Theo khảo sát thực tế tại Hà Nội, giá cho thuê căn hộ trong thời gian qua có xu hướng đi lên, đặc biệt là ở các quận gần hoặc trong trung tâm. Mức tăng phổ biến là khoảng 1-2 triệu đồng/căn/tháng, tương đương tăng 10% đến 20% so với đầu năm ngoái.
Ví dụ, một số căn hộ ở trên đường Nguyễn Cơ Thạch (quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) ghi nhận giá thuê tăng từ 7-8 triệu đồng/tháng lên mức 9-11 triệu đồng/tháng đối với căn 3 phòng ngủ. Ngoài ra, tại các chung cư khác như Vinhome Smart City (Đại Mỗ), The Pride (Tố Hữu), Greenbay Mễ Trì (Nam Từ Liêm), Sky City Láng Hạ…, mức giá thuê cũng đã tăng từ 1 cho đến 3 triệu đồng/tháng.
Theo chị Phương (quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội), chị mới vừa phải ngồi lại với chủ nhà để thương lượng về thông báo tăng giá thuê thêm 2 triệu đồng/tháng kể từ đầu tháng 10 năm nay, cũng chính là thời điểm mà hợp đồng cũ kết thúc. Chị Phương chia sẻ, hai vợ chồng chị chuyển đến căn hộ này từ tháng 9/2021. Thời điểm đó, vì dịch bệnh Covid-19 còn ảnh hưởng nghiêm trọng nên chủ nhà đã giảm 30% tiền thuê. Đến cuối năm 2022, giá thuê lại trở về như bình thường là 9 triệu đồng/tháng. Sau 2 năm, trong hợp đồng chủ nhà muốn tăng thêm 2 triệu đồng/tháng, tương đương với mức tăng 22% khiến vợ chồng chị vô cùng bất ngờ.
Khi ngồi vào đàm phán, dù đã sử dụng mọi lý lẽ để thuyết phục chủ nhà, từ năn nỉ ỉ ôi cho đến “dọa” sẽ chuyển nhà, cuối cùng vợ chồng chị Phương vẫn phải chấp nhận mức giá tăng thêm là 1,5 triệu đồng/tháng. Theo như lời chủ nhà nói, đây là mặt bằng giá chung hiện nay.
Liên quan đến tình trạng này, báo cáo của Savills Việt Nam cho thấy, giá thuê căn hộ trong nửa đầu năm nay tiếp tục tăng 3% sau mức tăng 2% của năm trước. Ngoài ra, mức độ quan tâm đến những phân khúc nhà và căn hộ cho thuê của người dân cũng ngày càng tăng cao.
Không riêng gì Hà Nội, cơn bão tăng giá nhà cho thuê hiện nay cũng đang “càn quét” khu vực TPHCM. Theo như kết quả tìm kiếm ở những trang mua bán hàng đầu, giá nhà và căn hộ cho thuê ở những trục đường như Nguyễn Hữu Cảnh, Ngô Tất Tố, Phạm Viết Chánh (Bình Thạnh) hoặc một số quận lân cận như quận 2, quận 3… đều đã tăng bình quân 20% so với cùng kỳ năm trước, dao động quanh mức 9-13 triệu đồng/tháng.
Báo cáo của Batdongsan.com.vn khu vực miền Nam cho thấy, thị trường căn hộ cho thuê hiện nay đang bước vào giai đoạn phục hồi. Từ mức 10-11 triệu đồng/tháng trong giai đoạn 2021-2022, giá thuê nửa đầu năm nay đã tăng lên hơn 13 triệu đồng/tháng. Với tốc độ phục hồi như hiện tại, dự kiến giá thuê sẽ vẫn tiếp tục tăng trong thời gian tới vì nhu cầu cao nhưng nguồn cung hạn hẹp.
Doanh nghiệp vẫn không mặn mà đầu tư
Tuy nhiên, có một nghịch lý đang tồn tại trên thị trường bất động sản. Dù nhu cầu thuê nhà tăng mạnh, song các doanh nghiệp nhà ở lại không mấy mặn mà với việc đầu tư phát triển loại hình này. Theo các chuyên gia, nguyên nhân là do tỷ suất lợi nhuận chưa được như kỳ vọng.
Theo bà Dương Thùy Dung - Giám đốc cấp cao của CBRE Việt Nam, lợi nhuận kỳ vọng căn hộ cho thuê thời điểm hiện tại mang về từ 6% đến 6,5%/năm cho nhà đầu tư. "Tuy nhiên, khá ít nhà đầu tư đạt được mức 6,5%/năm bởi sự cạnh tranh ngày càng gay gắt", bà bổ sung.
Thực tế cho thấy, những đối tượng đi thuê chung cư với mức giá trên 10 triệu đồng/tháng chủ yếu là những người có thu nhập khá trở lên. Họ sẽ dễ dàng thay đổi từ việc thuê sang mua căn hộ. Do đó, mức độ ổn định trong việc duy trì doanh thu cho thuê đối với nhà đầu tư không cao.
Không chỉ tỷ suất sinh lời thấp, những vướng mắc về pháp lý cũng là rào cản khiến các doanh nghiệp càng thêm ‘lạnh nhạt’ với việc đầu tư nhà cho thuê. Lấy ví dụ về vấn đề này, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) cho biết, những quy định của pháp luật hiện hành chỉ cho phép hộ gia đình và cá nhân đầu tư xây dựng những khu nhà trọ cho thuê, vẫn chưa cho phép doanh nghiệp bất động sản thực hiện những dự án khu nhà cho thuê. Nếu như cho phép các doanh nghiệp được tham gia, nguồn cung mảng này sẽ tăng lên đáng kể, chất lượng cũng sẽ được đảm bảo.
Cũng theo các chuyên gia, bất cập lớn nhất thời điểm hiện tại là khoản 11 điều 6 luật Nhà ở 2014 quy định cấm sử dụng căn hộ chung cư vào mục đích không phải để ở. Ngoài ra còn có việc không cho phép đăng ký kinh doanh khởi nghiệp tại căn hộ chung cư (đối với cả các doanh nghiệp "siêu nhỏ" có dưới 5 lao động). Đây cũng là một phần nguyên nhân kìm hãm thị trường căn hộ cho thuê phát triển trong thời gian qua khi các doanh nghiệp không dám đầu tư vào lĩnh vực này bất chấp nhu cầu thuê nhà ngày càng tăng cao.
Dễ dàng thấy được, vấn đề nguồn cung nhà cho thuê và đặc biệt là nhà cho thuê có giá bình dân chưa thể khơi thông là do nhiều nguyên nhân. Trong bối cảnh các doanh nghiệp vẫn đang vấp phải nhiều rào cản, vai trò quản lý của Nhà nước chính là “chìa khóa” giải quyết cơn khát nhà ở của người dân đang ngày càng tăng cao, đặc biệt là phân khúc nhà ở xã hội cho thuê đang là giải pháp được kỳ vọng rất lớn.
