản xuất vật liệu xây dựng cung cấp cho thị trường này nên tỏ ra thận trọng trước khả năng giá sản phẩm giảm mạnh.
Yếu tố tác động quan trọng thứ hai đối với thị trường vật liệu xây dựng thế giới là Mỹ. Trong năm 2018, giá các vật liệu xây dựng cơ bản ở Mỹ như thép, sỏi đá, bê tông,... liên tục phá bỏ những kỷ lục được lập ra từ trước cuộc khủng hoảng tài chính năm 2018. Nhưng cũng vì giá vật liệu xây dựng đã tăng cao dẫn đến việc giá nhà liên tục bị đẩy lên quá tầm tay của người mua nhà, khiến cho nhu cầu sụt giảm mạnh. Trong nửa đầu năm 2019, giá trị vật liệu xây dựng tại nước nhập khẩu là Mỹ và các nước xuất khẩu (Trung Quốc, Canada,...) sẽ vẫn tiếp tục tăng theo đà hiện nay, nhưng hoàn toàn có khả năng các chỉ số này sẽ giảm trong nửa cuối năm theo sự tự điều chỉnh của thị trường.
Theo báo cáo của Ngân hàng Quốc tế, trong quý III/018, giá các loại hàng hóa thiết yếu trên toàn cầu bị kéo lên do đà tăng giá dầu thô. Đây là một phản ứng của thị trường đối với những biện pháp cấm vận của Mỹ lên Iran, đồng thời cùng lúc với việc Venezuela giảm sản lượng khai thác dầu. Nhiều loại vật liệu xây dựng cũng vì thế mà tăng theo; tuy vậy, giá kim loại giao dịch trên thị trường quốc tế lại giảm đến tận 10% trong khoảng thời gian này.
Tình hình biến động giá vật liệu xây dựng trong năm 2019 gần như chắc chắn sẽ bị tác động bởi việc thay đổi chính sách thuế quan của một số nước. Ông Alex Carrick, chuyên gia phân tích kinh tế tại công ty tư vấn kinh doanh ConstructConnect, chia sẻ tại một hội nghị của các công ty sản xuất vật liệu xây dựng rằng: "Giá thép nhập khẩu tại một số nước đang bị đẩy lên bởi các biện pháp bảo hộ công nghiệp của chính phủ, và các nhà thầu xây dựng sẽ hai lần phải chịu khoản chi phí tăng lên: một lần cho vật liệu thép cây trực tiếp và lần thứ hai cho các sản phẩm sử dụng nhiều thép như van, ống nước."
Đấy là còn chưa kể các biện pháp cấm vận đang được các nước áp dụng với nhau. Theo Ngân hàng Thế giới thì giá các sản phẩm thép và nhôm nhập từ Trung Quốc vào thị trường Mỹ đã tăng mạnh sau một loạt các hành động "ăn miếng trả miếng", "chiến tranh thương mại" giữa hai bên. Nếu những quốc gia như Mỹ, Trung Quốc, Iran,... không thể tìm được tiếng nói chung mà vẫn tiếp tục hành động như hiện nay thì thị trường vật liệu xây dựng thế giới sẽ còn chứng kiến nhiều đợt đột biến mạnh về giá.
Gánh nặng tài chính đặt lên các công ty sản xuất vật liệu xây dựng không chỉ tăng lên theo chi phí nhập khẩu nguyên liệu, mà còn do sự ngần ngại đang lớn dần trong các nhà đầu tư và nhà thầu nước ngoài. Một số nước như Canada, Australia và New Zealand đã và đang đặt ra các rào cản kinh tế và thủ tục hành chính đối với người ngoại quốc chuyển đến định cư. Tuy các biện pháp này đã phần nào giảm nhiệt được nhu cầu trên thị trường nhà ở theo đúng mục tiêu ban đầu, nhưng chúng cũng đang gây ảnh hưởng tiêu cực đến lợi nhuận của các nhà sản xuất vật liệu xây dựng. Có khả năng rất cao là các công ty này sẽ phải giảm giá mạnh sản phẩm của mình, hay thậm chí là cắt giảm chi phí sản xuất trong năm 2019.
Sự tăng giá của vật liệu xây dựng thế giới trong năm 2019 được thúc đẩy không phải vì sự khan hiếm nguồn cung - các nhà sản xuất quốc tế gần như chắc chắn sẽ tăng sản lượng sản xuất vào năm sau - mà do nhu cầu xây dựng tăng mạnh. Vì thế, bất kỳ sự thay đổi nào của nhu cầu này do tác động của nền kinh tế - chính trị các nước sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp lên giá trị vật liệu xây dựng, và cả các công ty sản xuất, nhà thầu xây dựng, và người mua nhà hãy để tâm chú ý đến những biến động vĩ mô này nhằm đón đầu được xu hướng thị trường.
