Cần đẩy mạnh tính an toàn và hạnh phúc cho trẻ em ở chung cư

Tại Tọa đàm "Nhận diện tiêu chí chung cư an toàn và hạnh phúc cho trẻ em" do Tạp chí Trẻ em Việt Nam tổ chức sáng 2/8, các chuyên gia đã thảo luận về thực trạng mất an toàn đang diễn ra tại nhiều chung cư hiện nay đối với trẻ em; phân tích những rủi ro, khó khăn cho trẻ khi sống ở những chung cư xuống cấp, mất an toàn, thiếu không gian vui chơi…

Nhiều dự án chưa đáp ứng về an toàn, không gian vui chơi cho trẻ em

Nhận định về thực trạng chung cư thiếu an toàn và tiện ích với trẻ em, ông Hà Đình Bốn, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam cho rằng, trong thời gian qua, với sự phát triển nhanh chóng của xã hội, chung cư đã góp phần giải quyết vấn đề nhà ở cho người dân, đặc biệt trẻ em có mái ấm tốt nhất để phát triển an toàn và lành mạnh. Tuy nhiên, hệ thống pháp luật không theo kịp để điều chỉnh sự hoạt động và quản lý của các chung cư từ khâu tổ chức xây dựng, hậu kiểm và có những tai nạn thương tâm xảy ra.

"Quy định pháp luật về Luật Xây dựng, Luật Trẻ em, Luật Nhà ở đã theo sát nhưng còn những nội dung cần tiếp tục bổ sung trong tình hình mới. Tình trạng các khu vui chơi bị lấn chiếm, chiếm dụng vẫn chưa được giải quyết triệt để", ông Bốn nhấn mạnh.

Nêu ý kiến về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam nhận định, khảo sát mật độ xây dựng của các khu chung cư ở các khu đô thị lớn có thể thấy nhiều chủ đầu tư ưu tiên lợi ích kinh doanh hơn và thường tư duy làm sao để có thể khai thác kinh tế một cách hiệu quả, chứ chưa chú trọng vào nâng cấp cơ sở hạ tầng, xây dựng khu vui chơi giải trí nhằm phục vụ cho đời sống của người dân, đặc biệt là trẻ em.

"Tư duy của các nhà phát triển, một số chủ đầu tư vẫn còn đặt bài toán lợi nhuận lên hàng đầu, tư duy về tiện ích còn có những hạn chế nhất định. Nhiều dự án ở các khu trọng điểm chưa có sự đáp ứng về các yếu tố an toàn cũng như không gian vui chơi cho trẻ em", ông Đính nói.

Cũng theo ông Đính, các đơn vị giám sát, thanh tra, kiểm tra chưa có sự rà soát, khâu kiểm tra, kiểm duyệt từ đồ án, thiết kế cho đến kiểm nghiệm công trình chưa đảm bảo sự đồng bộ, chưa nhận được sự quan tâm đầy đủ từ các chủ đầu tư. Trong hệ thống quy định về phát triển dự án, nhà ở, đâu đó vẫn còn thiếu các quy định, thiếu những hướng dẫn cụ thể về vấn đề an toàn cho trẻ.

KTS. Phạm Thanh Tùng, Chánh văn phòng Hội Kiến trúc sư Việt Nam, cho biết quy chuẩn về kiến trúc hiện nay là khi quy hoạch đất để xây dựng, không được phép quá 40%, còn lại phải để đất để trồng cây xanh, công viên, khu vui chơi giải trí... đáp ứng nhu cầu của dân cư, đặc biệt là trẻ em.

Tuy nhiên, khi triển khai trên thực tế, nhiều khu chung cư rất thiếu tiện ích cho các em. Môi trường sống hạnh phúc cho trẻ phải là ở nơi an toàn, đáp ứng được nhu cầu cần thiết trong cuộc sống chứ không phải chỉ là môi trường sống có không gian to lớn, tiện nghi.

Ngoài ra, còn một vấn đề nữa là các khu chung cư chưa có quy định bắt buộc về thiết kế an toàn và các tiện ích cho trẻ em. Vì thế, các bậc cha mẹ đang biến lan can, lối ra của khu căn hộ trở thành nơi chứa đồ, các bà mẹ "xanh hoá" ban công nhưng quên rằng điều đó gây ra nguy hiểm cho trẻ em khi những đứa trẻ có thể dẫn lên và trèo ra khỏi ban công.

Cần đẩy mạnh tính an toàn và hạnh phúc cho trẻ em ở các chung cư

Khuyến nghị về chung cư an toàn và hạnh phúc dành cho trẻ em, đa số chuyên gia tham gia Tọa đàm cho rằng, cần đẩy mạnh tính an toàn và hạnh phúc cho trẻ em tại các dự án chung cư về mặt chính sách, pháp lý.

Theo ông Bốn, cần tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện hệ thống pháp luật, hệ thống chính sách về xây dựng, quản lý, sử dụng chung cư. Trách nhiệm của các Bộ, ban ngành phải rõ ràng, cụ thể từng cấp, từng cán bộ.

Ngoài ra, theo ông Bốn, phải tiếp tục đẩy mạnh, tuyên truyền dưới nhiều hình thức cho cha mẹ, người chăm sóc trẻ, các cơ quan quản lý nhà nước, nâng cao nhận thức cho các cấp, các ngành, cho mọi người dân về bảo vệ an toàn cho trẻ em.

Đồng thời, các cơ quan nhà nước cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát các đơn vị, doanh nghiệp về quy hoạch, xây dựng, vận hành tòa nhà,… để đảm bảo rằng các quy định của pháp luật được thực hiện nghiêm túc.

Ở góc độ pháp lý, luật sư Phạm Thanh Tuấn khuyến nghị, cần có những quy định cụ thể, rõ ràng và chi tiết hơn nữa về tiêu chuẩn thiết kế, xây dựng và quản lý các khu chung cư, đặc biệt là những khu vực liên quan trực tiếp đến trẻ em như sân chơi, khu vui chơi, thang máy, cầu thang thoát hiểm... Ngoài ra, cần có sự phân biệt rõ ràng giữa quy định đối với nhà ở riêng lẻ và nhà ở chung cư. Các khu chung cư có mật độ dân cư cao, nhiều tiện ích công cộng, vì vậy yêu cầu về an toàn, chất lượng và tiện ích cũng cần phải cao hơn.

Ông Tuấn còn khuyến nghị, việc đáp ứng được các tiêu chí này, chủ đầu tư sẽ tạo được sự khác biệt, thu hút khách hàng và nâng cao giá trị thương hiệu của dự án thì nhà nước cũng cần có những chính sách ưu đãi, hỗ trợ các doanh nghiệp đầu tư vào các dự án đáp ứng được các tiêu chí về chất lượng và an toàn, tạo động lực để các doanh nghiệp đầu tư vào các dự án chất lượng cao.

Đặc biệt, theo vị luật sư này, luật pháp có thể rất hoàn thiện, đầy đủ nhưng nếu không được thực thi nghiêm túc thì cũng vô nghĩa. Do đó, các cơ quan chức năng cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

"Việc nghiệm thu các dự án trước khi đưa vào sử dụng là rất quan trọng. Các cơ quan chức năng cần có những tiêu chí nghiệm thu chặt chẽ để đảm bảo rằng các dự án đã đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về chất lượng và an toàn", ông Tuấn nhấn mạnh.

Còn theo KTS. Phạm Thanh Tùng, khi chọn nơi ở, yếu tố an toàn và phù hợp với khả năng tài chính là ưu tiên hàng đầu. Bên cạnh đó, chúng ta cần đảm bảo rằng môi trường sống đó đáp ứng đầy đủ các nhu cầu thiết yếu của con cái, như học tập, vui chơi và được bảo vệ theo đúng quy định của pháp luật.