Lời tòa soạn: Thời gian qua, việc áp dụng các quy định pháp luật về thuế, đất đai, nhà ở, kinh doanh bất động sản, đầu tư, xây dựng... tại các địa phương còn nhiều bất cập. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển lành mạnh, bền vững của thị trường bất động sản.
Ngày 29/8/2022, Thủ tướng Chính phủ ra Chỉ thị số: 13/CT-TTg, về một số giải pháp thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững. Trong đó, giao UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng cường kiểm tra, thanh tra đồng thời xử lý nghiêm với các trường hợp vi phạm về pháp luật về kinh doanh bất động sản, pháp luật về đất đai, pháp luật về xây dựng và pháp luật có liên quan (nếu có).
Bộ Công an được giao chủ trì, phối hợp chặt chẽ, hiệu quả với Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các cơ quan liên quan tăng cường công tác nắm bắt tình hình kinh tế vĩ mô; chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng và Bộ Tài chính xử lý nghiêm hoạt động của các sàn giao dịch bất động sản và hoạt động môi giới bất động sản vi phạm pháp luật, các hành vi trốn thuế, các hành vi đưa thông tin không chính xác, gây tác động tiêu cực đến hoạt động của thị trường tài chính, tín dụng, bất động sản.
Để góp phần minh bạch thị trường, tuyên truyền việc áp dụng các quy định pháp luật vào thực tiễn và thông tin kịp thời các vấn đề liên quan theo Chỉ thị số: 13/CT-TTg, Reatimes khởi đăng loạt bài: Áp dụng quy định pháp luật trong lĩnh vực xây dựng, bất động sản ở Long An: Thành quả và bài học thực tiễn. Trân trọng giới thiệu đến độc giả!
Thông tin này được nêu rõ tại Kết luận thanh tra số 07/KL-BTNMT ngày 14/11/2022 của Bộ Tài Nguyên – Môi Trường về việc chấp hành pháp luật đất đai, môi trường đối với Công ty TNHH Hải Sơn (Công ty Hải Sơn) khi thực hiện dự án phát triển nhà ở, khu đô thị, khu dân cư tại xã Đức Hoà Hạ, Đức Hoà Đông, huyện Đức Hoà và xã Long Thượng, huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An.
Cụ thể, tại dự án Khu dân cư - Tái định cư và nhà ở công nhân Hải Sơn Đức Hòa Đông, theo kết luận thanh tra, ngày 7/2/2013, UBND tỉnh Long An ban hành Quyết định số 671/QĐ-UBND về việc giao 511.697 m2 đất (trong đó 224.583 m2 đất xây dựng các công trình công cộng) cho Công ty Hải Sơn để sử dụng vào mục đích đầu tư Khu dân cư - Tái định cư và nhà ở công nhân Hải Sơn Đức Hòa Đông (đợt 1).
Ngày 7/1/2014, UBND tỉnh Long An ban hành Quyết định số 66/QĐ-UBND về việc giao 8.562 m2 (trong đó có: 4.803 m2 đất ở và 3.759 m2 đất xây dựng các công trình công cộng) cho Công ty Hải Sơn để sử dụng vào mục đích đầu tư Khu dân cư - Tái định cư và nhà ở công nhân Hải Sơn Đức Hòa Đông (đợt 2).
Ngày 4/8/2014, UBND tỉnh Long An ban hành Quyết định số 2596/QĐ-UBND về việc giao 11.937 m2 đất (trong đó có: 5.807 m2 đất ở và 6.130 đất xây dựng các công trình công cộng) cho Công ty Hải Sơn để sử dụng vào mục đích đầu tư Khu dân cư - Tái định cư và nhà ở công nhân Hải Sơn Đức Hòa Đông (đợt 3).
Trên cơ sở các Quyết định giao đất nêu trên, đến thời điểm thanh tra, Công ty Hải Sơn được UBND tỉnh Long An cấp 2 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với diện tích 532.196 m2. Ngày 16/7/2015, Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất tỉnh Long An điều chỉnh biến động diện tích giảm xuống còn 53.000 m2.
Kết luận thanh tra chỉ ra rằng: “Công ty Hải Sơn được giao 511.697 m2 đất để thực hiện Dự án Khu dân cư - Tái định cư và nhà ở công nhân Hải Sơn khi chưa ban hành quyết định thu hồi đất của Công ty Cổ phần Xây dựng Thương mại Phú Mỹ là không đúng quy định tại Điều 32 Luật Đất đai năm 2003 (Công ty Cổ phần Xây dựng Thương mại Phú Mỹ đã được UBND tỉnh Long An cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên đủ điều kiện được bồi thường về đất theo quy định)".
Tương tự, tại Dự án Khu dân cư Hải Sơn, theo kết luận thanh tra, ngày 23/9/2005, UBND tỉnh Long An có văn bản số 3894/CV-UB đồng ý thỏa thuận địa điểm cho Công ty Hải Sơn mở rộng diện tích xây dựng điểm thương mại dịch vụ để phục vụ cho Cụm công nghiệp Hải Sơn, với diện tích khoảng 25 ha, tại xã Đức Hòa Hạ, huyện Đức Hòa.
Ngày 26/7/2006, UBND tỉnh Long An ban hành Quyết định số 1874/QĐ-UBND thu hồi 217.927 m2 đất tại xã Đức Hòa Hạ, huyện Đức Hòa để thực hiện việc bồi thường, giải phóng mặt bằng cho Công ty Hải Sơn xây dựng điểm thương mại dịch vụ.
Ngày 24/11/2010, UBND tỉnh Long An cấp giấy chứng nhận đầu tư số 50121000246 chấp thuận cho Công ty Hải Sơn thực hiện dự án Khu dân cư - Thương mại dịch vụ với quy mô sử dụng đất 21,9213 ha.
Tuy nhiên, kết luận thanh tra chỉ rõ, ngày 26/7/2006, UBND tỉnh Long An ban hành Quyết định số 1874/QĐ-UBND thu hồi 217.927 m2 đất để thực hiện dự án Khu dân cư Hải Sơn thì Công ty Hải Sơn chưa có dự án đầu tư được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt theo quy định tại khoản 2 Điều 41 Luật Đất đai năm 2003. Bởi, ngày 24/11/2010, UBND tỉnh Long An mới cấp giấy chứng nhận đầu tư số 50121000246 chấp thuận cho Công ty Hải Sơn thực hiện dự án Khu dân cư Hải Sơn.
Bên cạnh đó, ngày 3/7/2019, Thủ tướng Chính phủ có Văn bản số 800/TTp- NN đồng ý cho UBND tỉnh Long An chuyển mục đích sử dụng 16,42 ha đất trồng lúa thuộc dự án Khu dân cư Hải Sơn sang đất phi nông nghiệp.
Ngày 11/9/2019, UBND tỉnh Long An ban hành Quyết định số 3314/QĐ-UBND về việc giao đất và cho Công ty Hải Sơn thuê đất (đợt 1), cụ thể: Giao 50.758 m2 đất (trong đó có 26.613 m2 đất ở và 24.145 m2 xây dựng công trình công cộng), cho thuê 6.849 m2 đắt (xây dựng cơ sở văn hóa, đất chợ, đất xây dựng cơ sở giáo dục và đào tạo) tại xã Đức Hòa Hạ, huyện Đức Hòa để đầu tư xây dựng Khu dân cư Hải Sơn. Thời hạn giao đất, cho thuê đất tính từ ngày ký quyết định này đến ngày 24/11/2060.
Như vậy, đến thời điểm thanh tra, Công ty Hải Sơn đã được UBND tỉnh Long An giao 50.758 m2 đất (trong đó có 26.613 m2 đất ở và 24.145 m2 đất xây dựng công trình công cộng); cho thuê 6.849 m2 đất (trong đó có 1.826 m đất chợ; 4.885 m2 đất xây dựng cơ sở giáo dục và đào tạo; 111 m2 đất xây dựng cơ sở văn hóa).
Qua đó, thanh tra nhận thấy: “UBND tỉnh Long An giao 50.758 m2 đất và cho thuê 6.849 m2 đất để Công ty Hải Sơn thực hiện Dự án Khu dân cư Hải Sơn khi chưa có quyết định thu hồi đất của người đang sử dụng là không đúng quy định tại Điều 53 Luật Đất đai năm 2013”.
Trước đó, Retimes thông tin trong bài: Bài 4: Long An: Huyện Đức Hoà “qua mặt” Thủ tướng khi thu hồi đất, UBND huyện Đức Hoà tiến hành thu hồi đất của các hộ gia đình, cá nhân khi chưa có văn bản chấp thuận việc chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa của Thủ tướng Chính phủ.
Theo đó, riêng phần đất 23,5 ha, ngày 21/12/2015, UBND huyện Đức Hòa có Thông báo số 6227/TB-UBND về việc thông báo thu hồi 235.256 m2 đất của 53 hộ gia đình, cá nhân và 1 tổ chức để thực hiện dự án Khu dân cư - Tái định cư và nhà ở công nhân do Công ty Hải Sơn làm chủ đầu tư.
Ngày 12/12/2016, Thủ tướng Chính phủ có Văn bản số 2232/TTG-KTN đồng ý UBND tỉnh Long An quyết định chuyển mục đích sử dụng 304,71 ha đất trồng lúa sang đất phi nông nghiệp (trong đó có 21,7 ha đất trồng lúa tại Dự án Khu dân cư, tái định cư và nhà ở công nhân Hải Sơn).
Ngày 28/2/2018, UBND tỉnh Long An ban hành Quyết định số 648/QĐ-UBND phê duyệt hệ số điều chỉnh đơn giá đất để bồi thường về đất và mức hỗ trợ thực hiện dự án Khu dân cư - Tái định cư và nhà ở công nhân Hải Sơn.
Đến thời điểm thanh tra, Công ty Hải Sơn đã thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng (đợt 1) đối với diện tích 1,3194 ha cho 1 trường hợp với tổng số tiền bồi thường là 3.974.000.000 đồng. Số trường hợp chưa được chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ là 23 trường hợp với diện tích 5,9797 ha.
"UBND huyện Đức Hòa, tỉnh Long An ban hành Thông báo số 6227/TB-UBND ngày 21/12/2015 về việc thu hồi đất của các hộ gia đình, cá nhân khi chưa có văn bản chấp thuận việc chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa của Thủ tướng Chính phủ là chưa phù hợp quy định tại khoản 1 Điều 9 Thông tư số 30/2014/TT-BTNMT ngày 2/6/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định về hồ sơ giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, thu hồi đất", kết luận thanh tra nêu rõ./.