'Cần Giờ đạt chuẩn mọi yêu cầu trên thế giới về đô thị xanh, bền vững'

Thông tin trên là khẳng định của Kiến trúc sư Khương Văn Mười, nguyên Phó Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam, nguyên Chủ tịch Hội Kiến trúc sư TP. HCM tại tọa đàm về giải pháp xây dựng "siêu đô thị" lấn biển Cần Giờ diễn ra ngày 22/10 tại TP.HCM.

Theo KTS Khương Văn Mười, một đô thị cũng giống như một cơ thể sống và giao thông chính là hệ mạch máu nuôi dưỡng nó. Mạch máu đi đến đâu, sự phát triển lan tỏa đến đó - đây là quy luật mà cả thế giới đều thừa nhận.

Thời gian qua, Trung ương và Chính phủ đã dành nhiều nguồn lực hỗ trợ khu vực phía Nam, với hàng loạt tuyến giao thông huyết mạch như Vành đai 2, Vành đai 3, Vành đai 4 và các trục kết nối vùng, nhằm thúc đẩy phát triển đồng bộ cho toàn khu vực. Đây cũng chính là chiến lược phát triển "TP.HCM mới", gồm ba vùng trọng điểm: TP.HCM – Bà Rịa - Vũng Tàu – Bình Dương.

"Không có lý do gì một TP.HCM mới lại thiếu sự kết nối hạ tầng. Cần Giờ với vai trò là đô thị mới, hiện đại, mang kiến trúc xanh và phát triển bền vững (theo tiêu chuẩn ESG) được xem là điểm nhấn tiêu biểu của tầm nhìn này. Đây là mô hình mà cả thế giới đang hướng tới, nhưng không phải nơi nào cũng đủ điều kiện để thực hiện.

Cần Giờ có lợi thế là một dự án độc lập, quy mô lớn, hội tụ đủ điều kiện triển khai, đặc biệt khi được VinGroup - một chủ đầu tư có năng lực và tầm nhìn dẫn dắt, hoàn toàn có thể trở thành đô thị xanh, phát triển bền vững chuẩn quốc tế.

Khi hệ thống hạ tầng giao thông và metro tương lai được hoàn thiện, thời gian di chuyển giữa các khu vực sẽ được rút ngắn đáng kể. Khi ấy, điều người dân quan tâm không còn là bao nhiêu cây số, mà là mất bao lâu để đến nơi. Sự thuận tiện ấy sẽ thúc đẩy dòng người dịch chuyển, thu hút dân cư về Cần Giờ sinh sống, làm việc và nghỉ dưỡng. Ngược lại, cư dân Cần Giờ di chuyển đến TP.HCM, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu cũng dễ dàng hơn, tạo nên sự lưu thông nguồn lực và phát triển kinh tế vùng", KTS Khương Văn Mười khẳng định.

Chuyên gia cũng cho rằng, cơ chế lan tỏa của Cần Giờ sẽ giống như một hạt nhân phát triển: khi đầu tư đúng hướng, đô thị này sẽ trở thành tâm điểm, kéo theo sự phát triển của cả khu vực.
"Nhìn lại hành trình phát triển đô thị TP.HCM, có thể thấy mỗi giai đoạn đều ghi dấu bằng những sản phẩm đầu tư mang tầm vóc riêng. Trong đó, Phú Mỹ Hưng là biểu tượng tiên phong của thời điểm đó, phù hợp với tư duy, địa hình và năng lực phát triển khi ấy. Thủ Thiêm sau đó đã nâng chuẩn đô thị lên một tầm cao mới. Giờ đây, Cần Giờ được kỳ vọng sẽ vượt lên tất cả, trở thành biểu tượng đô thị xanh và bền vững khi đáp ứng 17 tiêu chí phát triển bền vững toàn cầu", KTS Khương Văn Mười chia sẻ.

Bà Võ Thị Diễm Phượng - Phó Chủ tịch UBND xã Cần Giờ cho rằng, Cần Giờ may mắn sở hữu vị thế và tiềm năng hiếm có khi vừa có rừng ngập mặn quý giá, vừa có biển rộng, tạo nên nền tảng lý tưởng để phát triển mô hình đô thị sinh thái đặc trưng và bền vững.

Những năm gần đây, Cần Giờ nhận được sự quan tâm đặc biệt của chính quyền TP.HCM, với hàng loạt dự án hạ tầng và công trình tiện ích được đầu tư, nâng cấp mạnh mẽ. Hệ thống cơ sở vật chất ngày càng hoàn thiện đang trở thành đòn bẩy quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội địa phương.

Đặc biệt, Cần Giờ nay đã được kết nối đồng bộ với trung tâm TP.HCM thông qua đường Rừng Sác và tuyến đường thủy sông Lòng Tàu, cùng với nhiều dự án trọng điểm đang được triển khai trên địa bàn. Trong tương lai gần, khi đô thị lấn biển hoàn thiện, Cần Giờ sẽ khoác lên mình diện mạo mới là một đô thị chiến lược ở cực Nam TP.HCM, hướng ra biển, đón dòng khách du lịch trong nước và quốc tế đến tham quan, nghỉ dưỡng và trải nghiệm không gian sinh thái đặc sắc.

"Chủ đề của đại hội Đảng bộ xã lần thứ I tại xã Cần Giờ nhiệm kỳ 2025-230 là xây dựng và phát triển Cần Giờ thành khu đô thị thương mại dịch vụ, du lịch sinh thái bền vững, gắn với phát triển kinh tế biển.

Hiện nay, có nhiều dự án đã và sẽ đầu tư trên địa bàn của xã Cần Giờ, trong đó là có khu đô thị lấn biển Vinhomes Green Paradise. Chúng tôi cảm nhận rằng mảnh đất Cần Giờ đang ngày càng thay da đổi thịt và tin tưởng rằng trong những năm tới đây, khi mà hạ tầng được đồng bộ, người dân Cần Giờ sẽ thấy rõ những lợi ích cũng như là những hiệu quả mà dự án mang lại.

Là dự án của đô thị lấn biển đang được đầu tư trên địa bàn của xã Cần Giờ, Vinhomes Green Paradise đã, đang và sẽ tạo được việc làm cho người dân. Điều này sẽ thúc đẩy cho sự phát triển của thương mại dịch vụ, tăng thu ngân sách và cải thiện đời sống cho người dân", bà Phượng chia sẻ.

Dưới góc nhìn chuyên gia về thủy lợi và phát triển bền vững, PGS.TS. Phạm Văn Song, Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ Miền Đông cho biết, ông ấn tượng về công nghệ xử lý lấn biển cũng như chống xói lở ở siêu đô thị Vinhomes Green Paradise.

Theo chuyên gia này, hiện nay, trên thế giới, có hai hướng tiếp cận trong ứng phó với biến đổi khí hậu và nước biển dâng: hoặc chủ động tấn công, hoặc tập trung phòng thủ. Tại Hà Lan, quốc gia nổi tiếng về kỹ thuật thủy lợi, họ xây dựng tới 3 - 4 lớp đê biển, từ đê trong đến đê ngoài cùng, tùy theo đặc thù địa hình và điều kiện khí hậu. Đây là vấn đề kỹ thuật phức tạp, đòi hỏi sự nghiên cứu sâu trong ngành thủy lợi. Mỗi quốc gia, mỗi vùng đất đều có cách làm khác nhau để vừa bảo vệ môi trường, vừa tạo điều kiện sống tốt nhất cho người dân. Hà Lan là quốc gia thấp hơn mực nước biển, nên phải xây nhiều tuyến đê để ngăn nước, thậm chí có tuyến nằm cách bờ vài cây số. Hàn Quốc cũng áp dụng mô hình tương tự, khi mở rộng ra ngoài biển để chủ động thích ứng và phát triển.

"Phát triển kinh tế bền vững phải đi đôi với đổi mới, sáng tạo và đột phá về công nghệ, cũng như đa dạng hóa các loại hình dịch vụ hiện đại. Dự án đô thị biển Cần Giờ là một mô hình dịch vụ mang tính cách mạng, thể hiện rõ tinh thần đó. Đặc biệt, báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) của dự án đã được thực hiện hơn 10 lần với sự tham gia của nhiều tổ chức tư vấn và chuyên gia hàng đầu thế giới.

Bất kỳ dự án nào cũng cần ĐTM để xác định rõ tác động đến môi trường và cách quản lý rủi ro, và Cần Giờ đã làm rất kỹ khâu này. Tôi tin rằng, dự án này sẽ trở thành hình mẫu mới cho việc đánh giá và quản lý môi trường tại Việt Nam trong tương lai", PGS.TS. Phạm Văn Song khẳng định.

Nói về lý do hơn một nửa diện tích Vinhomes Green Paradise là xây dựng ở phần lấn biển, PGS.TS. Phạm Văn Song cho rằng, TP.HCM là đầu tàu tăng trưởng kinh tế của cả nước, nhiều năm liền đóng góp 20 - 30% GDP quốc gia. Tuy nhiên, trong vài thập niên trở lại đây, tốc độ tăng trưởng của thành phố có phần chững lại. Cùng với đó, khi Việt Nam đang nỗ lực thoát khỏi "bẫy thu nhập trung bình", yêu cầu đặt ra là phải có những bước chuyển đổi mạnh mẽ về tư duy phát triển.

"Muốn đạt được mục tiêu này, trước hết, TP.HCM cần sắp xếp lại không gian phát triển, tiếp theo là chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng ứng dụng công nghệ cao. Đặc biệt, TP.HCM cùng các đô thị lớn phải thực sự trở thành đầu tàu tăng trưởng hai con số, kéo nền kinh tế cả nước tiến lên nhóm quốc gia có thu nhập cao - mức 20.000–30.000 USD/người/năm, thay vì 4.000 USD/người/năm như hiện nay. Để làm được điều đó, TP.HCM không còn con đường nào khác ngoài việc tiến ra biển. Cần Giờ chính là động lực tăng trưởng mới, mang tầm chiến lược của thành phố", PGS.TS. Phạm Văn Song nói.

Đối với việc lấn biển, PGS.TS. Phạm Văn Song cho biết, các nhà khoa học trong và ngoài nước đã nghiên cứu kỹ lưỡng và khẳng định tính khả thi của dự án. Về công nghệ, Việt Nam hoàn toàn đủ năng lực thực hiện. Thực tế, nhiều quốc gia như Hà Lan hay Dubai đã triển khai những dự án lấn biển quy mô và phức tạp hơn nhiều từ hàng chục năm trước.

Về địa chất, khu vực Cần Giờ có điều kiện tương tự vùng Bình Thạnh, nơi VinGroup đã xây dựng thành công Landmark 81 - công trình cao nhất Việt Nam với nền đất vững chắc ở độ sâu khoảng 60m, nên hoàn toàn có cơ sở để yên tâm. Về chất lượng nước trong hồ Lagoon, dự án áp dụng hệ thống lọc nước tiên tiến, đảm bảo tiêu chuẩn cao về môi trường, đây là một sáng kiến đáng ghi nhận.

"Không chỉ có ý nghĩa về mặt môi trường, dự án Vinhomes Green Paradise còn mang lại động lực tăng trưởng to lớn cho TP.HCM và cả nước. Chúng ta đã ấp ủ và kiên trì với mục tiêu này suốt nhiều năm. Tôi từng làm việc tại Cần Giờ từ năm 2015 - 2016, khi đó hạ tầng kỹ thuật, đặc biệt là hệ thống cấp thoát nước còn rất sơ sài. Nhưng đến nay, diện mạo Cần Giờ đã thay đổi ngoạn mục, cho thấy nỗ lực đầu tư và phát triển đúng hướng.

Tôi kỳ vọng rằng người dân Cần Giờ sẽ sớm được thụ hưởng trực tiếp lợi ích từ dự án, có cuộc sống sung túc hơn, tiện nghi hơn và trở thành chủ nhân thực sự của một đô thị biển hiện đại, đáng sống", PGS.TS. Phạm Văn Song chia sẻ./.