Vì sao phải “góp sức” vội vàng?
Tháng 2/2010, UBND TP. Hà Nội ra quyết định số: 682/QĐ-UBND về việc giao cho chủ đầu tư thực hiện dự án cải tạo môi trường hồ Đầu Băng, quận Long Biên, Hà Nội theo hình thức xã hội hóa. Theo quyết định này, TP. Hà Nội giao cho Công ty Cổ phần Thương mại Ngôi Nhà Mới (Công ty Ngôi Nhà Mới) thực hiện Dự án cải tạo môi trường bằng nguồn vốn của chủ đầu tư. UBND quận Long Biên thực hiện công tác giải phóng mặt bằng – bằng nguồn vốn ngân sách của thành phố (TP).
Để tổ chức thực hiện, TP. Hà Nội nêu rõ: Công ty TNHH Nhà nước MTV Thoát nước Hà Nội có trách nhiệm thực hiện công tác: Khảo sát, cắm mốc, lập dự toán cho Dự án và cắm biển niêm yết công bố công khai quy mô dự án tại hiện trường và trên phương tiện thông tin đại chúng theo quy định; chủ động phối hợp với Công ty Ngôi Nhà Mới, UBND quận Long Biên để thực hiện triển khai dự án.
UBND quận Long Biên có trách nhiệm tuyên truyền vận động đến từng hộ dân đang sinh sống có đất bị thu hồi để thực hiện Dự án cải tại hồ Đầu Băng đảm bảo đúng chủ trương của TP và quy định của pháp luật, triển khai ngay công tác GPMB của Dự án, tạo điều kiện cho Công ty Ngôi Nhà Mới (chủ đầu tư) tiến hành ngay công tác nạo vét hồ. Triển khai thực hiện Dự án cải tạo môi trường bằng nguồn vốn của Công ty theo cơ chế đặc thù được UBND TP cho phép.
Trong quyết định, TP cũng nêu rõ trách nhiệm với các sở, ban, ngành liên quan như: Ủy quyền cho Sở Quy hoạch Kiến trúc phê duyệt quy hoạch Tổng mặt bằng hồ; Sở Tài nguyên Môi trường có trách nhiệm làm các thủ tục về đất đai liên quan đến công tác GPMB; Sở Tài chính; Sở Kế hoạch và Đầu tư có trách nhiệm hướng dẫn cụ thể chủ đầu tư về thực hiện nguồn vốn của dự án; Sở Xây dựng chủ trì tổ chức thực hiện dự án có trách nhiệm: Theo dõi, giám sát tiến độ và chủ động phối hợp, đôn đốc chủ đầu tư trong quá trình triển khai thực hiện dự án…
UBND TP. Hà Nội muốn dự án này sẽ cải tạo, làm trong sạch môi trường sinh thái, là khu vui chơi giải trí, là khu công viên sinh hoạt cộng đồng của những người dân ở cửa ngõ phía Bắc của Thủ đô bằng hình thức xã hội hóa… để đón chào 1000 năm Thăng Long.
Thế nhưng, có vẻ như Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Hà Nội lại tìm cách “ưu ái” cho Công ty Ngôi Nhà Mới - bằng bản báo cáo số 943 ngày 31/08/2010, tham mưu UBND TP. Hà Nội để Công ty Ngôi Nhà Mới thực hiện đầu tư cải tạo môi trường hồ Đầu Băng từ hình thức xã hội hóa chuyển sang hình thức BT.
Có phải Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Hà Nội đã "làm xiếc” với UBND TP? Bởi trước khi UBND TP. Hà Nội ra Quyết định số 682 ngày 03/02/2010 thì Sở này đã làm bản báo cáo số 95 ngày 27/01/2010 không hề có đề xuất cho (chủ đầu tư) Công ty Ngôi Nhà Mới thực hiện dự án này bằng hình thức BT? Hay Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Hà Nội quá vội vàng, “hoa mắt” trước số tiền 30 tỷ đồng mà Công ty Ngôi Nhà Mới “hứa” sẽ hỗ trợ cho thành phố để cải tạo môi trường các hồ tại Hà Nội?!
Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Hà Nội tiếp tục khẳng định: Thực hiện theo chỉ đạo của UBND TP tại Quyết định 682, Công ty Ngôi Nhà Mới đã khởi công công trình vào ngày 24/4/2010; Sở còn “thuyết trình”: Qua khảo sát kinh phí để đầu tư tổng thể dự án hồ Đầu Băng bao gồm cải tạo môi trường hồ, kè hồ, mương thoát nước chung cho khu vực, hệ thống đường dạo, công viên cây xanh, cảnh quan hồ vào khoảng 120 tỷ đồng. Do phần kinh phí đầu tư thực tế lớn hơn phần kinh phí đăng ký hỗ trợ (vượt khoảng 90 tỷ đồng) nên Công ty xin đầu tư chuyển theo hình thức BT...
Thực tế, phóng viên đã "mục sở thị" dự án hồi đầu năm 2018 (tức sau 8 năm), tất cả các hạng mục nói trên đều ngổn ngang và có sự “nhập nhèm” không rõ ràng của Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Hà Nội qua bản báo cáo (đã khảo sát) ngày 31/8/2010.
Những con số ảo… làm “mờ mắt”!
Con số đầu tư khoảng 120 tỷ đồng mà Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Hà Nội cho rằng đã qua khảo sát nêu trong bản báo cáo UBND TP để giúp Công ty Ngôi Nhà Mới xin (đối ứng) 6ha đất thuộc phường Việt Hưng, quận Long Biên và 3ha đất thuộc xứ Đồng Chòi, thôn Đình, xã Đại Mỗ, huyện Từ Liêm?! Với những nội dung “thuyết minh” này, Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Hà Nội có hàm ý gì và căn cứ nào với con số 120 tỷ đồng (chủ đầu tư bỏ tiền) mà đã “vội vàng - góp sức” xin đất cho Công ty Ngôi Nhà Mới?!
Một điều đáng lưu ý là khi Công ty Ngôi Nhà Mới “đã thò được 1 chân” vào dự án xã hội hóa, ngày 03/02/2010 UBND TP. Hà Nội ra quyết định cho Công ty Ngôi Nhà Mới làm chủ đầu tư thực hiện Dự án cải tạo môi trường hồ Đầu Băng thì 3 tháng sau (06/5/2010) Công ty đã “linh hoạt” làm Tờ trình số 86 xin đầu tư dự án nói trên sang hình thức BT và xin hỗ trợ Thành phố 30 tỷ đồng để phục vụ cải tạo môi trường các hồ tại Hà Nội.
Đến ngày 26/08/2010, Công ty Ngôi Nhà Mới tiếp tục làm tờ trình số 169 xin làm chủ đầu tư thực hiện dự án xây dựng Khu chung cư cao cấp kết hợp dịch vụ tại xứ Đồng Chòi, thôn Đình, xã Đại Mỗ, huyện Từ Liêm để đối ứng cho Dự án cải tạo môi trường hồ Đầu Băng theo hình thức BT.
Không chỉ có riêng Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Hà Nội “hướng dẫn” Công ty mà UBND quận Long Biên còn “mách nước” bằng văn bản gửi Công ty Ngôi Nhà Mới đề xuất “xin” Thành phố để được chấp thuận đầu tư cải tạo hồ Đầu Băng bằng hình thức BT và chỉ chỗ vị trí khu đất thuộc phường Việt Hưng đã được quy hoạch tỷ lệ 1/2000. Và Sở Xây dựng sau khi “thẩm tra” cũng đồng thuận cho Công ty Ngôi Nhà Mới được thực hiện với hình thức BT theo ý nguyện.
Sở Xây dựng thì nhận định: Nếu Công ty Ngôi Nhà Mới được khai thác để thu hồi vốn đầu tư cho công trình BT được đối ứng 6ha đất tại phường Việt Hưng… Thì theo tính toán của Công ty: Tổng giá trị quyền sử dụng đất khoảng 462 tỷ đồng; Tổng chi phí đầu tư trừ vào tiền sử dụng đất khoảng 286 tỷ đồng; Tiền sử dụng đất của dự án sau khi trừ chi phí đầu tư còn khoảng 176 tỷ đồng.
Như vậy, sau khi trừ đi tổng kinh phí Dự án cải tạo hồ Đầu Băng 120 tỷ đồng (tính cả lãi vay), số tiền chênh lệch Công ty nộp cho Ngân sách là 56 tỷ đồng… “Việc Công ty đề xuất thực hiện Dự án cải tạo môi trường hồ Đầu Băng theo hình thức BT là phù hợp với chủ trương xã hội hóa đầu tư của Thành phố”, quan điểm của Sở Xây dựng Hà Nội.
Mặt khác, Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Hà Nội tiếp tục “thuyết minh - gợi ý” có phần “thuyết phục” hơn: Công ty Ngôi Nhà Mới là một doanh nghiệp có năng lực và kinh nghiệm của nhà đầu tư, xây dựng khu đô thị và nhà ở; môi giới và định giá bất động sản. Công ty đã triển khai Dự án xây dựng Khu tổ hợp du lịch sinh thái kết hợp nghỉ dưỡng hồ Vai Réo, huyện Quốc Oai với tổng vốn đầu tư 100 tỷ đồng… (nhưng thực tế, tại dự án này mới chỉ xây dựng được 1 cửa hàng phục vụ ăn uống); Dự án Khu đô thị cao cấp tại Nam Quốc Oai với quy mô khoảng 26ha. Tài chính của Công ty theo báo cáo năm 2009 có nguồn vốn sở hữu là 28 tỷ 684 triệu đồng… Do vậy, chủ đầu tư có đủ điều kiện, năng lực thực hiện dự án BT – phù hợp với các quy định hiện hành. Và Công ty Ngôi Nhà Mới đề xuất được (đối ứng) 03ha đất tại xứ Đồng Chòi, thôn Đình, xã Đại Mỗ, huyện Từ Liêm (cũ). Địa điểm này phù hợp với Đồ án quy hoạch Thủ đô Hà Nội đến 2030 tầm nhìn đến năm 2050 - Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Hà Nội đã chấp thuận.
Có thể nói, Tập đoàn Lã Vọng từ khi “hứa” hỗ trợ 30 tỷ đồng để phục vụ cải tạo môi trường các hồ tại Hà Nội và nhận được sự ủng hộ “quyết liệt” từ nhiều sở, ban, ngành… đã không bỏ lỡ cơ hội và tiếp tục “tương kế - tựu kế” để đạt được ý đồ của mình./.