Hội tụ 4 Khu thương mại tự do
Theo thông tin mới nhất trên báo Pháp luật TP. HCM, mới đây Sở Công thương TP. HCM đã có báo cáo về tình hình thực hiện các đề án nghiên cứu Khu thương mại tự do trên địa bàn.
Theo đó, hiện TP. HCM đang có 4 Khu thương mại tự do (FTA) được phê duyệt quy hoạch (trước khi sáp nhập), gồm: Khu Cần Giờ (xã Bình Khánh), khu tại phường An Bình, khu tại xã Bàu Bàng và khu gắn với cảng biển Cái Mép Hạ (phường Tân Phước và phường Tân Hải).
Khu thương mại tự do Cần Giờ
Khu thương mại này được phê duyệt trong quy hoạch TP. HCM cũ, thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP đến năm 2040, tầm nhìn 2060.
Khu thương mại tự do trong tương lai được xem là cú hích về kinh tế đối với TP. HCM. Ảnh minh họa
Theo đề án, Khu thương mại tự do Cần Giờ quy mô từ 1.000-2.000ha, gắn với cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ và vịnh Gành Rái. Sở Công thương hiện đang tham mưu UBND TP tiến hành kiện toàn tổ nghiên cứu đề án này.
Khu thương mại tự do Bàu Bàng
Đây là Khu thương mại tự do đã được đưa vào Quy hoạch tỉnh Bình Dương (cũ) thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Khu thương mại tự do này nằm trên tuyến đường sắt TP. HCM - Lộc Ninh với chiều dài 53,63km, kết nối trung tâm hàng hóa của tỉnh Bình Dương cũ với cụm cảng nước sâu Cái Mép - Thị Vải, cửa khẩu Mộc Bài.
Do vị trí đặc thù khi phụ thuộc hoàn toàn vào tiến độ xây dựng tuyến đường sắt (hiện hạ tầng vẫn trong giai đoạn nghiên cứu), nên Sở Công thương kiến nghị triển khai Khu thương mại tự do tại đây vào giai đoạn 2035-2040 cho phù hợp với tiến độ của tuyến đường sắt.
Khu thương mại tự do gắn với cảng biển Cái Mép
Dự án này được phê duyệt trong quy hoạch tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ) thời kỳ 20210-2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Vị trí dự kiến triển khai nằm tại khu vực Cái Mép Hạ, kỳ vọng sẽ hình thành hệ sinh thái - công nghiệp và dịch vụ hoàn chỉnh.
Khu thương mại tự do phường An Bình
Đây là dự án được phê duyệt trong quy hoạch thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 của tỉnh Bình Dương cũ; cũng nằm trên tuyến đường sắt TP. HCM - Lộc Ninh.
Cần có chính sách đặc thù để triển khai
Theo báo Tuổi Trẻ, với mục tiêu đưa TP. HCM trở thành một "siêu đô thị", trung tâm tài chính - khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo quốc gia, tại cuộc họp Ban Chỉ đạo thực hiện Nghị quyết 98 lần thứ 4 do Thủ tướng Chính phủ chủ trì, TP. HCM đã có kiến nghị quan trọng.
Sở Công thương TP. HCM chỉ ra việc triển khai nghiên cứu các Đề án Khu thương mại tự do trên địa bàn hiện vẫn đang nhận được sự quan tâm, hỗ trợ của nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước.
TP. HCM mới mở rộng sau khi sáp nhập đơn vị hành chính cần có những chính sách, cơ chế đặc thù để triển khai Khu thương mại tự do. Ảnh: Internet
Mặc dù vậy, việc nghiên cứu, triển khai các Khu thương mại tự do hiện đang gặp nhiều khó khăn vướng mắc:
Báo Dân Việt dẫn lại những khó khăn được Sở Công thương nêu ra, gồm:
- Công tác xây dựng chính sách riêng, đặc thù hiện gặp khó khăn do chưa phù hợp với quy định hiện hành hoặc chưa được quy định.
- Quy mô nền kinh tế và địa giới hành chính của TP. HCM hiện đã có sự thay đổi sau khi sáp nhập đơn vị hành chính, nên cần thực hiện công tác khảo sát, điều tra và đánh giá thực trạng các ngành như: Dịch vụ logistics, chuỗi cung ứng liên kết vùng trên cơ sở phát huy tiềm năng, thế mạnh của 3 khu vực: Bình Dương cũ về công nghiệp; Bà Rịa - Vũng Tàu cũ về kinh tế biển - dịch vụ logistics; TP. HCM về tài chính quốc tế.
Do đó, Sở Công thương đề xuất UBND TP. HCM kiến nghị Chính phủ và các Bộ, ngành xem xét bổ sung, sửa đổi Nghị quyết 98 trên 4 nội dung trọng tâm liên quan đến: Thu hút nhà đầu tư chiến lược và triển khai dự án; Tháo gỡ các dự án tồn đọng, chống lãng phí; Tổ chức bộ máy chính quyền cấp cơ sở và việc Chính phủ sớm thông qua chính sách đặc thù cho Khu thương mại tự do tại Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ) để có thể triển khai trong cuối năm 2025.
Với vị thế đầu tàu kinh tế cả nước và tầm nhìn trở thành siêu đô thị quốc tế, TP. HCM đang đứng trước cơ hội vàng để biến các Khu thương mại tự do thành đòn bẩy mới cho tăng trưởng. Khi những vướng mắc được tháo gỡ và chính sách đặc thù được thông qua, bức tranh kinh tế của siêu đô thị tại Việt Nam sẽ có thêm những mảng màu đột phá, xứng tầm trung tâm kinh tế năng động nhất Việt Nam và vươn ra khu vực.
Theo số liệu thống kê, năm 2024, GRDP của TP. HCM đạt 1,17 triệu tỷ đồng (tương đương 46,1 tỷ USD, theo giá so sánh năm 2010), đứng đầu Việt Nam, được xem là trung tâm kinh tế năng động nhất cả nước, vượt qua Thủ đô Hà Nội và các địa phương khác.
