TP.HCM: Ai đã “qua mặt” Thủ tướng ký duyệt dự án hàng trăm hecta?

Chỉ định chủ đầu tư thay Thủ tướng?

Thanh tra TP.HCM mới đây có kết luận số 148/TB-TTTP-P6 chỉ ra nhiều thiếu sót, sai phạm về việc chấp hành các quy định pháp luật trong công tác quản lý sử dụng đất đai; quản lý và sử dụng vốn nhà nước; thực hiện dự án tại Công ty TNHH MTV Cây trồng TP.HCM (Công ty Cây trồng) năm 2018.

Theo đó, diện tích đất mà Công ty Cây trồng đã bàn giao là 296,492 ha, để thực hiện 3 dự án: xây dựng Bệnh viện Hữu Nghị Việt Nhật (Bệnh viện Chợ Rẫy – cơ sở 2); Khu công nghiệp Lê Minh Xuân 3; khu dân cư - tái định cư liền kề Khu công nghiệp Lê Minh Xuân 3. Tuy nhiên, quá trình thực hiện, Công ty Cây trồng còn một số tồn tại, thiếu sót.

Cụ thể, tại dự án Khu công nghiệp Lê Minh Xuân 2, Thanh tra TP.HCM cho biết, UBND huyện Bình Chánh (được UBND TP.HCM ủy quyền) đã thông báo thu hồi đất. Tuy nhiên, đến nay dự án chưa lập phương án bồi thường hỗ trợ và tái định cư.

Qua báo cáo của Sở Tài nguyên - Môi trường, Thanh tra TP.HCM cũng chỉ rõ việc thực hiện dự án Khu công nghiệp Lê Minh Xuân 2 có một số tồn tại khó khăn cần xử lý. Điển hình là theo quy định tại Điều 62, Luật Đất đai 2013, thẩm quyền quyết định đầu tư dự án khu công nghiệp do Thủ tướng Chính phủ chấp thuận, quyết định đầu tư thuộc trường hợp phải thu hồi đất, dự án thuộc trường hợp đấu giá quyền sử dụng đất. Thế nhưng, việc TP.HCM chỉ định Công ty cổ phần Đầu tư khu công nghiệp Lê Minh Xuân 2 làm chủ đầu tư là không đúng theo quy định.

Vì vậy, Sở Tài nguyên – Môi trường đã đề nghị UBND TP.HCM thu hồi và hủy bỏ công văn số 5357/UBND-ĐT ngày 26/8/2017, công văn số 4254/UBND-CNN ngày 13/8/2013 và công văn số 1045/VP-CNN ngày 21/2/2012 của Văn phòng UBND TP.HCM về dự án Khu công nghiệp Lê Minh Xuân 2 và khu dân cư liền kề khu công nghiệp Lê Minh Xuân 2 tại xã Lê Minh Xuân, huyện Bình Chánh.

Cho thuê đất công giá bèo

Tại dự án Khu công nghiệp Lê Minh Xuân 3, Thanh tra TP.HCM cho biết, mặc dù đã có thông báo thu hồi đất từ năm 2015, song đến nay vẫn chưa hoàn thành việc bồi thường giải phóng mặt bằng cho các hộ gia đình, cá nhân. Tuy nhiên, Công ty cổ phần Đầu tư Sài Gòn (Công ty VRG) đã tiến hành đầu tư, thực hiện dự án. Thanh tra TP.HCM xác định, việc này là chưa đúng theo quy định Luật Đất đai 2013. Thậm chí, Công ty VRG cũng không thực hiện ký quỹ để đảm bảo thực hiện dự án đầu tư, là chưa đúng theo quy định tại Điều 42 Luật Đầu tư.

Đặc biệt, giá thuê đất tạm tính tại dự án này từ thời điểm tháng 4/2016 đến nay là 4.250 đồng/m2/năm. Thanh tra TP.HCM nói rằng, mức giá trên đến nay vẫn chưa được điều chỉnh, làm ảnh hưởng đến nguồn thu của ngân sách nhà nước. Nếu so sánh với đơn giá thuê đất của Công ty cổ phần Tư vấn Đầu tư Thương mại Sản xuất Nhựt Thanh tại Khu công nghiệp An Hạ, xã Phạm Văn Hai, huyện Bình Chánh có đơn giá thuê đất là 6.837,69 đồng/m2/năm thì giá thuê đất của Khu công nghiệp Lê Minh Xuân 3 thấp hơn 2.587,69 đồng, tương ứng khoảng 4,22 tỷ đồng.

Trong khi đó, tại khu dân cư - tái định cư liền kề Khu công nghiệp Lê Minh Xuân 3 (75,836 ha), Thanh tra TP.HCM xác định dự án này thuộc trường hợp phải đấu giá quyền sử dụng đất. Thế nhưng, Công ty Cây trồng chỉ định Công ty VRG làm chủ đầu tư dự án là chưa đúng quy định của Luật Đất đai 2013.

Ngoài ra, Nghị định số 99/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ quy định việc chấp thuận dự án nhà ở phải có quyền sử dụng đất hợp pháp. Tuy nhiên, khu đất dự án nêu trên là đất nông nghiệp, chưa được chuyển đổi mục đích.

Như vậy, cả 3 dự án Khu công nghiệp Lê Minh Xuân 3; khu dân cư - tái định cư liền kề Khu công nghiệp Lê Minh Xuân 3 và Khu công nghiệp Lê Minh Xuân 2 đều chưa đảm bảo đầy đủ trình tự thủ tục theo quy định của Luật Đất đai 2013. Để xảy ra những sai phạm này, Thanh tra TP.HCM xác định ngoài trách nhiệm của Công ty Cây trồng là đơn vị bàn giao đất, thì còn trách nhiệm của sở ngành.

Do đó, Thanh tra TP.HCM đề xuất giao Sở Tài nguyên - Môi trường chủ trì phối hợp với sở ngành, đơn vị liên quan kiểm tra rà soát hồ sơ pháp lý, tổng hợp báo cáo, đề xuất hướng xử lý từng dự án, trình UBND TP.HCM xem xét xử lý theo quy định của pháp luật.

Đồng thời, Thanh tra TP.HCM đã kiến nghị và được Chủ tịch UBND TP.HCM chỉ đạo giao Giám đốc Sở Nội vụ TP.HCM chủ trì, phối hợp với cơ quan liên quan tổ chức kiểm điểm, đề xuất hình thức xử lý các tổ chức, cá nhân thời kỳ có liên quan của Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn, Công ty Cây trồng về các sai phạm liên quan trong quản lý, sử dụng đất đai, quản lý vốn, tài sản và thực hiện các dự án.