Trong khi đó, Bộ Xây dựng khẳng định tiêu chuẩn và diện tích này phù hợp với quy định hiện hành của pháp luật về nhà ở.
Phù hợp pháp luật hiện hành
Theo Cục trưởng Cục Quản lý nhà và Thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) Nguyễn Trọng Ninh, tiêu chuẩn diện tích tối thiểu đối với căn hộ chung cư nhà ở xã hội, quy định tại Điều 7 Nghị định 100/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ về phát triển và quản lý nhà ở xã hội là 25m2.
Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020 và tầm nhìn năm 2030 ban hành theo Quyết định 2127/QĐ-TTg ngày 30/11/2011 của Thủ tướng Chính phủ đưa ra mục tiêu: Đến năm 2015 chỉ tiêu diện tích nhà ở tối thiểu 6m2 sàn/người; đến năm 2020 chỉ tiêu diện tích nhà ở tối thiểu 8m2 sàn/người.
Bên cạnh đó, hiện nhu cầu về căn hộ ở vừa túi tiền đang rất lớn. Theo kết quả tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019, cả nước có gần 27 triệu hộ dân trong đó chiếm tới 11% là hộ độc thân tương đương với khoảng gần 3 triệu hộ và có 18,6% hộ gia đình 2 người tương đương với khoảng gần 5 triệu hộ. Như vậy số lượng cơ cấu hộ gia đình có quy mô nhỏ từ 1 đến 2 người đang gần 8 triệu hộ.
“Việc cho phép xây dựng căn hộ tối thiểu 25m2 để đáp ứng nhu cầu nhóm hộ gia đình có từ 1 - 2 người là phù hợp với thực tiễn hiện nay và giai đoạn 2021 - 2030, giải quyết được vấn đề nhà ở cho một bộ phận lớn người trẻ mới đi làm, thu nhập thấp. Tiêu chuẩn và diện tích trên phù hợp với quy định hiện hành của pháp luật về nhà ở”. ông Ninh cho hay.
Cũng theo ông Nguyễn Trong Ninh, việc có nhiều ý kiến lo ngại cho phép các dự án chung cư thương mại xây dựng những căn hộ diện tích nhỏ sẽ tạo ra những áp lực lên hệ thống hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật tại khu vực dự án đứng chân. Về việc này, Bộ Xây dựng đã có nghiên cứu và đưa vào quy định hạn chế số lượng căn hộ diện tích nhỏ trong một dự án.
“Mỗi dự án căn hộ có diện tích 25m2 không vượt quá 25% tổng số lượng căn hộ tại dự án đó và Bộ cũng yêu cầu chính quyền địa phương có trách nhiệm căn cứ theo quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết, quy hoạch hạ tầng kỹ thuật, quy hoạch hạ tầng xã hội để xem xét rà soát đảm bảo chỉ tiêu dân số, chỉ tiêu về mật độ xây dựng, về chiều cao công trình để đảm bảo kiểm soát được dân số, không quá tải về hạ tầng”. ông Ninh cho biết thêm.
Kinh nghiệm từ quốc tế
Theo đánh giá, việc xây dựng những căn hộ có diện tích nhỏ - siêu nhỏ không phải là mô hình mới. Thực tế, trên thế giới đã có rất nhiều quốc gia phát triển cho phép mô hình căn hộ kiểu này tồn tại, nhưng dưới sự quản lý chặt chẽ của Chính phủ cả về quy hoạch khu vực xung quanh và chất lượng xây dựng tại các dự án.
TS.KTS Hoàng Hữu Phê - Chuyên gia về quy hoạch, quản lý đô thị cho biết, trên thế giới không ít nước cho phép phát triển mô hình căn hộ cực nhỏ. Như một trường hợp cực đoan, người ta hay nhắc đến căn hộ Nakagin (the Nakagin Capsules) tại Tokyo do kiến trúc sư nổi tiếng theo trường phái Metabolism, Kisho Kurokawa (1934 - 2007), thiết kế năm1972, các căn hộ này thậm chí chỉ có diện tích dưới 10m2.
Các ví dụ khác ở New York và một số thành phố ở Italia, với những căn hộ có diện tích thậm chí còn nhỏ hơn 25m2, cũng được chính quyền thành phố cho phép tồn tại. Ở Việt Nam, thời gian qua chúng ta đã có một số dự án phát triển căn hộ diện tích nhỏ. Đó là những căn hộ studio, có diện tích từ 25m2.
“Tuy nhiên, để phát triển được mô hình này, các nước đã có sự kiểm tra, quản lý chặt chẽ những tiêu chí về chất lượng công trình, và những yếu tố kỹ thuật kèm theo để các đơn vị phát triển dự án sẽ không lạm dụng việc cho phép này để phát triển dự án một cách ồ ạt, không đúng quy hoạch”, ông Phê nói.
Có nhiều ý kiến cho rằng, việc cho phép xây dựng các căn hộ có diện tích từ 25m2 sẽ làm cho không gian sống trở nên chật hẹp hơn.
“Tuy nhiên hiện nay, trong giai đoạn cách mạng công nghệ 4.0, với xu hướng thiết kế môi trường thông minh, và khả năng các thiết bị phục vụ sinh hoạt có thể thu nhỏ kích thước đáng kể nhưng không ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng, việc phát triển mô hình này, trong một số tình huống nhất định, có thể đáp ứng một cách hiệu quả nhu cầu thực tế của người dân”, TS. KTS Hoàng Hữu Phê nhìn nhận.
Nếu xác định xây dựng căn hộ có diện tích từ 25m2 phục vụ cho những đối tượng độc thân, mới lập nghiệp hoặc các gia đình trẻ chưa có tích lũy tài chính thì cần phải đảm bảo các yếu tố về tiêu chuẩn chất lượng, không gian sinh hoạt, tiện nghi cho người sử dụng. Đồng thời, cũng cần phải quan tâm đến các yếu tố về tiện ích quanh dự án để đảm bảo chất lượng cuộc sống của người dân.
KTS Nguyễn Văn Thanh - Hội quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam