Thành phố Cao Bằng.
Năm 2024, tỉnh thực hiện giải ngân 44 tỷ 823 triệu đồng (đạt 97,2% kế hoạch) để thực hiện đầu tư 8 DA quy hoạch sắp xếp, bố trí, ổn định dân cư ở những nơi cần thiết trên địa bàn tỉnh. Tại huyện Bảo Lạc, thực hiện DA bố trí dân cư vùng thiên tai các xóm: Bản Riềng, xã Sơn Lộ; xóm Cốc Ngòa, xóm Riền Thượng, xã Hưng Đạo, UBND huyện đã chỉ đạo xã tiến hành công tác phân lô, bốc thăm lựa chọn và di dời các hộ dân đến ở khu tái định cư; đã thực hiện làm nhà cho 40 hộ dân xóm Bản Riềng bằng nguồn vốn hỗ trợ đóng góp từ các tổ chức, cá nhân.
Tại huyện Bảo Lâm, DA bố trí ổn định dân cư vùng thiên tai các xóm Nà Kiềng, Phiêng Phát, Tổng Chảo, xã Quảng Lâm, đã thi công xong cơ bản các hạng mục san nền, cấp nước sinh hoạt, đường dẫn tại 2 cụm dân cư xóm Nà Kiềng và Tổng Chảo, đang thực hiện di chuyển đường dây điện trung thế tại khu dân cư Nà Kiềng; khu san gạt xóm Phiêng Phát hoàn thành bàn giao trong năm 2025. DA bố trí sắp xếp dân cư xóm Bản Miều, Phiêng Rù, Nà Luông, Nà Tốm, Nà Lạn, xã Vĩnh Quang đã thi công xong cơ bản các hạng mục san nền, cấp nước sinh hoạt, tuyến đường điện cấp lên khu dân cư Nà Lạn hoàn thành bàn giao trong năm.
DA định canh, định cư Tả Cán, xã Tổng Cọt (Hà Quảng) đã hoàn thành bàn giao cho 14 hộ dân chuyển đến định cư ổn định cuộc sống. DA bố trí ổn định dân cư thiên tai thôn Nặm Dạng - Pò Làng, xã Quang Trọng (Thạch An) đã hoàn thành các hạng mục công trình đường giao thông, san gạt mặt bằng (3 khu) với tổng diện tích khoảng 3 ha, cấp điện sinh hoạt, nước sinh hoạt theo kế hoạch, có 16/44 hộ gia đình đã chuyển đến sinh sống. Các điểm tái định cư trên đều được đầu tư cơ sở hạ tầng đồng bộ, như: Đường giao thông, cấp điện, công trình nước sinh hoạt, công trình thủy lợi… Đồng thời, chính quyền địa phương hỗ trợ kinh phí, để các hộ di dời đến nơi ở mới.
Người dân thôn Nặm Dạng, xã Quang Trọng (Thạch An) xây dựng nhà ở tại vùng dự án.
DA ổn định dân cư biên giới Nà Đái - Lũng Liểng thuộc xóm Biên Hòa, xã Đại Sơn (Quảng Hòa) đang triển khai bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công, tuy nhiên, còn vướng mắc về việc chuyển đổi hơn 1,5 ha rừng chưa thực hiện được. DA bố trí dân cư vùng thiên tai xóm Canh Biện, xã Nguyễn Huệ (Hòa An) đang tạm dừng, do tại khu vực phía trên phạm vi xây dựng DA nhận thấy có nhiều vị trí trí sụt, lún nhiều vết nứt ngang dọc, chiều dài vết nứt khoảng 200 m - 300 m, cách vị trí xây dựng DA khoảng 150 m độ dốc tương đối lớn. Nếu vết nứt, sụt lún vẫn tiếp tục phát triển thì khả năng hình thành cung trượt gây ảnh hưởng trực tiếp, làm mất an toàn đến DA đang triển khai thực hiện.
Nguồn vốn từ Chương trình MTQG 1719 đã và đang trợ lực kịp thời để tỉnh thực hiện sắp xếp, bố trí ổn định dân cư ở những nơi cần thiết. Tuy nhiên, trên thực tế nhu cầu sắp xếp, ổn định dân cư của tỉnh còn rất lớn. Quá trình thực hiện còn gặp một số khó khăn, vướng mắc do các DA định canh, định cư chỉ thực hiện được việc san nền, tạo mặt bằng để làm đất ở mà không có quỹ đất sản xuất để cấp cho các hộ. Mặt khác, đa số là hộ nghèo, chưa có chính sách hỗ trợ sản xuất, phát triển ngành nghề tạo sinh kế, dẫn đến việc người dân chưa thật sự an tâm chuyển đến vùng DA mới. Bên cạnh đó, toàn bộ diện tích đất tại vùng DA đều là đất công, chưa được lập bản đồ địa chính, diện tích đất đã bị bỏ hoang hóa nhiều năm, không có căn cứ để giao đất ở, đất sản xuất cho người dân; chưa có kinh phí cho công tác lập bản đồ địa chính quy hoạch, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của DA…
Các cấp ủy, chính quyền địa phương cần nỗ lực hơn, phân bổ, sử dụng hiệu quả nguồn vốn Chương trình MTQG 1719 và các nguồn lực khác để hoàn thành cơ bản công tác định canh, định cư ở vùng có nguy cơ thiên tai cao. Phấn đấu đạt mục tiêu trong năm 2025, sắp xếp, bố trí ổn định 90% số hộ di cư không theo quy hoạch; quy hoạch, sắp xếp, di dời, bố trí 60% số hộ DTTS đang cư trú phân tán ở nơi có nguy cơ xảy ra lũ ống, lũ quét, sạt lở; giải quyết cơ bản tình trạng thiếu đất ở, đất sản xuất cho đồng bào DTTS… để người dân yên tâm sinh sống và lao động sản xuất ở vùng DA mới.
