Sáng 1/6, phát biểu làm rõ một số vấn đề các đại biểu Quốc hội quan tâm, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, bắt đầu từ cuối năm 2022 thì tình hình đã trở nên rất phức tạp, rất khó khăn, chúng ta đã nhận diện được hết tất cả những vấn đề này và cũng đã có nhiều các chính sách, quyết sách, biện pháp để đối phó.
“Chúng ta cũng đang chuyển đổi từ một nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, chúng ta cũng đang trong quá trình hội nhập quốc tế sâu rộng, do vậy hệ thống pháp luật của chúng ta đang trong quá trình xây dựng và hoàn thiện. Các nước phát triển khác người ta có hàng trăm năm rồi, hệ thống pháp luật người ta đã hoàn thiện. Chúng ta bây giờ mới đang trong quá trình chuyển đổi thì chuyện có vấn này, vấn đề kia, mâu thuẫn chồng chéo hay xung đột hay chưa đồng bộ, chưa đầy đủ là chuyện bình thường. Quan trọng là chúng ta phải phát hiện kịp thời và kịp thời điều chỉnh, kịp thời bổ sung làm sao cho phù hợp với thực tiễn”, ông Dũng cho hay.
Bộ trưởng cũng chỉ rõ, năng lực chống chịu, thích ứng và đối phó trước các biến động bên ngoài, cũng như năng lực cạnh tranh của Việt Nam đang còn hạn chế khi độ mở của nền kinh tế rất cao.
Hậu quả của dịch COVID-19 để lại hết sức nặng nề, các doanh nghiệp cũng như nền kinh tế đã phải gồng mình chống chịu trong thời gian qua, năng lực đã bị bào mòn đáng kể, nay lại bị chịu tác động bởi nhiều yếu tố mới làm cho khó khăn lại càng khó khăn hơn.
Quy mô nền kinh tế không ngừng tăng lên trong thời gian gần đây, các hoạt động kinh tế, các thị trường phát triển nhanh, đa dạng và liên kết chặt chẽ với nhau, ảnh hưởng, tác động đến nhau nhiều hơn.
Đồng thời như nhiều đại biểu phát biểu từ ngày hôm qua đến giờ là một số bộ phận cán bộ đang còn tâm lý sợ sai, sợ trách nhiệm, né tránh, đùn đẩy trong xử lý công vụ của mình.
Mặc dù chưa đạt được kết quả như Quốc hội đã giao, nhưng với kết quả tăng trưởng của quý I 3,32%, phải nói đây cũng là một kết quả tích cực so với các nước hiện nay trên thế giới tăng trưởng rất thấp hoặc có tăng trưởng âm. Ví dụ như Mỹ tăng trưởng có 1,1% hay là EU 1,3%, Nhật Bản 1,3%, Thái Lan là 2,7%. Cộng đồng quốc tế vẫn tiếp tục đánh giá tích cực môi trường đầu tư của chúng ta và triển vọng kinh tế của Việt Nam.
“Quan trọng hơn cả là chúng ta vẫn duy trì được kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát vẫn được kiểm soát, các cân đối lớn vẫn được đảm bảo, nhất là thị trường dịch vụ và du lịch phục hồi rất mạnh, an sinh xã hội, quốc phòng, an ninh được quan tâm và giữ vững. Các đại biểu cũng đã chỉ ra nhiều khó khăn, thách thức phải đối mặt ở phía trước, một số mặt còn hạn chế, làm chưa tốt cần quan tâm trong những tháng cuối năm. Chính phủ cũng cơ bản nhận diện được, đã và đang xử lý, sẽ tiếp tục theo dõi chặt chẽ tình hình và kịp thời tháo gỡ những vướng mắc, khơi thông được các điểm nghẽn, giải phóng các nguồn lực, tận dụng các cơ hội mới để phát triển đạt được mục tiêu cao nhất của năm 2003 mà Quốc hội đã giao”, ông Dũng nhận định.
Đối với tình hình khó khăn của doanh nghiệp và lao động như nhiều đại biểu nêu, hiện nay tập trung vào 3 vấn đề: Thứ nhất là thị trường, thứ hai là dòng tiền, thứ ba là thủ tục hành chính và môi trường đầu tư kinh doanh.
Bộ trưởng phân tích: “Chi phí đầu vào, các chi phí tuân thủ pháp luật, chi phí gia nhập thị trường của chúng ta cũng còn cao. Các khó khăn của doanh nghiệp đều ảnh hưởng trực tiếp đến vấn đề lao động, việc làm, thu nhập, đời sống của người lao động. Đây là những vấn đề mà Chính phủ đặc biệt quan tâm, trong thời gian qua cũng đã có rất nhiều các chính sách để hỗ trợ cho doanh nghiệp và người dân như các vị đã biết, giảm lãi suất cho vay, điều kiện vay, giảm thuế, phí, lệ phí, xúc tiến mở rộng thị trường... Trong thời gian tới Chính phủ sẽ tiếp tục nghiên cứu để chỉ đạo, có những biện pháp, những chính sách mạnh hơn, kịp thời hơn và hiệu quả hơn hỗ trợ ngay cho doanh nghiệp và người lao động để hỗ trợ cho nền kinh tế trong thời gian tới”.
Đối với vấn đề đầu tư công được nhiều đại biểu quan tâm, Bộ trưởng cho biết: “Tôi xin khẳng định lại một lần nữa trước Quốc hội là đến nay tất cả những vấn đề phân cấp, phân quyền của đầu tư công đã triệt để, giao hết tất cả các quyền cho các bộ, ngành và địa phương, từ khâu lựa chọn dự án, đến lập dự án, đến chuẩn bị dự án cho đến giải ngân đầu tư công, điều chỉnh dự án, giải phóng mặt bằng, đấu thầu dự án, triển khai, tổ chức thi công…
Bộ Kế hoạch và Đầu tư hay các cơ quan trung ương chỉ làm công tác tổng hợp và rà soát, đúng như thế thì báo cáo Chính phủ, báo cáo Quốc hội để phân giao và phân giao một cục về cho địa phương, trên cơ sở kế hoạch trung hạn 5 năm thì địa phương phân chi tiết cho từng dự án, các bộ trên trung ương không còn làm những việc đó nữa. Có một vấn đề như các đại biểu cũng nêu, tại sao cùng một mặt bằng pháp lý mà địa phương này, bộ kia thì triển khai tốt, tỷ lệ cao, mà địa phương khác, ngành khác tỷ lệ lại thấp, đó chính là vấn đề nằm ở khâu tổ chức thực hiện. Do vậy chúng tôi đề nghị các đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp quan tâm và giám sát ngay địa phương mình, ngành mình để cùng với Chính phủ tạo chuyển biến tích cực hơn trong vấn đề giải ngân đầu tư công trong thời gian tới, để góp phần phát triển kinh tế”.
Về vấn đề quy hoạch, Bộ trưởng cho biết, nhờ có Nghị quyết 61 về giám sát chuyên đề của Quốc hội thì các vấn đề vướng mắc trong công tác quy hoạch cơ bản được giải quyết và đến nay không còn những ách tắc trong thể chế của công tác quy hoạch. Vấn đề ở đây bây giờ là tập trung vào để lập, thẩm định và phê duyệt, với 111 quy hoạch, hiện nay chúng ta đã hoàn thành thẩm định được 65 quy hoạch và đang triển khai là 30 quy hoạch nữa. Cơ bản là chúng tôi sẽ phấn đấu và theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ là trong năm 2023 cũng giao nhiệm vụ của Quốc hội là sẽ hoàn thành 5 quy hoạch vùng còn lại và tất cả các quy hoạch của địa phương sẽ được lập, thẩm định và phê duyệt. Vấn đề là các địa phương cũng phải đẩy nhanh công tác lập và hoàn thiện theo quy định.
Ông Dũng cho biết: “Quan điểm của Chính phủ như các đại biểu nêu thì đồng tình với các kiến nghị là phải đẩy mạnh phân cấp, phân quyền và theo hướng là Trung ương thì tập trung quản lý những vấn đề lớn, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, cơ chế, chính sách, kiểm tra, giám sát. Còn những vấn đề thực hiện thì cấp địa phương phải thực hiện và các đồng chí phải chịu trách nhiệm, chứ không để trên này các vấn đề cứ vướng.
Chính phủ sẽ chỉ đạo nghiên cứu theo hai hướng là những gì thuộc thẩm quyền của Chính phủ thì sẽ phân cấp ngay cho địa phương, những vấn đề gì thuộc thẩm quyền của Quốc hội thì chúng tôi sẽ nghiên cứu và báo cáo với Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội xem xét như là trong các lĩnh vực về xây dựng hay là về đánh giá tác động môi trường hay là tách giải phóng mặt bằng, chuyển đổi mục đích đất lúa, đất rừng, giao vốn chương trình mục tiêu quốc gia, giao cho các địa phương tự chủ cả cơ quan đầu tư của các tuyến cao tốc quốc lộ thuộc nhiệm vụ của Trung ương mà qua địa bàn của tỉnh mình”.
