Chủ trì cuộc họp, Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng nhắc lại yêu cầu, tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ trong việc quyết liệt cải cách, đặc biệt là về môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia...
Chỉ số khởi sự kinh doanh của Việt Nam giảm 11 bậc
Dẫn báo cáo Doing Business 2020 của WB, Cục trưởng Cục Kiểm soát thủ tục hành chính, Văn phòng Chính phủ, ông Ngô Hải Phan cho biết, theo xếp hạng mới nhất của World Bank (WB), môi trường kinh doanh của Việt Nam tuy có tăng điểm nhưng lại tụt 1 hạng, xếp 70 thế giới và thứ 5 trong ASEAN.
Trong đó, chỉ số khởi sự kinh doanh của Việt Nam đứng thứ 115/190 nền kinh tế, giảm 11 bậc so với năm 2018 với 8 thủ tục phải thực hiện. Nghị quyết 02 năm 2020 của Chính phủ đặt mục tiêu nâng xếp hạng chỉ số này lên 10 - 15 bậc ngay trong năm nay.
Cụ thể, trường hợp thực hiện thủ tục cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp. Người thành lập doanh nghiệp mặc dù đã thực hiện trực tuyến nhưng vẫn tiếp tục phải nộp hồ sơ giấy tới Cơ quan Đăng ký kinh doanh.
Trong khi đó, Luật Doanh nghiệp 2014 đã quy định “mở” cho doanh nghiệp trong việc có quyền tự quyết định số lượng hình thức và nội dung con dấu. Tuy nhiên, doanh nghiệp vẫn phải thực hiện Thông báo mẫu con dấu cho Cơ quan đăng ký kinh doanh.
Bên cạnh đó, cở sở dữ liệu quốc gia về doanh nghiệp, cơ sở dữ liệu bảo hiểm xã hội, thông tin, dữ liệu về lao động,… chưa được kết nối, tích hợp, chia sẻ với nhau.
Thực trạng trên dẫn đến yêu cầu cung cấp thông tin của các cơ quan quản lý vẫn còn trùng lặp, rời rạc, chưa cắt giảm được các thủ tục doanh nghiệp phải thực hiện.
Các thông tin về lao động của doanh nghiệp do cơ quan lao động quản lý không được chia sẻ, kết nối với cơ quan quản lý về bảo hiểm. Chính vì thể, việc quản lý tình hình sử dụng lao động và tuân thủ quy định về bảo hiểm xã hội quy định về đống bảo hiểm xã hội cho người lao động còn cát cứ.
Do đó, ông Ngô Hải Phan kiến nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư nghiên cứu, bỏ quy định doanh nghiệp vừa phải thực hiện thủ tục trực tuyến vừa phải nộp hồ sơ bản giấy; bỏ quy định về thủ tục thông báo mẫu dấu, thay vào đó nghiên cứu áp dụng hình thức thông báo sử dụng chữ ký điện tử của người đại diện theo pháp luật.
Cùng với đó, đề xuất Bộ Tài chính nghiên cứu bãi bỏ thủ tục mua hóa đơn giấy. Nếu chưa thể bãi bỏ, thì yêu cầu các cơ quan thuế thực hiện nghiêm việc giải quyết thủ tục mua hóa đơn theo đúng quy định là ngay trong ngày. Làm được việc này, các cơ quan đều cho rằng sẽ giảm được rất mạnh thời gian làm thủ tục, hiện theo WB khảo sát là mất tới 10 ngày.
Cục Kiểm soát thủ tục hành chính cũng đề xuất nhiều giải pháp liên thông, tích hợp dữ liệu, như thực hiện thủ tục khai nộp phí môn bài trên Cổng dịch vụ công quốc gia. Đồng thời, đề nghị WB cập nhật kịp thời, đầy đủ các cải cách của Việt Nam và ngược lại, các cơ quan cung cấp thông tin cải cách đầy đủ cho WB.
Sẽ có quyết định về các thủ tục khởi sự kinh doanh
Liên quan đến những bất cập kể trên, ông Vũ Đại Thắng, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, cho rằng bộ này là cơ quan đi đầu trong điện tử hoá hệ thống đăng ký kinh doanh từ 2010. Tuy nhiên, do chi phí cho chữ ký điện tử rất đắt, 1,5 triệu đồng/chữ ký/năm, nên nếu bỏ con dấu và thay chữ kiến điện tử chi phí tăng lên là lợi bất cập hại.
Bà Nguyễn Minh Thảo, Trưởng ban Kinh doanh và môi trường cạnh tranh thuộc Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) cho rằng nếu kết nối liên thông các đơn vị có thể giảm 25% chi phí và thời gian thực hiện thủ tục nên cần được tập trung cải cách. Trong số đó, bà Thảo nhắc đến những thủ tục mà doanh nghiệp kêu rất nhiều, như đăng ký số lao động dù được đánh giá là đơn giản, nhưng trên thực tế lại "không phải như vậy".
Trong khi đó, đại diện Tổng cục Thuế giải thích về thủ tục mua hóa đơn rằng thực tế có những doanh nghiệp không muốn dùng hóa đơn điện tử. Cơ quan này cho rằng cần đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt. Đây cũng là giải pháp quan trọng trong Nghị quyết 02 của Chính phủ, nhưng đại diện cơ quan thuế thậm chí đề xuất cần bắt buộc thanh toán không dùng tiền mặt vì sẽ giải quyết được rất nhiều vấn đề, để việc quản lý không nhất thiết phải bám vào tờ hóa đơn nữa.
Phát biểu kết luận tại cuộc họp, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nhấn mạnh quyết tâm cùng các cơ quan nỗ lực giảm số thủ tục khởi sự kinh doanh từ 8 thủ tục xuống còn 4 thủ tục, tích hợp thủ tục, giảm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp. Tinh thần cuộc họp rất đồng thuận trong việc nhận ra các bất cập và hướng cải cách.
"VPCP sẽ có báo cáo chung và dự kiến trình Thủ tướng một quyết định về các thủ tục khởi sự kinh doanh để giải quyết các bất cập. Đồng thời trình cấp có thẩm quyền khẩn trương sửa đổi các quy định liên quan như liên thông dữ liệu, chi phí chữ ký số... Những gì phức tạp cho doanh nghiệp sẽ phải thay đổi", Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nói.
