Theo quy định hiện hành, pháp luật không cấm xây dựng nhà ở riêng lẻ có diện tích dưới 30m2, tuy nhiên việc cấp giấy phép vẫn phải tuân thủ đầy đủ các điều kiện theo Luật Xây dựng và các quy định liên quan đến quy hoạch, kiến trúc và hạ tầng.
Căn cứ khoản 1 Điều 89 Luật Xây dựng 2014 (đã được sửa đổi, bổ sung năm 2020), nguyên tắc chung là mọi công trình xây dựng đều phải có giấy phép xây dựng, trừ những trường hợp được miễn theo khoản 2 của điều luật này. Như vậy, quy mô diện tích lớn hay nhỏ không phải là yếu tố quyết định việc có được cấp phép hay không.
Khoản 2 Điều 89 liệt kê các trường hợp được miễn giấy phép, bao gồm: công trình bí mật nhà nước, công trình khẩn cấp; công trình thuộc dự án sử dụng vốn đầu tư công được cấp có thẩm quyền phê duyệt; công trình sửa chữa - cải tạo không làm thay đổi công năng hoặc kết cấu chịu lực; công trình tạm; hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động; một số công trình tuyến ngoài đô thị; nhà ở riêng lẻ dưới 7 tầng nằm trong dự án có quy hoạch chi tiết 1/500; hoặc nhà cấp IV ở nông thôn - miền núi thuộc khu vực không có quy hoạch đô thị.

Nhà dưới 30m2 có được cấp giấy phép xây dựng? Ảnh minh họa
Trường hợp không thuộc nhóm miễn phép, chủ đầu tư - kể cả với nhà nhỏ dưới 30m2 vẫn phải xin giấy phép xây dựng theo trình tự thông thường. Hồ sơ, thủ tục và điều kiện cấp phép sẽ được xem xét theo các tiêu chí: nhà ở phù hợp với quy hoạch xây dựng, tuân thủ quy định về mật độ, chiều cao, khoảng lùi, bảo đảm an toàn kết cấu phòng cháy chữa cháy và phù hợp quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nhà ở. Như vậy, diện tích nhỏ không phải là rào cản pháp lý; điều quan trọng là công trình phải đáp ứng đầy đủ yêu cầu chuyên môn và hạ tầng khu vực.
Ngoài ra, đối với nhà có diện tích hạn chế, cơ quan cấp phép còn xem xét thêm các yếu tố liên quan đến khả năng kết nối hạ tầng kỹ thuật hạ tầng xã hội, chỉ giới đường đỏ và chỉ giới xây dựng tại khu đất. Nếu khu vực nằm trong quy hoạch bảo tồn, di tích lịch sử - văn hóa hoặc thuộc khu vực hạn chế phát triển, việc xin phép có thể phức tạp hơn.
Tóm lại, nhà dưới 30m2 hoàn toàn có thể được cấp giấy phép xây dựng, miễn là công trình không thuộc nhóm được miễn phép và đáp ứng các điều kiện theo quy hoạch, pháp luật xây dựng và các quy định kỹ thuật liên quan. Chủ đầu tư nên kiểm tra kỹ quy hoạch tại địa phương hoặc liên hệ cơ quan chuyên môn về xây dựng trước khi lập hồ sơ xin phép để tránh phát sinh thủ tục hoặc điều chỉnh thiết kế.