Chính phủ đã ban hành Nghị định số 151/2025/NĐ-CP, quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương hai cấp, đồng thời phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực đất đai. Điểm mới đáng chú ý là từ ngày 1/7/2025, Chủ tịch UBND cấp xã sẽ được trao quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sổ đỏ) lần đầu cho người dân.
Thẩm quyền này trước đây thuộc về UBND cấp huyện hoặc cấp tỉnh. Việc phân quyền cho cấp xã được áp dụng trong các trường hợp cấp sổ đỏ lần đầu, cấp theo phương án góp quyền sử dụng đất, điều chỉnh lại đất đai đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Người dân có nhu cầu cấp giấy chứng nhận có thể lựa chọn nộp hồ sơ tại bất kỳ cơ quan tiếp nhận hồ sơ đất đai nào trong phạm vi cấp tỉnh. Hồ sơ địa chính được tập hợp theo địa giới hành chính cấp xã, tạo thuận lợi cho việc xử lý tập trung và đồng bộ.

UBND xã có quyền cấp sổ đỏ lần đầu. Ảnh minh họa
Đáng chú ý, cơ quan giải quyết thủ tục hành chính không được yêu cầu người sử dụng đất phải chỉnh lý lại giấy tờ liên quan sau khi địa phương tổ chức lại chính quyền hai cấp. Việc chỉnh lý sẽ được thực hiện đồng thời khi người dân làm thủ tục hành chính hoặc khi có nhu cầu cụ thể, giúp giảm phiền hà và tiết kiệm thời gian.
Trong quá trình cấp sổ đỏ, UBND cấp xã không cần thực hiện riêng việc xác nhận tính phù hợp quy hoạch, không tranh chấp hay tình trạng sử dụng đất ổn định. Những nội dung này sẽ được tích hợp trong hồ sơ và xử lý đồng thời theo quy trình thống nhất.
Bên cạnh việc cấp giấy chứng nhận, UBND cấp xã còn được giao thực hiện quy hoạch sử dụng đất cấp xã. Trường hợp địa phương đã có quy hoạch đô thị hoặc quy hoạch phân khu theo pháp luật hiện hành, thì không cần lập lại quy hoạch sử dụng đất; thay vào đó sẽ căn cứ vào quy hoạch đã phê duyệt, chỉ tiêu sử dụng đất được phân bổ, cùng với nhu cầu thực tế để lập kế hoạch sử dụng đất cấp xã.
UBND xã có trách nhiệm công bố công khai quy hoạch sử dụng đất tại trụ sở cơ quan và trên cổng thông tin điện tử của mình, đúng thời điểm và thời hạn theo quy định. Trường hợp cần điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất, việc thực hiện cũng tuân theo quy trình lập quy hoạch ban đầu, bảo đảm tính minh bạch và đúng pháp luật.