Hạch toán thiếu, không đúng
Báo cáo kết quả thanh tra tình hình kinh doanh của công ty mẹ tập đoàn Vinacomin và 5 công ty thành viên mới đây cho thấy còn nhiều vấn đề tại công ty mẹ - tập đoàn và các công ty con tại nhiều dự án. Cụ thể, Công ty mẹ - tập đoàn và các công ty con khi kiểm tra còn phát hiện nghiệm thu thanh toán không đúng với thực tế thi công là 7,83 tỷ đồng. Trong đó, lớn nhất là Tổng công ty Khoáng sản TKV nghiệm thu thanh toán chưa giảm trừ thu hồi giá trị khối lượng phá đá, vận chuyển bằng ôtô tự đổ đá là 6,9 tỷ đồng.
Theo Thanh tra, có 2/6 doanh nghiệp hạch toán không đúng doanh thu và thu nhập khác với số tiền trên 8 tỷ đồng. Công ty mẹ tập đoàn hạch toán thiếu doanh thu và thu nhập khác lên tới 8,48 tỷ đồng. Tổng công ty mỏ Việt Bắc TKV hạch toán tăng không đúng thu nhập khác là 450 triệu đồng.
Đặc biệt, công ty mẹ tập đoàn còn hạch toán tăng không đúng chi phí năm 2015 gần 4,2 tỷ đồng. Đây là khoản hạch toán chi phí lãi vay phải trả cho Ngân hàng Đầu tư Bắc Âu (NIB).
Công ty Kho vận Đá Bạc - TKV hạch toán chi phí tăng không đúng 1,56 tỷ đồng. Tổng công ty Khoáng sản TKV thì hạch toán thiếu chi phí năm 2015 lên tới 3 tỷ đồng. Tổng công ty Công nghiệp Hoá chất mỏ - Vinacomin hạch toán tăng không đúng chi phí năm 2015 do phân bổ không đúng giá vốn hàng xuất bán số tiền 1,9 tỷ đồng.
Qua kết luận thanh tra còn cho thấy, 5/6 doanh nghiệp được thanh tra hạch toán thiếu lợi nhuận thực hiện năm 2015 với số tiền 10,9 tỷ đồng. Công ty mẹ tập đoàn hạch toán thiếu lợi nhuận là 12,66 tỷ đồng. Nguyên nhân do hạch toán thiếu doanh thu và thu nhập khác. Tổng công ty Hoá chất mỏ - Vinacomin hạch toán thiếu 1,9 tỷ đồng, Tổng công Khoáng sản TKV hạch toán không đúng hơn 3 tỷ đồng.
6/6 doanh nghiệp được thanh tra kê khai và nộp thiếu thuế thu nhập doanh nghiệp là 25,3 tỷ đồng, trong đó lớn nhất là công ty mẹ tập đoàn với 23,6 tỷ. Công ty Kho vận Đá bạc TKV cũng kê khai khấu trừ thuế giá trị gia tăng năm 2015 không đúng 13,47 tỷ đồng.
Có 2/6 doanh nghiệp được thanh tra là Tổng công ty Khoáng sản Việt Bắc, Tổng công ty Công nghiệp mỏ Việt Bắc TKV kê khai nộp thiếu thuế tài nguyên với số tiền 1,64 tỷ đồng.
Tổng công ty Công nghiệp Mỏ Việt Bắc TKV kê khai nộp thiếu phí bảo vệ môi trường là 608 triệu đồng. Tổng công ty Khoáng sản TKV kê khai và nộp thiếu thuế nhà thầu là 255 triệu đồng, chưa trả ngân sách nhà nước 1,7 tỷ. Công ty than Uông Bí chưa nộp tiền cấp quyền khai thác khoáng sản 29 tỷ đồng.
Rút kinh nghiệm “nhiều lần”
Căn cứ vào kết quả thanh tra nêu trên, Bộ Tài chính kiến nghị Chủ tịch Hội đồng thành viên, Tổng giám đốc Tập đoàn Công nghiệp Than khoáng sản Việt Nam chỉ đạo các đơn vị rà soát đầu tư tài chính dài hạn, tái cơ cấu các khoản đầu tư tài chính, bảo đảm an toàn vốn và đạt hiệu quả.
Đồng thời, Ban lãnh đạo Vinacomin phải chỉ đạo các đơn vị đối chiếu đầy đủ các khoản nợ phải thu, phải trả, thường xuyên rà soát, phân tích, đánh giá khả năng thu hồi nợ, không để phát sinh nợ quá hạn. Có biện pháp thu hồi khoản nợ quá hạn tại thời điểm 31/12/2015 là 380 tỷ đồng.
Trả lời kiến nghị của Thanh tra, Vinacomin cho biết đã thực hiện và chỉ đạo các đơn vị thành viên thực hiện rà soát lại toàn bộ các khoản đầu tư tài chính dài hạn, tái cơ cấu các khoản đầu tư trên nguyên tắc đảm bảo an toàn vốn và hiệu quả. TKV cho biết đã mở tài khoản riêng tại ngân hàng để theo dõi, hạch toán các quỹ tập trung.
Vinacomin khẳng định sẽ rút kinh nghiệm trong loạt các dự án. Vinacomin thực hiện rút kinh nghiệm trong quá trình lập, thẩm định phê duyệt dự toán công trình chưa đúng dự toán (Công ty Than Quang Hanh, Công ty Than Khe Chàm, Công ty Than Mạo Khê).
Tập đoàn cam kết rút kinh nghiệm trong quá trình nghiệm thu quyết toán không đúng giá trị công trình (Công ty Than Quang Hanh, Than Khe Chàm, Tổng công ty Khoáng sản); rút kinh nghiệm trong quá trình trích khấu hao tài sản cố định chưa đúng quy định do xác định thời gian trích khấu hao không đúng (Tổng công ty Khoáng sản, Công ty Cổ phần Địa chất Việt Bắc); rút kinh nghiệm trong công tác đối chiếu công nợ, nợ quá hạn.
Rút kinh nghiệm trong công tác hạch toán kế toán, rà soát và tính toán các khoản doanh thu, chi phí, lợi nhuận, các khoản thuế phải nộp (Tập đoàn, Công ty Kho vận và cảng Cẩm Phả, Công ty Kho vận Đá Bạc, Tổng công ty Công nghiệp Hoá chất mỏ, Tổng công ty Khoáng sản, Tổng công ty Công nghiệp mỏ Việt Bắc, Công ty Cổ phần Địa chất mỏ, Công ty Cổ phần Địa chất Việt Bắc).
Ngoài ra, Vinacomin cũng khẳng định sẽ rút kinh nghiệm trong quá trình lập, thẩm định, phê duyệt dự toán công trình chưa đúng dự toán và đảm bảo thực hiện theo quy định của pháp luật hiện hành đối một số dự án như gói thầu số 6 san gạt mặt bằng của dự án đầu tư khai thác xuống sâu dưới 50m, gói thầu số 5 Dự án than Lép Mỹ, gói thầu số 120 dự án san nền mặt bằng kho than của mỏ Khe Chàm, dự án khai thác hầm lò của Than Mạo Khê.
Tập đoàn này đã thực hiện giảm trừ thanh quyết toán với hàng loạt khoản tiền được Thanh tra Bộ Tài chính chỉ ra. Chẳng hạn, dự án khu liên hợp Gang thép Cao Bằng đã giảm trừ 6,9 tỷ đồng, dự án Khai thác hầm lò mỏ Khe Chàm 3 giảm trừ 595 triệu đồng, dự án nhà máy tuyển than Lép Mỹ giảm trừ số tiền 346 triệu đồng.
Đồng thời, Vinacomin cũng điều chỉnh sổ kế toán, báo cáo tài chính theo kiến nghị của Thanh tra Bộ Tài chính, trong đó tăng doanh thu và thu nhập lên 8,028 tỷ đồng, hạch toán giảm chi phí 2,87 tỷ đồng, hạch toán lợi nhuận thực hiện 10,9 tỷ, nộp thêm vào ngân sách nhà nước 41,3 tỷ đồng. Tuy nhiên, số tiền cấp quyền khai thác khoáng sản giữa Công ty Than Uông Bí với Công ty PT. Vietmindo Energitama đã chưa được thực hiện do hai bên vẫn chưa tìm được tiếng nói chung...
