Yên Bái - Lào Cai cùng hợp lực, vươn mình mạnh mẽ

Yên Bái và Lào Cai là hai tỉnh miền núi Tây Bắc có nhiều điểm tương đồng về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội và truyền thống lịch sử cách mạng, gắn bó lâu đời; là những tỉnh đang phát triển, có nhiều tiềm năng, lợi thế, giàu tài nguyên khoáng sản, nền văn hóa đa dạng, đậm đà bản sắc; đặc biệt, hai địa phương đều nằm trên trục động lực sông Hồng. Từ những nền tảng, tiền đề quan trọng đó, trong thời kỳ đổi mới, nhất là sau khi chia tách, hai tỉnh Yên Bái và Lào Cai đã có những tư duy đổi mới, bứt phá, sáng tạo phù hợp với thực tiễn của mỗi địa phương.

Ngày 9/4/2025, tại tỉnh Yên Bái, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Yên Bái và Ban Thường vụ Tỉnh ủy Lào Cai đã tổ chức Hội nghị đánh giá kết quả hợp tác giữa 2 tỉnh từ đầu nhiệm kỳ đến nay; thống nhất phương án sắp xếp, hợp nhất đơn vị hành chính cấp tỉnh.

Thỏa thuận hợp tác giữa Lào Cai và Yên Bái được ký kết lần đầu vào ngày 26/2/2006. Hai tỉnh đã thể hiện được mối quan hệ hợp tác hữu nghị, đoàn kết, giao lưu, học hỏi lẫn nhau, là đối tác tin cậy, phối hợp tổ chức nhiều hoạt động hợp tác về các lĩnh vực, tăng cường hợp tác trên tất cả các lĩnh vực để đồng hành, hỗ trợ nhau cùng phát triển, ngày càng làm sâu sắc hơn mối quan hệ truyền thống bền chặt giữa hai địa phương và là tiền đề quan trọng để cả 2 tỉnh cùng thống nhất, trao đổi và triển khai thực hiện các nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng.

Trước hết phải kể đến hoạt động hợp tác trên lĩnh vực phát triển kinh tế. Xuất phát từ những điểm tương đồng, xác định nông, lâm nghiệp là trụ đỡ quan trọng của nền kinh tế, hai tỉnh Yên Bái - Lào Cai đã tận dụng tối đa tiềm năng, lợi thế, có nhiều hoạt động hợp tác trên trong phát triển nông lâm nghiệp; thực hiện nhiều giải pháp để nông lâm nghiệp tiếp tục phát triển cả về quy mô và trình độ sản xuất, duy trì tăng trưởng ở mức khá cao. Hai tỉnh đều nằm trong Top các địa phương có tỷ lệ che phủ rừng dẫn đầu cả nước.

Liên tục nhiều năm, tốc độ tăng trưởng nông nghiệp của Yên Bái luôn thuộc nhóm cao nhất trong vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ và cả nước. Yên Bái đã hình thành được các vùng chuyên canh nông sản và có 10 sản phẩm đặc sản, hữu cơ (như chè, quế, sơn tra, gạo nếp...); xây dựng được gần 300 sản phẩm OCOP đạt tiêu chuẩn 3 sao trở lên (trong đó có 25 sản phẩm đạt 4 sao).

Nông nghiệp Lào Cai những năm gần đây chuyển dịch mạnh theo hướng sản xuất hàng hóa; chuyển dịch cơ cấu nội ngành tích cực theo hướng tăng tỷ trọng chăn nuôi, giảm tỷ trọng trồng trọt; đã hình thành và mở rộng các vùng sản xuất hàng hóa tập trung, sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ, an toàn thực phẩm; bảo vệ khai thác hiệu quả tài nguyên rừng, phát triển cây gỗ lớn, cây đa mục đích gắn với chế biến, nâng cao hiệu quả kinh tế đồi rừng.

Hai tỉnh đẩy mạnh hợp tác trong phát triển nông nghiệp, tăng cường trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm về vùng nguyên liệu (quế, cây ăn quả...); về sản xuất giống và phát triển thủy sản; về quản lý, khai thác bảo vệ nguồn lợi thủy sản, bảo vệ nguồn nước. Một số doanh nghiệp của Lào Cai đã đầu tư phát triển nuôi cá lồng trên hồ Thác Bà, nuôi cá nước lạnh tại huyện Văn Yên. Giữa hai tỉnh luôn có sự phối hợp tốt trong công tác kết nối thông tin, đẩy mạnh giao thương, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp và kết nối thị trường.

Đặc biệt, ngành Nông nghiệp hai tỉnh đã ký kết Quy chế phối hợp trong công tác quản lý rừng, bảo vệ rừng, quản lý lâm sản và phòng cháy chữa cháy rừng vùng giáp ranh.

Cùng với đó là những hợp tác trong phát triển công nghiệp, thương mại, dịch vụ, thu hút đầu tư... Hai tỉnh thường xuyên phối hợp, trao đổi thông tin, kinh nghiệm về công tác cải cách hành chính, hỗ trợ và xúc tiến đầu tư thương mại và du lịch.

Hàng năm, Lào Cai hỗ trợ các doanh nghiệp của tỉnh Yên Bái tham gia hội chợ Hà Khẩu, Côn Minh và tại một số địa phương của Trung Quốc; hỗ trợ cung cấp thông tin về thị trường tiêu thụ sản phẩm…

Công tác quy hoạch và phát triển hạ tầng giao thông, đô thị được hai tỉnh quan tâm triển khai đồng bộ. Đặc biệt, Quy hoạch tuyến đường sắt tốc độ cao khổ 1.435mm Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng (đi qua Yên Bái) và kết nối đường sắt khổ lồng giữa ga Lào Cai (Việt Nam) đến ga Hà Khẩu Bắc (Trung Quốc) đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt mở ra tương lai phát triển cho cả hai địa phương.

Hợp tác về xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông liên kết Lào Cai - Yên Bái và liên kết vùng đạt nhiểu kết quả. Hiện đã hoàn thành giai đoạn 1 của đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai; hai tỉnh đang phối hợp thúc đẩy triển khai giai đoạn 2 của dự án. Phối hợp nâng cấp tuyến đường thủy nội địa Hà Nội - Việt Trì - Yên Bái - Lào Cai; nâng cấp tuyến Quốc lộ 70. Ngoài ra, phối hợp triển khai đầu tư xây dựng các tuyến đường liên huyện giáp ranh giữa hai tỉnh phục vụ phát triển kinh tế - xã hội chung trong khu vực.

Lĩnh vực văn hóa, xã hội ghi nhiều dấu ấn tốt đẹp trong công tác phối hợp. Tiếp nối thành công từ hợp tác du lịch về cội nguồn giữa 3 tỉnh Phú Thọ - Yên Bái - Lào Cai, hai tỉnh thường xuyên trao đổi kinh nghiệm, hỗ trợ giới thiệu tiềm năng, sản phẩm du lịch và kết nối xây dựng tour - tuyến du lịch mới, liên vùng, đã và đang phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế, "biến di sản thành tài sản" phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội và xây dựng thương hiệu du lịch đặc trưng; cùng xây dựng nhóm hợp tác nhằm thông tin, tuyên truyền về các hoạt động liên kết phát triển du lịch giữa TP.HCM và 8 tỉnh Tây Bắc mở rộng.

Các ngành khối văn hóa, xã hội hai tỉnh cũng có nhiều hoạt động phối hợp hiệu quả trên các lĩnh vực y tế, giáo dục, đào tạo, công tác giảm nghèo, an sinh xã hội, thường xuyên thăm hỏi, động viên, giúp đỡ, hỗ trợ nhau khi khó khăn, thiên tai, hoạn nạn.

Hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng - an ninh được chú trọng; thường xuyên làm tốt công tác trao đổi thông tin, nắm tình hình an ninh chính trị; đảm bảo an ninh trật tự ở khu vực giáp ranh; phối hợp thực hiện tốt công tác đấu tranh phòng chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật, góp phần giữ vững an ninh quốc phòng, trật tự an toàn xã hội, vì cuộc sống bình yên cho người dân...

Đặc biệt, hằng năm Yên Bái và Lào Cai duy trì các cuộc trao đổi làm việc giữa Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, lãnh đạo các sở, ban, ngành, các cấp, các địa phương của hai bên. Tạo điều kiện để các Ban đảng, các đoàn thể chính trị trao đổi kinh nghiệm về công tác củng cố, kiện toàn, nâng cao năng lực lãnh đạo, chỉ đạo điều hành, hiệu quả hoạt động của cấp ủy, chính quyền. Chia sẻ, học tập kinh nghiệm quý trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ chính trị của mỗi địa phương, góp phần thắt chặt thêm tình đoàn kết gắn bó, từ đó có nhiều đổi mới, sáng tạo trong thực hiện nhiệm vụ.

Một kỷ nguyên phát triển mới đã chính thức mở ra, hứa hẹn nhiều cơ hội phát triển toàn diện, bền vững hơn nhờ sự kết hợp hài hòa giữa tiềm năng, thế mạnh của cả hai địa phương.

Ông Trịnh Xuân Trường, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai nhận định: "Tỉnh Lào Cai và Yên Bái đều có chung lịch sử gắn bó lâu đời và những điều kiện tự nhiên thuận lợi, giàu tài nguyên khoáng sản, đặc biệt hai địa phương đều nằm trên trục động lực sông Hồng. Đây là những tiền đề quan trọng khi hợp nhất hai tỉnh phải trở thành "cỗ xe tam mã", phát triển mạnh mẽ hơn...".

Theo đó, với vị trí địa lý chiến lược, là cửa ngõ giao thương với Trung Quốc qua cửa khẩu quốc tế Lào Cai, hệ thống giao thông ngày càng hoàn thiện, các tuyến đường sắt, các tuyến đường liên tỉnh... sẽ có thêm nhiều điều kiện thuận lợi để thu hút đầu tư, phát triển kinh tế vùng và vươn tầm ra khu vực, quốc tế. Sự kết nối giữa tiềm lực về công nghiệp, khoáng sản, dịch vụ logistics của Lào Cai với lợi thế nông - lâm nghiệp và du lịch sinh thái, cộng đồng của Yên Bái sẽ tạo nên sự bổ trợ mạnh mẽ, góp phần thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng hiện đại, xanh, bền vững. Sự giao thoa văn hóa của các dân tộc thiểu số và truyền thống cách mạng lâu đời sẽ là nền tảng vững chắc để nhân lên sức mạnh nội sinh, thúc đẩy phát triển các lĩnh vực văn hóa xã hội, du lịch, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần và chỉ số hạnh phúc của nhân dân.

Ông Trần Huy Tuấn, Bí thư Tỉnh ủy Yên Bái khẳng định: "Việc hợp nhất hai địa phương là chủ trương rất đúng và là bước chuẩn bị quan trọng của Trung ương Đảng trong bối cảnh đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc. Hai tỉnh Yên Bái - Lào Cai phấn khởi, tự hào từng chung một mái nhà Hoàng Liên Sơn, hôm nay tiếp tục phát huy sức mạnh đoàn kết, nghĩa tình gắn bó, cùng phát triển, mở rộng và nâng tầm, để phấn đấu trở thành trung tâm kinh tế, văn hóa, du lịch của vùng trung du miền núi phía Bắc, một điểm sáng trong hợp tác phát triển vùng biên và hội nhập quốc tế, để nhân dân các dân tộc trên địa bàn có cuộc sống ngày càng ấm no, phát triển và hạnh phúc hơn, hiện thực hóa những lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh khi Người về thăm Yên Bái và Lào Cai tháng 9 năm 1958".

Một chặng đường mới đang mở ra với bao khát vọng và tương lai tươi sáng. Với tình cảm truyền thống tốt đẹp, với niềm tự hào, niềm tin và ý chí, hai tỉnh Yên Bái - Lào Cai đã sẵn sàng cùng cả nước tiến vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam; cùng phấn đấu trở thành một hình mẫu phát triển bền vững, thịnh vượng, nhân văn và đáng sống ở khu vực Tây Bắc./.