Ngày 16/7, TS. Tadashi Yamamura, chuyên gia Liên Hợp Quốc về môi trường, Chủ tịch Tổ chức Xúc tiến thương mại - môi trường Nhật Bản cho biết đơn vị thí điểm làm sạch sông Tô Lịch bằng công nghệ Nhật Bản (Nano-Bioreactor) đã có công văn gửi Thủ tướng, Bộ Tài nguyên và Môi trường, UBND TP. Hà Nội, các sở, ngành, đơn vị liên quan báo cáo và thông báo lùi thời gian lấy mẫu, đánh giá và công bố kết quả giai đoạn thí điểm.
Công văn nêu dự án tài trợ thí điểm làm sạch một đoạn sông Tô Lịch và một góc hồ Tây bằng công nghệ Nano-Bioreactor Nhật Bản kết quả bước đầu rất khả quan dưới cả góc độ kỹ thuật và thực tế cảm nhận của người dân sống cạnh khu thí điểm.
Đoạn sông Tô Lịch nơi thử nghiệm công nghệ Nhật Bản chiều 16/7
Ngày 9/7, Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội đã mở cửa xả nước hồ Tây vào sông Tô Lịch do mực nước của hồ Tây đang cao hơn quy định khoảng 25cm. Trong 3 ngày, khoảng hơn 1,5 triệu m3 nước Hồ Tây đã được xả vào trực tiếp đầu nguồn sông Tô Lịch, nơi có khu thí điểm làm sạch nước sông của dự án Nhật Bản.
Đơn vị thí điểm đánh giá đây là nguyên nhân khách quan và đảm bảo an toàn cho TP trong mùa mưa nên việc xả nước là theo đúng quy định của UBND TP.
Tuy nhiên, chuyên gia Nhật Bản cho biết nếu là thực hiện dự án trên cả dòng sông Tô Lịch, từ đầu nguồn phía bên kia đường Hoàng Quốc Việt cho đến cả dòng sông, thì hệ vi sinh vật có lợi được kích hoạt liên tục. Càng có dòng chảy thì hệ vi sinh vật này càng dễ khuếch tán và có tác dụng phân giải chất ô nhiễm, nhưng lần này đơn vị thử nghiệm và đánh giá kết quả chỉ trong đoạn 300m ở đầu nguồn.
Hơn 1 triệu m3 nước đổ vào làm ảnh hưởng đến quá trình làm sạch bằng công nghệ Nano-Bioreactor
Cuốn trôi vi sinh vật có lợi
Ông Tadashi Yamamura cho rằng với lượng nước xả là 1,5 triệu m3 xả vào khu thí điểm của công nghệ Nhật Bản gấp 10 lần lượng nước thải/ngày đêm từ 280 cống chảy vào sông Tô Lịch nhưng lại chỉ chảy cuồn cuộn vào khu xử lý từ 1 cửa xả đầu nguồn duy nhất.
Hệ thống máy nano được gia cố và các bọt khí nano được tạo ra liên tục nên không bị ảnh hưởng bởi việc xả nước. Tuy nhiên, sau khi chuyên gia Nhật Bản kiểm tra hệ vi sinh vật của tấm Bioreactor thì thấy toàn bộ hệ vi sinh vật có lợi do các tấm Bioreactor kích hoạt trong gần 2 tháng qua đã trong chốc lát bị cuốn trôi và không còn ở khu 300m để đánh giá nữa.
Đến ngày hôm nay dòng nước xanh của sông dần biến mất
Nếu làm trên cả dòng sông, thì dù hệ vi sinh vật có lợi có trôi khuếch tán đi, và cả dòng sông có bọt khí nano thì có thể lấy mẫu thêm ở các vị trí trên giữa nguồn và hạ nguồn dòng sông thì vẫn đánh giá được kết quả. Do vậy, gần như đơn vị phải làm lại từ đầu và cần thời gian tối thiểu trên 1 tháng để kích hoạt trở lại hệ vi sinh vật có lợi thì lấy mẫu đánh giá ở khu vực thí điểm mới chính xác, khách quan.
Chuyên gia Nhật đề nghị thí điểm thêm 2 tháng
Đơn vị xin lùi thời gian thí điểm thêm 2 tháng, tới ngày 17/9 mới lấy mẫu nước kết quả, cũng đề nghị TP. Hà Nội điều chỉnh việc xả nước từ hồ Tây sau khi thí điểm hoàn thành, trừ trường hợp bất khả kháng bão lũ tràn về gây mất an toàn cho hồ Tây thì bắt buộc phải xả nước.
Dự án thí điểm làm sạch một đoạn sông Tô Lịch và một góc hồ Tây bằng công nghệ Nano - Bioreactor Nhật Bản theo chỉ đạo của Thủ tướng và UBND TP. Hà Nội vừa được khởi động ngày 16/5. Sau 2 tháng, đơn vị thí điểm sẽ lấy kết quả báo cáo Thủ tướng và UBND TP. Hà Nội, tuy nhiên việc xả hơn 1 triệu m3 nước từ hồ Tây ra sông Tô Lịch đã khiến kết quả bị ảnh hưởng.
Là dòng thoát nước chính, sông Tô Lịch tiếp nhận hầu hết nước thải trong khu vực nội thành, quá trình đô thị hóa nhanh chóng, sự thiếu ý thức của một bộ phận người dân cùng với việc quy hoạch xây dựng chưa đồng bộ đã vô hình trung khiến con sông đẹp trở thành dòng sông chết suốt những thập kỷ qua.
