Tại phiên thảo luận về quản lý, sử dụng đất đai ngày 27/5, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đề cập tình trạng các đô thị như Hà Nội, TP.HCM ngày càng quá tải khi mỗi năm tăng 200.000 người. Sau 5 năm, dân số tại các thành phố này tăng thêm một triệu người, tạo áp lực lớn lên hệ thống hạ tầng đô thị.
Nguyên nhân của tình trạng này, theo chính ông Trịnh Đình Dũng thừa nhận, là công tác lập quy hoạch chậm so với yêu cầu phát triển. Thông thường, quy hoạch được điều chỉnh do yêu cầu khách quan của các chủ thể (Nhà nước, người dân, chủ đầu tư...) nhưng gần đây các điều chỉnh thường hướng về lợi ích cho nhà đầu tư. Ông dẫn chứng các bức xúc nổi cộm hiện nay liên quan tới việc điều chỉnh quy hoạch tuỳ tiện, nhằm tăng mật độ xây dựng, tăng tầng, mật độ dân cư... tạo ra những khu nhà ở chật chội, thiếu an toàn.
Tham gia tại phiên thảo luận, ông Phạm Hồng Hà - Bộ trưởng Xây dựng nêu giải pháp khắc phục sự tuỳ tiện trong điều chỉnh quy hoạch. Theo đó, năm 2019, Bộ Xây dựng sẽ lập cổng thông tin điện tử quốc gia về quy hoạch đô thị. Công cụ này giúp người dân và doanh nghiệp có thể nắm bắt thông tin, giám sát quy hoạch.
Việc lập cổng thông tin quốc gia về quy hoạch đô thị của Bộ Xây dựng nhận được đồng tình từ phía tư lệnh ngành tài nguyên & môi trường, đơn vị cùng quản lý lĩnh vực đất đai.
Bộ trưởng Tài nguyên & Môi trường Trần Hồng Hà nói, việc lập cơ sở dữ liệu đất đai và đưa giao dịch mua bán trao đổi lên sàn giao dịch sẽ giúp hình thành giá trị đất trung bình của thị trường sau 5 - 10 năm. "Khi đó việc định giá đất đai sẽ minh bạch, có cơ sở khoa học", ông nhận xét.
Ngoài ra, ông Trần Hồng Hà cho rằng, quy hoạch đất đai tới đây phải tính toán để xác định nội hàm thành phần chính xác hơn, phản ánh trách nhiệm của Nhà nước và giải quyết bài toán kinh tế, hài hoà với môi trường... "Các nội hàm này phải được xác định rõ để quy hoạch phải tính được cả không gian trên mặt đất, không gian ngầm. Giải quyết được vấn đề này thì mới có những quy hoạch có tính chiến lược, người dân dễ dàng giám sát", ông Hà nhấn mạnh.
Về phía Chính phủ, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng nhấn mạnh sẽ tăng cường kiểm soát sử dụng đất đai, đầu tư phát triển đô thị theo đúng quy hoạch, có kế hoạch. "Phải lựa chọn các dự án ưu tiên để đầu tư xây dựng, khắc phục tình trạng đầu tư tự phát, phong trào, không có kế hoạch. Kiểm soát đảm bảo thị trường bất động sản phát triển lành mạnh", ông nói.
Phó Thủ tướng cho biết, Chính phủ sẽ tăng cường kiểm soát chặt việc lựa chọn nhà đầu tư phát triển các dự án đô thị; đưa ra cơ chế kiểm soát việc xác định giá đất đảm bảo công khai, minh bạch, theo cơ chế thị trường, tránh thiệt hại cho nhà nước.
"Quá trình tổ chức bộ máy quản lý đất đai sẽ theo hướng tinh gọn, hiệu quả. Cán bộ nào bị phát hiện mắc sai phạm sẽ bị xử nghiêm theo quy định pháp luật", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Lãnh đạo Bộ Xây dựng cũng nói sẽ hoàn thiện hệ thống quy chuẩn, định mức kinh tế kỹ thuật liên quan đến quy hoạch, sử dụng đất đô thị. Các quy chuẩn này liên quan đến nhà chung cư và loại hình mới như condotel, officetel... Các định mức kinh tế kỹ thuật cũng cũng bổ sung một số chỉ tiêu sử dụng đất, hạ tầng, các hệ số, quy định về phòng cháy chữa cháy...