Những rủi ro khó lường của giá hàng hóa cơ bản tăng sẽ được trung hòa bởi mức độ tác động ít hơn của nhóm hàng y tế lên chỉ số CPI chung trong năm 2018
Về cơ bản, CPI bình quân năm 2017 chịu tác động lớn bởi lộ trình điều chỉnh giá dịch vụ y tế, dịch vụ khám chữa bệnh theo Thông tư liên tịch số 37/2015/TTLT-BYT-BTC. Riêng việc điều chỉnh giá nhóm hàng này đã khiến CPI bình quân năm 2017 tăng 2,04%.
Theo thống kê của Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC), lộ trình điều chỉnh giá dịch vụ y tế theo hai bước của Thông tư 37 đã gần như hoàn tất. Do vậy, năm 2018, chỉ số CPI chung sẽ không chịu nhiều ảnh hưởng từ nhóm hàng y tế như năm 2016 và 2017. Đây là một thuận lợi đối với chỉ số lạm phát năm 2018.
Về nhóm hàng giáo dục, lộ trình điều chỉnh tăng học phí sẽ kéo dài đén năm 2021 nên dự kiến nhóm hàng này sẽ vẫn làm tăng CPI chung thêm khoảng 0,5% trong năm nay. Như vậy, ảnh hưởng của hai nhóm hàng giáo dục và y tế đến CPI trong năm 2018 có thể sẽ chỉ ở mức 0,7 - 0,8% (giảm mạnh so với mức 2,5% trong năm 2017).
Mặc dù vậy, rủi ro tiềm ẩn đối với chỉ số lạm phát chung có thể sẽ đến từ xu hướng tăng giá của các loại hàng hóa cơ bản trên thế giới, điển hình nhất là giá xăng dầu và các nguyên vật liệu nhập khẩu để sản xuất hàng hóa phục vụ nhu cầu trong nước.
Nếu không có cú sốc hoặc biến cố gì lớn (đặc biệt là liên quan đến khả năng xảy ra cuộc chiến tranh giữa Ả Rập Saudi và Iran) thì giá dầu trung bình trong năm 2018 được dự báo sẽ tiếp tục xu hướng tăng (khoảng 10%) so với năm 2017.
Với mức tăng này, tác động trực tiếp đến nhóm hàng giao thông có thể sẽ không lớn nhưng tác động vòng hai liên đới đến giá các mặt hàng chung trên thị trường, đặc biệt là giá nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống (vốn chiếm tỷ trọng lớn nhất, gần 40%) có thể sẽ khó lường hơn.
Tuy nhiên, về cơ bản, BVSC cho rằng những rủi ro khó lường của giá hàng hóa cơ bản tăng sẽ được trung hòa bởi mức độ tác động ít hơn của nhóm hàng y tế lên chỉ số CPI chung trong năm 2018. Trên cơ sở đó, dự báo lạm phát trung bình trong năm 2018 sẽ có mức tăng từ 3 - 3,5%.
