Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ diễn ra cuối giờ chiều ngày 4/7, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương đã thông tin về nhiệm vụ, giải pháp 6 tháng cuối năm 2023.
"Mặc dù Bộ Kế hoạch và Đầu tư có đưa ra một kịch bản thấp hơn một chút, tăng trưởng ở mức 6% thì tăng trưởng quý III cũng phải đạt 6,8% và tăng trưởng quý IV phải là 9%. Đây là 2 con số khá thách thức, nếu chúng ta muốn đạt mục tiêu 6,5% của Quốc hội thì tăng trưởng quý III tối thiểu phải 7,4% và quý IV phải 10,3%. Mặc dù quý III của năm 2022 chúng ta đã đạt con số trên 10% rồi, nhưng năm nay khó hơn rất nhiều so với năm ngoái", Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho biết.
Trên cơ sở quan điểm chỉ đạo điều hành của Thủ tướng cũng như của Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đã đề xuất nhóm chính sách giải pháp, đồng thời trên cơ sở kết quả của 27 đoàn công tác của Chính phủ đi làm việc với địa phương thời gian vừa qua, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đã dự thảo nghị quyết chuyên đề đặc biệt cho 6 tháng cuối năm với tên gọi Nghị quyết về bảo đảm kinh tế vĩ mô thúc đẩy tăng trưởng, tăng cường kỷ luật, kỷ cương cải cách hành chính. Nghị quyết này cũng đã được trình xin ý kiến Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương. Thời gian tới đây, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ tiếp thu, giải trình và hoàn thiện dự thảo nghị quyết để trình Chính phủ xem xét ban hành. Đây cũng là nghị quyết tập trung rất nhiều giải pháp để làm sao phấn đấu thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế, xã hội từ nay đến cuối năm.
Thứ trưởng Trần Quốc Phương nêu ba nhóm vấn đề chủ yếu, trọng tâm từ nay đến cuối năm 2023:
Nhóm giải pháp thứ nhất, với nhận định tình hình thế giới biến động rất nhanh, phức tạp và khó lường, Thủ tướng Chính phủ đặt trọng tâm vấn đề tăng cường phân tích dự báo. Do vậy, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đã đặt ra một số nhiệm vụ trọng tâm đối với các bộ, ngành, đặc biệt là các bộ, ngành liên quan đến thị trường quốc tế, nắm bắt chặt chẽ tình hình, diễn biến của quốc tế, trên cơ sở đó đề xuất kịp thời các giải pháp ứng phó linh hoạt trong mọi tình huống.
Nhóm giải pháp thứ hai là bám sát quan điểm chỉ đạo của Chính phủ là phải giữ cho bằng được ổn định kinh tế vĩ mô. Đây là yếu tố nền tảng để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, các động lực tăng trưởng. Trên cơ sở như vậy, nhóm giải pháp này tập trung vào việc tiếp tục điều hành hàng hoá, chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ cũng như kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước tiếp tục thực hiện các chương trình, định hướng cải thiện lãi suất cho vay để kích thích, khơi thông nguồn vốn cho nền kinh tế cũng như tiếp tục thực hiện các giải pháp hỗ trợ chính sách tài khóa về miễn, giảm thuế, triển khai các nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế VAT 2%.
Trong nhóm giải pháp này, sức ép về điều hành lạm phát từ nay đến cuối năm đã giảm so với trước rất nhiều. Hiện nay mức độ tăng CPI của chúng ta khoảng 3,29%. Như vậy, chúng ta có rất nhiều dư địa so với mục tiêu của Quốc hội là 4,5%, tạo điều kiện cho chúng ta tập trung hơn vào các giải pháp để thúc đẩy tăng trưởng.
Nhóm giải pháp thứ ba là rà soát tất cả động lực tăng trưởng để tác động kích thích tăng trưởng. Có hai khía cạnh để chúng ta thúc đẩy động lực này. Đầu tiên là tháo gỡ khó khăn, một trong những phân tích của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng, khi chúng ta tháo gỡ được một số khó khăn, điểm nghẽn thì đồng nghĩa tăng thêm động lực cho tăng trưởng.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư tập trung vào việc tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, với một số vấn đề trọng tâm: Thứ nhất là tháo gỡ khó khăn; Thứ hai là rà soát các động lực tăng trưởng, trong đó động lực xuất nhập khẩu đang gặp khó khăn, chúng ta tập trung vào động lực phát triển tiêu dùng trong nước, khuyến khích đầu tư, trọng tâm là đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công; Thứ ba là siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính. Đây là một trong những nhiệm vụ để khắc phục được hạn chế về tinh thần trách nhiệm đối với một số cán bộ; Thứ tư là đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính để tháo gỡ khó khăn của cộng đồng doanh nghiệp để khơi thông được động lực từ đầu tư của khu vực tư nhân; Thứ năm là bảo đảm an sinh xã hội, cải thiện đời sống của nhân dân trên tất cả lĩnh vực của xã hội, đặc biệt trên hai lĩnh vực là y tế và giáo dục, gắn với đó là bảo đảm quốc phòng, an ninh.
Thông tin về tiến độ giải ngân vốn đầu tư công 6 tháng đầu năm, Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho biết có cơ sở để tin tưởng vào sự điều hành của Chính phủ đã và đang đạt được những kế quả hết sức tích cực. Báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư trình Chính phủ đã nêu rõ, dự kiến đến 30/6, số liệu giải ngân đạt gần 216.000 tỷ. Đây là một con số khá lớn về tỉ lệ đạt khoảng 30,49% so với kế hoạch Chính phủ giao, cao hơn cùng kỳ năm 2022 (27,75%). Đặc biệt số tiền tuyệt đối so với năm 2022 chúng ta hơn rất lớn là khoảng 65.000 tỷ đồng. Điều đó cho thấy chuyển biến tích cực trong giải ngân vốn đầu tư công. Nguyên nhân là chúng ta thực hiện quyết liệt các giải pháp thúc đẩy giải ngân ngay từ đầu năm mà Chính phủ đã chỉ đạo, cũng cho thấy sự nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương trong việc quan tâm giải ngân vốn đầu tư công.
Hiện nay, kế hoạch vốn đầu tư công năm 2023 với khối lượng khá lớn khoảng 711.000 tỷ đồng, bao gồm cả vốn kế hoạch năm 2023 và bổ sung từ chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội theo Nghị quyết số 43 của Quốc hội. Đây là nhiệm vụ khá lớn, nặng nề trong 6 tháng cuối năm, đòi hỏi tất cả các cấp, các ngành tiếp tục nỗ lực thực hiện các giải pháp từ đầu năm đến giờ chúng ta đã triển khai, thì cần triển khai mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn trong 6 tháng cuối năm, để đáp ứng mục tiêu giải ngân được tối thiểu 95% tổng kế hoạch vốn được Thủ tướng Chính phủ được giao.
Về khả năng giải ngân kế hoạch vốn được giao: Từ năm 2021 đến nay, hầu hết tiến độ giải ngân của các năm gần đây cơ bản đạt hơn 90%. Đó là cơ sở để chúng ta có niềm tin từ nay đến cuối năm đạt mục tiêu của Thủ tướng Chính phủ đề ra. Đồng thời, dưới sự đôn đốc của Thủ tướng Chính phủ, rất nhiều dự án lớn, dự án trọng điểm về giao thông đã được khởi công. Đây là tín hiệu tốt. Khi bắt đầu khởi công một dự án, toàn bộ phần tiền giải ngân giai đoạn đầu của dự án tập trung vào giải phóng mặt bằng. Giải phóng mặt có lượng vốn lớn sẽ được giải ngân ngay lập tức, không phụ thuộc vào tiến độ thi công, để có thể trả ngay cho người dân, giúp cho khối lượng giải ngân vốn đầu tư công đạt kết quả khá hơn.
Bên cạnh đó, cần phải nhắc đến điểm thuận lợi là kỳ họp Quốc hội vừa qua đã quyết nghị tháo gỡ cho giải ngân vốn đầu tư công cũng như cho phép tiếp tục giao nguồn vốn trung hạn vào các dự án chương trình phục hồi phát triển kinh tế-xã hội. Từ đó sẽ tạo điều kiện có thêm dự án để có thể triển khai từ giờ đến cuối năm. Hơn nữa, Quốc hội cho phép điều hòa linh hoạt giữa nguồn vốn của chương trình phục hồi và các dự án kế hoạch đầu tư trung hạn, để đáp ứng yêu cầu Nghị quyết 43, phấn đấu giải ngân hết trong năm 2023 đúng theo yêu cầu của Quốc hội.
