Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị Ban Quản lý dự án 2 và Ban Quản lý dự án 85 theo dõi, giám sát hoạt động khai thác mỏ vật liệu của các nhà thầu thi công theo đúng phạm vi, tọa độ, diện tích, khối lượng, đúng mục đích phục vụ các Dự án thành phần đoạn Quy Nhơn - Chí Thạnh thuộc Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025, đoạn qua tỉnh Bình Định; trong quá trình khai thác phải tuân thủ đầy đủ các quy trình, quy định, bảo vệ môi trường và đảm bảo an toàn theo quy định pháp luật. Sau khi kết thúc khai thác yêu cầu nhà thầu cải tạo, phục hồi môi trường; nghiệm thu khối lượng đã khai thác gửi Sở Tài nguyên và Môi trường để theo dõi.
Đồng thời, Chủ tịch UBND tỉnh giao các Ban Quản lý dự án của tỉnh (chủ đầu tư) triển khai bắt buộc hệ thống kiểm soát khối lượng khai thác, lắp đặt camera (có chức năng đếm), thiết bị quẹt thẻ xe ra vào khu vực khai thác và xe vận chuyển khoáng sản vật liệu xây dựng thi công công trình; thực hiện nghiêm biện pháp kiểm đếm, giám sát số lượng xe vận chuyển, khối lượng khai thác vật liệu xây dựng thi công công trình, đảm bảo việc sử dụng khoáng sản làm vật liệu xây dựng đúng theo mục đích phục vụ thi công công trình, dự án đã được UBND tỉnh chấp thuận; chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh nếu để xảy ra tình trạng sử dụng khối lượng khai thác không đúng mục đích, gây thất thoát nguồn tài nguyên.
Bên cạnh đó, các Ban Quản lý dự án của tỉnh làm việc và yêu cầu các đơn vị thi công sử dụng xe vận chuyển vật liệu xây dựng phải có bảng hiệu công trình, lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, đồng thời thông tin về hành trình di chuyển của phương tiện, thiết bị sử dụng khai thác, vận chuyển khoáng sản làm vật liệu xây dựng để các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương và người dân giám sát.
Cùng với đó, thực hiện nghiêm túc các biện pháp bảo vệ môi trường trong quá trình khai thác mỏ vật liệu, tưới nước đường công vụ, che chắn vật liệu trong quá trình vận chuyển để tránh rơi vãi, gây bụi, ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến đời sống của người dân trong khu vực, đảm bảo công tác an toàn giao thông…; nếu thực hiện không tốt để xảy ra tình trạng khiếu nại khiếu kiện thì chủ đầu tư và chủ mỏ khai thác phải chịu trách nhiệm giải trình và chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì, phối hợp với các Ban Quản lý dự án và các ngành chức năng tổ chức công khai các dự án khai thác khoáng sản (được cấp mới) trên địa bàn cho các cơ quan, đơn vị và người dân biết để tham gia giám sát; kịp thời giải quyết theo thẩm quyền những kiến nghị, khiếu nại của người dân về các vấn đề liên quan đến dự án khai thác khoáng sản trên địa bàn, không để phát sinh điểm nóng, đảm bảo an ninh trật tự tại địa phương; tăng cường công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia bảo vệ khoáng sản chưa khai thác và có cam kết không được thông đồng và không cho khai thác đất (đất đồi, đất ruộng, đất vườn...) thuộc quyền sử dụng đất của mình khi chưa được cấp có thẩm quyền cho phép.
Chỉ đạo UBND cấp xã tạo điều kiện cho các Ban quản lý dự án, nhà thầu thi công về việc tham vấn cộng đồng tại địa phương trong quá trình lập hồ sơ môi trường; đồng thời, cung cấp các thông tin, hồ sơ về các tổ chức, cá nhân sử dụng đất tại khu vực mỏ để hỗ trợ, thực hiện các công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, sớm hoàn thành thủ tục xin cấp phép khai thác, đáp ứng kịp thời tiến độ thi công xây dựng công trình.
Thành lập tổ Kiểm tra, giám sát hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn nhằm phát hiện kịp thời, có biện pháp ngăn chặn từ xa và xử lý nghiêm theo quy định pháp luật đối với các trường hợp khai thác khoáng sản không đúng quy định; đồng thời, chỉ đạo kiểm tra trách nhiệm UBND cấp xã trong công tác quản lý Nhà nước về khoáng sản trên địa bàn, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân bao che hoạt động khai thác khoáng sản trái phép. Chủ tịch UBND cấp huyện chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh tỉnh và trước pháp luật nếu để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép (kể cả các trường hợp đã hết thời hạn Giấy phép vẫn còn cố tình chây ỳ, dây dưa kéo dài khai thác) nhất là khai thác cát, sỏi lòng sông, vật liệu san lấp kéo dài trên địa bàn quản lý mà không có giải pháp xử lý, ngăn chặn triệt để, dứt điểm.
Chủ tịch UBND tỉnh giao Công an tỉnh chỉ đạo Công an các huyện, thị xã, thành phố phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng liên quan kịp thời phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm về khai thác khoáng sản, bảo vệ môi trường tại các khu vực mỏ; điều tra, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân khai thác, vận chuyển, tiêu thụ khoáng sản trái phép; Tăng cường công tác tuần tra trên các tuyến đường thuộc địa bàn quản lý, xử lý nghiêm đối với các xe vận chuyển đất, cát làm vật liệu xây dựng vi phạm về tải trọng khi tham gia giao thông, xe làm rơi vãi vật liệu xây dựng, xe cơi nới thành thùng, xe chở cát ướt để nước chảy xuống mặt đường gây nguy cơ hư hỏng kết cấu hạ tầng giao thông, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông, ảnh hưởng vệ sinh môi trường.
Cục Thuế tỉnh thường xuyên phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường và UBND các huyện, thị xã, thành phố trong việc kiểm tra, đối chiếu số liệu kê khai, nộp thuế, phí với sản lượng đã được cấp phép và sản lượng thực tế khai thác của các chủ đầu tư, đơn vị nhà thầu (đơn vị khai thác) nhằm đảm bảo thu đúng, thu đủ theo quy định; đồng thời tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát chặt chẽ các nguồn thu từ khoáng sản; phối hợp với các cơ quan liên quan xử lý nghiêm theo quy định pháp luật đối với các trường hợp khai thác sản lượng vượt giấy phép, tiêu thụ tài nguyên, khoáng sản không đúng quy định.
Sở Tài nguyên và Môi trường yêu cầu các doanh nghiệp khai thác các mỏ vật liệu thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các nội quy định của pháp luật liên quan đến công tác bảo vệ môi trường; trong đó, rà soát, khẩn trương hoàn thành các nội dung về bể lắng, hệ thống mương thu gom, thoát nước mưa, kè chắn (đối với mỏ đất), thanh thải dòng chảy, thu dọn đường công vụ trên sông…(đối với mỏ cát, trừ một số trường hợp đã được chấp thuận khai thác vào mùa mưa) trước mùa mưa lũ để tránh nguy cơ sạt lở, đảm bảo an toàn, không làm ảnh hưởng đến các công trình và đời sống của người dân khu vực lân cận; đồng thời, yêu cầu các doanh nghiệp thực hiện việc gắn bảng thông báo tại khu vực khai thác nhằm công khai thông tin Giấy phép khai thác để các ngành chức năng, chính quyền và người dân theo dõi, giám sát.
Đồng thời, sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Cục Thuế tỉnh và UBND cấp huyện kiểm soát chặt chẽ sản lượng khai thác khoáng sản thực tế của các tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản; đối chiếu sản lượng khoáng sản khai thác thực tế với sản lượng kê khai thuế để giám sát việc thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước, đảm bảo thu đúng, thu đủ theo đúng quy định pháp luật. Rà soát, cung cấp thông tin các mỏ vật liệu cho UBND các huyện, thị xã, thành phố để chủ động theo dõi, kiểm tra, giám sát và xử lý các trường hợp vi phạm trên địa bàn quản lý./.
