Sự kiện đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong hành trình hội nhập tài chính toàn cầu, thể hiện tầm nhìn chiến lược và khát vọng đưa Việt Nam trở thành điểm đến mới của dòng vốn quốc tế, nơi hội tụ trí tuệ, công nghệ và các chuẩn mực hiện đại nhất trong lĩnh vực tài chính. Không chỉ là một quyết sách mang tính thể chế, đây còn là lời tuyên ngôn khẳng định vị thế mới của Việt Nam trên bản đồ kinh tế thế giới.
Hai đầu tàu một sứ mệnh: Kết nối động lực vùng, mở rộng cánh cửa tài chính toàn cầu cho Việt Nam
Lần đầu tiên trong lịch sử, Việt Nam chính thức đặt nền móng cho hai Trung tâm tài chính quốc tế tại TP.HCM và Đà Nẵng hai cực phát triển tiêu biểu cho miền Nam và miền Trung, được lựa chọn không chỉ vì điều kiện sẵn có mà còn bởi chiến lược phát triển dài hạn, hướng tới sự lan tỏa và cộng hưởng vùng miền.
Toàn cảnh phiên họp diễn ra sáng ngày 27-6.
TP.HCM trung tâm kinh tế, tài chính sôi động nhất cả nước được định vị là nơi phát triển thị trường vốn, hệ thống ngân hàng, thị trường tiền tệ, bảo hiểm, cùng với các mô hình mới như cơ chế thử nghiệm (sandbox) cho fintech và nền tảng giao dịch số. Tại đây, các sàn giao dịch chuyên biệt, các công cụ tài chính phức hợp và các dịch vụ tài chính số hóa sẽ được triển khai, tạo thành hệ sinh thái tài chính hiện đại, hội nhập sâu với quốc tế.
Đà Nẵng, thành phố trẻ trung, năng động với vị trí chiến lược trên trục Hành lang kinh tế Đông - Tây sẽ là mảnh đất thử nghiệm các mô hình tài chính xanh, tài chính bền vững và đổi mới sáng tạo trong quản trị dòng vốn. Thành phố này không chỉ có lợi thế địa lý và hạ tầng kết nối thuận tiện, mà còn sở hữu nền tảng nhân lực trẻ, môi trường sống chất lượng và chính quyền địa phương quyết liệt trong cải cách.
Việc thiết lập hai trung tâm với định hướng riêng nhưng thống nhất trong giám sát, vận hành, tạo ra cơ chế bổ trợ và cạnh tranh lành mạnh. Không chỉ góp phần nâng cao sức cạnh tranh quốc gia, mô hình này còn khẳng định cách tiếp cận mới mẻ và bản lĩnh của Việt Nam: Không chọn một "cực tăng trưởng", mà xây dựng mạng lưới tài chính đa trung tâm nơi mỗi địa phương là một mắt xích trong chiến lược quốc gia.
Hai trung tâm sẽ hoạt động trên cơ sở tuân thủ các chuẩn mực quốc tế, đảm bảo liên kết với các thị trường tài chính lớn toàn cầu, hướng đến mục tiêu không chỉ là nơi giao dịch tài chính, mà còn là điểm đến hấp dẫn của các chuyên gia, nhà đầu tư, các công ty đa quốc gia trong lĩnh vực tài chính, công nghệ và sáng tạo.
Cơ chế mở đường, chính sách đột phá: Việt Nam bước vào cuộc chơi lớn bằng tư thế ngẩng cao đầu
Điểm nổi bật nhất trong Nghị quyết lần này chính là hệ thống cơ chế, chính sách mang tính "mở đường" thực sự cho việc vận hành Trung tâm tài chính quốc tế. Đây không chỉ là bản thiết kế mang tính kỹ thuật, mà là bước cải cách thể chế quyết liệt, nhằm tạo nên "sân chơi" đủ sức cạnh tranh với các trung tâm tài chính hàng đầu khu vực như: Hồng Kông, Singapore, Dubai hay Thượng Hải.
Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, quá trình xây dựng nghị quyết đã tham vấn nhiều chuyên gia, định chế tài chính quốc tế, và đa phần đều đánh giá đây là một trong những dự thảo chính sách có tầm nhìn xa, thiết kế thể chế mang tính đột phá, với các ưu đãi vượt trội.
Cụ thể, hàng loạt chính sách ưu đãi về thuế, tiếp cận đất đai, đầu tư hạ tầng, lao động chất lượng cao, xuất nhập cảnh, pháp lý doanh nghiệp… đã được luật hóa theo hướng cởi mở, linh hoạt và sát với thông lệ quốc tế. Những quy định về ngôn ngữ, kế toán, tài chính kỹ thuật số, sandbox công nghệ tài chính, mô hình đối tác công tư (PPP), và cả giải pháp cho hợp đồng thông minh trong chuỗi khối blockchain… đều được đưa vào như những "viên gạch" đầu tiên cho một nền tài chính hiện đại.
Ngoài ra, Chính phủ được trao quyền ban hành các nghị định hướng dẫn trong trường hợp nảy sinh tình huống chưa được pháp luật hiện hành điều chỉnh điều chưa từng có trong nhiều thiết kế chính sách trước đây. Điều này không chỉ tạo hành lang pháp lý đủ linh hoạt, mà còn thể hiện sự chủ động và quyết tâm đột phá của Nhà nước trong lĩnh vực tài chính chiến lược.
Điểm nhấn tiếp theo là mô hình quản trị và giám sát của Trung tâm tài chính quốc tế. Cơ quan chuyên trách sẽ đảm nhận vai trò "một cửa" trong việc giám sát, xử lý, thay vì để các bộ ngành can thiệp riêng lẻ như trước. Điều này giúp tránh sự chồng chéo, đảm bảo minh bạch, hiệu quả, đồng thời tạo môi trường đầu tư an toàn, dễ dự đoán yếu tố sống còn đối với các nhà đầu tư nước ngoài.
Hệ thống giải quyết tranh chấp tại trung tâm cũng được thiết kế theo mô hình quốc tế, với tòa án chuyên biệt và trung tâm trọng tài quốc tế, đảm bảo tính độc lập và hiệu quả trong xử lý các tranh chấp tài chính xuyên biên giới, bảo vệ lợi ích của cả nhà đầu tư và quốc gia.
Tài chính xanh, công nghệ số, nhân lực toàn cầu: Những trụ cột kiến tạo giá trị bền vững cho tương lai
Việc xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế không chỉ đơn thuần để thu hút vốn đầu tư, mà còn là cơ hội để Việt Nam nâng cấp toàn bộ hệ sinh thái kinh tế và nâng cao chất lượng tăng trưởng. Trong đó, ba trụ cột được xác định làm nền tảng cho sự phát triển bền vững: Tài chính xanh, công nghệ tài chính, nhân lực toàn cầu.
Trung tâm tài chính quốc tế tại Đà Nẵng và TP. HCM được kỳ vọng sẽ đi đầu trong việc phát triển các sản phẩm tài chính xanh, trái phiếu xanh, công cụ hỗ trợ chuyển đổi năng lượng, thúc đẩy phát triển bền vững. Điều này không chỉ bắt kịp xu hướng toàn cầu, mà còn giúp Việt Nam chủ động tiếp cận nguồn vốn xanh, vốn đang là dòng tiền ưu tiên của các tổ chức tài chính quốc tế.
Bên cạnh đó, việc khuyến khích ứng dụng công nghệ tài chính (fintech), triển khai mô hình sandbox cho các startup trong lĩnh vực tài chính, xây dựng các nền tảng giao dịch phi tập trung, công cụ tài chính số… sẽ biến Việt Nam thành "thỏi nam châm" thu hút các công ty công nghệ tài chính toàn cầu đến mở văn phòng, đầu tư và thử nghiệm sản phẩm.
Nhân lực chất lượng cao cũng là yếu tố sống còn. Cả hai thành phố đều đang khẩn trương triển khai các chương trình đào tạo chuyên sâu, hợp tác với các tổ chức quốc tế để phát triển đội ngũ chuyên gia tài chính, công nghệ và quản lý. Một trung tâm tài chính chỉ thực sự thành công khi nơi đó trở thành điểm đến lý tưởng cho các nhà đầu tư, các chuyên gia quốc tế và Việt Nam đang từng bước chuẩn bị cho điều đó.
Chính phủ cũng nhấn mạnh trách nhiệm kiểm soát rủi ro, ngăn chặn các hành vi lợi dụng trung tâm tài chính để rửa tiền, thao túng thị trường, tạo bong bóng tài sản. Một khung pháp lý đồng bộ, minh bạch, có tính hệ thống, sẽ là "lưới an toàn" để trung tâm phát triển lành mạnh và có trách nhiệm.
Nghị quyết về thành lập trung tâm tài chính quốc tế không chỉ là một văn bản mang tính kỹ thuật. Đó là một bước đi chiến lược, thể hiện tầm nhìn của một quốc gia sẵn sàng vươn ra biển lớn. Trong một thế giới đầy biến động, Việt Nam không chọn đứng ngoài cuộc mà chọn cách chủ động định hình tương lai.
Cánh cửa đã mở. Con tàu đã rẽ sóng. Và Việt Nam, với khát vọng làm chủ dòng vốn, công nghệ, trí tuệ và tài chính toàn cầu, đã sẵn sàng cho hành trình mới hành trình của một quốc gia không chỉ phát triển, mà còn dẫn dắt và lan tỏa giá trị đến toàn khu vực.
