Luật sư Nguyễn Đức Năng - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội phân tích, nếu theo hiện trạng thực tế tại dự án chủ đầu tư không có khả năng tài chính để có thể tiếp tục xây dựng, hoàn thành và bàn giao dự án cho cư dân. Trong khi, phía Ngân hàng PVcombank họ không có trách nhiệm trong công tác xây dựng, bàn giao nhà vì như thế sẽ không đúng quyền hạn và nghĩa vụ (Ngân hàng không được phép xây dựng bất động sản). Nên sự liên kết, ràng buộc giữa người mua nhà và Ngân hàng chính là Hợp đồng bảo lãnh căn hộ theo Luật kinh doanh Bất động sản. Trong trường hợp này, Ngân hàng phải có trách nhiệm với các cư dân mua nhà của dự án trên.
Hợp đồng bảo lãnh còn hiệu lực
Luật sư Năng dẫn chứng, tại Điều 56, Luật kinh doanh Bất động sản năm 2014: Bảo lãnh trong bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai ghi rõ:
1. Chủ đầu tư dự án bất động sản trước khi bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai phải được ngân hàng thương mại có đủ năng lực thực hiện bảo lãnh nghĩa vụ tài chính của chủ đầu tư đối với khách hàng khi chủ đầu tư không bàn giao nhà ở theo đúng tiến độ đã cam kết với khách hàng. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố danh sách ngân hàng thương mại có đủ năng lực thực hiện bảo lãnh trong kinh doanh bất động sản hình thành trong tương lai.
2. Phạm vi, điều kiện, nội dung và phí bảo lãnh do các bên thỏa thuận nhưng phải bảo đảm thực hiện trách nhiệm của bên bảo lãnh quy định tại khoản 3 Điều này và phải được lập thành hợp đồng. Chủ đầu tư có trách nhiệm gửi bản sao hợp đồng bảo lãnh cho bên mua, bên thuê mua khi ký kết hợp đồng mua, thuê mua".
Như vậy, có thể hiểu Hợp đồng bảo lãnh dự án có thời hạn cho đến khi nhà ở được bàn giao cho bên mua, bên thuê mua. Cho tới nay, người dân vẫn chưa được chủ đầu tư bàn giao nhà vì thế hợp đồng bảo lãnh này vẫn trong thời gian còn hiệu lực.
Ngoài ra, tại Điều 12 Thông tư 07/2015 của Ngân hàng nhà nước quy định các thỏa thuận với chủ đầu tư, các cam kết bảo lãnh phải phù hợp với quy định tại khoản 2 Điều 56 Luật kinh doanh Bất động sản 2014. Cho nên, tới nay Hợp đồng bảo lãnh dự án có thời hạn cho đến khi nhà ở được bàn giao cho bên mua. Do vậy, có thể khẳng định rằng việc Ngân hàng cố tình phớt lờ thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh đối với cư dân là có dấu hiệu trái luật.
Một dẫn chứng khác, Điều 4 thông tư 13/2017/TT-NHNN của Ngân hàng nhà nước quy định về trình tự thực hiện bảo lãnh nhà ở hình thành trong tương lai:
1. Trong vòng 10 ngày làm việc kể từ ngày ký hợp đồng mua, thuê mua nhà ở, trong đó có quy định nghĩa vụ của chủ đầu tư trong việc hoàn lại số tiền ứng trước và các khoản tiền khác cho bên mua khi đến thời hạn giao, nhận nhà đã cam kết nhưng chủ đầu tư không bàn giao nhà ở cho bên mua, chủ đầu tư phải gửi cho ngân hàng thương mại hợp đồng mua, thuê mua nhà ở;
2. Trong thời hạn 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hợp đồng mua, thuê mua nhà ở, ngân hàng thương mại căn cứ hợp đồng mua, thuê mua nhà ở và thỏa thuận cấp bảo lãnh để phát hành cam kết bảo lãnh cho bên mua và gửi đến địa chỉ của bên mua".
Như vậy theo quy định trên, sau 15 ngày kể từ ngày ký kết hợp đồng mua căn hộ, khách hàng phải đương nhiên được Ngân hàng PVcombank phát hành cam kết bảo lãnh mà không cần phải thực hiện bất kỳ thủ tục nào, tuy nhiên trên thực tế Ngân hàng đã không thực hiện nghĩa vụ của mình.
Đảm bảo quyền lợi người mua nhà
Trao đổi với phóng viên mới đây, PVcomBank phủ nhận thông tin phớt lờ nghĩa vụ. Đại diện ngân hàng này cho biết, với vai trò là ngân hàng tài trợ và bảo lãnh dự án, trong quá trình xử lý tài sản để thu hồi nợ, PVcomBank sẽ đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ hợp pháp của người mua nhà.
Theo đó, sau khi thu hồi tài sản, PVcomBank cần sự hợp tác từ các cá nhân và tổ chức đã mua tài sản đến PVcomBank làm việc để ngân hàng tiếp nhận thông tin đối chiếu công nợ; Ngân hàng sẽ xử lý để thu hồi nợ đúng quy định của pháp luật.
Sau đó, hai bên sẽ tiến hành lựa chọn đơn vị đủ năng lực triển khai dự án và đề nghị chủ đầu tư mới đảm bảo các quyền lợi chính đáng của người mua nhà theo các hợp đồng đã ký. Khi chủ đầu tư mới chính thức tiếp quản và vận hành tiếp dự án, PVcomBank sẽ có thông báo cụ thể tới khách hàng tiến độ triển khai và thời điểm bàn giao.
“Với mục tiêu cuối cùng là hoàn thiện dự án để thu nợ, đồng thời giao nhà cho các cá nhân/tổ chức đã ký hợp đồng mua tài sản, PVcomBank đảm bảo quyền lợi cuối cùng là người mua nhà nhận được căn hộ theo hợp đồng đã ký. PVcomBank cũng đề nghị người mua nhà bình tĩnh và phối hợp với Ngân hàng để cùng đưa ra phương án hợp lý và nhận nhà sớm nhất có thể”.
*Tiêu đề bài viết đã được thay đổi