Xuất hiện dấu hiệu bong bóng
Theo ông Đính, Việt Nam đang là một quốc gia phát triển và hình thành sự phát triển. Rõ ràng quá trình phát triển sẽ được đầu tư đặc biệt về hệ thống hạ tầng kĩ thuật, hạ tầng giao thông, hạ tầng đô thị. Dòng đầu tư này làm tăng giá trị của đất đai, đấy là nguyên lý của thị trường.
Tuy nhiên nguyên lý của đất đai, giá trị của bất động sản phải tỷ lệ thuận với sự tăng đầu tư hạ tầng. Hiện nay, ngoài đầu tư công, các doanh nghiệp lớn cũng tham gia vào phát triển hạ tầng, các khu kinh tế, phát triển hạ tầng đô thị, các khu du lịch làm cho bất động sản tăng giá.
Song, ông Đính cho biết, mức tăng của những năm gần đây không tương thích với mức độ tăng đầu tư. “Do vậy chúng tôi xác định sự tăng giá có những độ ảo, tăng không đúng giá trị tiềm ẩn nguy cơ bong bóng” – ông Đính nhận định.
Phó Chủ tịch Hiệp hội bất động sản Việt Nam cũng cho rằng tình hình bong bóng hiện nay không xuất hiện trên toàn thị trường mà chỉ cục bộ ở một số địa phương. Thế nhưng khác với trước đây, hiện nay tất cả những khu vực đang nóng sốt chỉ bắt đầu khi các nhà đầu tư chuyên nghiệp rút ra khỏi vùng đấy.
Các nhóm thổi giá đất còn lại chỉ là các cò đất, đầu nậu và cả những nhà đầu tư không chuyên – hay gần đây thường được gọi là nhà đầu tư F0. Bên cạnh đó là tỷ lệ hấp thụ, tỷ lệ giao dịch ở các vùng nóng theo quan sát của VNREA là rất thấp.
Ông Đính nhận định, điều này chứng minh được rằng khi xuất hiện bong bóng thì thị trường cũng khó vỡ, bởi vì nhà đầu tư không tham gia sâu vào thị trường, mà chỉ dẫn đến một số đầu nậu, đầu cơ hoặc một số người đầu tư không chuyên nghiệp bị ảnh hưởng.
Mặc dù không vỡ, tuy nhiên vị chuyên gia cũng cho rằng bong bóng có thể bị “xẹp” xuống. Khi giá quá cao và không đúng với thị trường thì sức mua sẽ thấp và buộc lòng các dự án phải điều chỉnh giá bán. Việc điều chỉnh này sẽ không lộ liễu là giảm giá bán mà thay vào đó là các chính sách ưu đã lớn hơn, tặng quà khủng cho người mua, đây là cách khéo léo để điều chỉnh giá bán về đúng giá trị thực của thị trường.
Dòng cầu ảo, đầu tư tài chính bằng hàng hóa bất động sản
Theo ông Nguyễn Văn Đính, hiện tượng bong bóng bất động sản trên thị trường chưa có mức độ nguy hiểm quá lớn, song việc sốt đất sẽ ảnh hưởng đến hoạt động đấu giá, đến thị trường bất động sản nói chung. Hiện nay, với nguồn vốn đang đổ mạnh vào thị trường bất động sản cũng tạo nên những hệ luỵ nhất định.
Vị chuyên gia nhận định, không chỉ giá ảo mà thị trường còn có nguồn cầu ảo, dòng tiền đổ vào thị trường không nhằm mục đích đầu tư bất động sản bền vững mà chỉ là phương thức đầu tư tài chính thông qua hàng hóa bất động sản.
Dòng tiền này đến từ các nhà đầu tư tay ngang, các ngành kinh tế khác, do ảnh hưởng bởi Covid-19 mà hoạt động sản xuất kinh doanh không mang đến lợi nhuận. Các nhà đầu tư này rút khỏi thị trường của họ và đổ tiền vào bất động sản để tìm kiếm cơ hội mang đến lợi nhuận. Hoặc cũng có thể là dòng tiền từ hoạt động sản xuất kinh doanh đem chốt lời vào bất động sản.
Ông Đính cho biết, đa số các dòng đầu tư trên chỉ có nhu cầu trong ngắn hạn, các hoạt động giao dịch bất động sản sẽ kém đi, buộc phải điều tiết lại giá cả bằng nhiều giải pháp.
Ngoài ra, theo ông Đính điều này sẽ ảnh hưởng đến thị trường vì giá đất bị đẩy lên cao sẽ khiến các các cơ quan quản lý, các cơ quan tổ chức đấu giá sẽ phải lấy giá trên thị trường để làm tham chiếu để tính mức giá đưa vào trong phiên đấu giá đó. Do đó, nếu đấu để bước bước giá cao quá thì khả năng thành công của kêu gọi đầu tư bị giảm xuống.
"Điều này gây ra những tác động khác trong việc phát triển dự án giá cả tăng cao khiến cho giá đất đai, giá đền bù, chi phí của các hoạt động đầu tư cũng bị tăng vọt lên dẫn đến những rào cản, hạn chế được các nhà đầu tư tham gia vào các công cuộc phát triển theo các quy hoạch, các chủ trương phát triển kinh thế của các khu vực địa phương đã có đất đang tăng nóng".
Theo ông Đính, dòng tiền chỉ bền vững khi đầu tư hạ tầng, dịch vụ, phục vụ việc phát triển kinh tế. Còn sinh lời thông qua các hoạt động tài chính ngắn hạn không phải là bản chất của thị trường bất động sản./.
