“Loạn” danh xưng chung cư đã đến mức báo động
Chỉ trong vòng 1 tháng qua, HoREA có đến 3 văn bản có cùng nội dung đề nghị chấn chỉnh tình trạng loạn sử dụng tên nước ngoài cho dự án bất động sản và một số vấn đề khác liên quan đến việc phân hạng căn hộ chung cư gửi cho Chính phủ, Bộ Xây dựng và UBND TP. Hồ Chí Minh.
Trao đổi với báo chí, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM, cho biết, sở dĩ HoREA có một loạt các văn bản kiến nghị, thúc đẩy giải quyết vấn đề loạn danh xưng, phân hạng chung cư vì vấn đề không đơn giản chỉ là tên gọi mà tiềm ẩn nguy cơ gây thiệt hại cho khách hàng. Đối với các các dự án bán nhà hình thành trong tương lai, khách hàng chỉ biết đến dự án qua tên gọi, phân hạng tự phong của chủ đầu tư chứ chưa có trên thực tế. Nếu không quản lý chặt chẽ vấn đề sử dụng tên gọi nước ngoài, phân hạng tự phong của chủ đầu tư sẽ dẫn đến tình trạng khách hàng bị nhầm lẫn, thậm chí bị lừa đảo, tạo ra sự bất minh trên thị trường bất động sản.
Danh xưng chung cư kiểu "tự phong" đang trở thành vấn nạn làm bát nháo thị trường, gây nhầm lẫn cho khách hàng.
Hiệp hội Bất động sản thành phố Hồ Chí Minh (HoREA) nhận thấy, thời gian gần đây, trên thị trường bất động sản đã xuất hiện tình trạng "loạn" danh xưng "chung cư cao cấp, căn hộ hạng sang, căn hộ siêu sang", kể cả bằng tên nước ngoài gắn với các cụm từ như "Luxury", "Hi-end", "Premier", "Royal"... được một số chủ đầu tư sử dụng tràn lan, coi đây là một thủ thuật "câu khách", quảng bá sản phẩm.
Trong khi đó, trên thị trường, các dự án bất động sản đạt chuẩn cao cấp, hoặc đạt chuẩn "khu đô thị kiểu mẫu", đảm bảo chất lượng và đẳng cấp về quy hoạch dự án, thiết kế căn hộ, các tiện ích và dịch vụ chỉ chiếm thiểu số. Còn trên thực tế, nhiều dự án bất động sản, chung cư cao tầng, căn hộ đang được chủ đầu tư "tự phong" là dự án cao cấp, căn hộ hạng sang, căn hộ siêu sang, nhưng chưa hề được Sở Xây dựng hoặc đơn vị đánh giá độc lập công nhận.
Các chủ đầu tư này đã cung cấp thông tin sai lệch, vi phạm các hành vi bị nghiêm cấm tại Khoản 13 Điều 6 Luật Nhà ở 2014 vì đã "cung cấp thông tin về nhà ở không chính xác, không trung thực, không đúng quy định hoặc không đúng yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền". Đồng thời cũng đã vi phạm các hành vi bị cấm tại Khoản 3, Khoản 4 Điều 8 Luật Kinh doanh Bất động sản 2014 vì đã "Không công khai hoặc công khai không đầy đủ, trung thực thông tin về bất động sản" và đã có dấu hiệu "Gian lận, lừa dối trong kinh doanh bất động sản", làm cho người tiêu dùng bị nhầm lẫn, bị lừa dối, dẫn đến bị thiệt hại về quyền lợi khi mua nhà.
Cũng theo HoREA, nhu cầu đặt tên dự án nhà ở, tên các thành phần trong dự án bằng tiếng nước ngoài là nhu cầu chính đáng của các chủ đầu tư, đáp ứng đòi hỏi của thị trường, nhưng cần chấp hành đúng các quy định của pháp luật.
Luật Nhà ở quy định tại Khoản 3 Điều 19 "Dự án đầu tư xây dựng nhà ở, các khu vực trong dự án phải được đặt tên bằng tiếng Việt; trường hợp chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở thương mại có nhu cầu đặt tên dự án bằng tiếng nước ngoài thì phải viết tên đầy đủ bằng tiếng Việt trước, viết tiếng nước ngoài sau. Tên dự án, tên các khu vực trong dự án phải được cơ quan có thẩm quyền quyết định...".
Luật Quảng cáo quy định 16 hành vi cấm trong hoạt động quảng cáo. Trong đó, tại Khoản 9 Điều 8 quy định cấm "Quảng cáo không đúng hoặc gây nhầm lẫn về khả năng kinh doanh, khả năng cung cấp sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của tổ chức, cá nhân kinh doanh sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ; về số lượng, chất lượng, giá, công dụng, kiểu dáng, bao bì, nhãn hiệu, xuất xứ, chủng loại, phương thức phục vụ, thời hạn bảo hành của sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đã đăng ký hoặc đã được công bố"; và tại Khoản 11 Điều 8 quy định cấm "Quảng cáo có sử dụng các từ ngữ "nhất", "duy nhất", "tốt nhất", "số một" hoặc từ ngữ có ý nghĩa tương tự mà không có tài liệu hợp pháp chứng minh theo quy định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch".
Kiến nghị chấn chỉnh một số điều luật
HoREA cho rằng, Thông tư tư 31/2016/TT-BXD của Bộ xây dựng liên quan đến phân hạng chung cư có nhiều điểm chưa hợp lý, thiếu thiết thực. Bởi theo thông tin mà Hiệp hội được biết thì chưa có chủ đầu tư dự án hoặc Ban quản trị nhà chung cư lập hồ sơ đề xuất phân hạng nhà chung cư. Do vậy, rất cần xem xét lại tính thiết thực của quy phạm pháp luật này vì chưa đáp ứng đúng yêu cầu, đòi hỏi của thị trường bất động sản và người tiêu dùng về sự minh bạch, trung thực và cạnh tranh lành mạnh.
Bên cạnh đó, Thông tư này của Bộ Xây dựng chỉ phân hạng chung cư sau khi đã xây dựng xong hoặc đã bán căn hộ cho khách hàng. Đối với thị trường căn hộ chung cư đã được xây dựng đưa vào sử dụng và bán lại thì người mua nhà khó có thể bị lừa dối vì đã có căn hộ thực tế trong dự án. Còn giai đoạn chủ đầu tư dự án mở bán căn hộ chung cư hình thành trong tương lai dưới "mác" chung cư cao cấp, căn hộ hạng sang, căn hộ siêu sang, là giai đoạn mà người mua nhà dễ bị lừa dối, dễ bị mua nhầm sản phẩm không đúng như quảng cáo.
Chưa hết, thông tư 31/2016/TT-BXD phân hạng "Nhà chung cư hạng A" là hạng cao nhất nhưng bộ tiêu chí đánh giá đối với nhà chung cư hạng A theo Phụ lục số 01 hầu như chưa quy định rõ ràng, cụ thể về công năng các không gian và trang thiết bị, vật tư bên trong căn hộ. Tiêu chí "Nhà chung cư hạng A" cũng chưa đáp ứng được yêu cầu phân hạng nhà chung cư hạng sang, hạng siêu sang. Như vậy, Thông tư chưa quy định cụ thể tiêu chí phân hạng nhà chung cư hình thành trong tương lai. Trong khi đó, người mua căn hộ chung cư hình thành trong tương lai muốn biết rõ hạng nhà chung cư, nhất là hạng nhà chung cư cao cấp trước khi quyết định mua nhà để tránh bị nhầm lẫn hoặc bị lừa dối.
Từ những nhận định trên, HoREA kiến nghị Bộ Xây dựng xem xét sửa đổi, bổ sung Thông tư 31/2016/TTBXD, Khoản 2 Điều 98 Luật Nhà ở 2014 theo hướng cần thiết quy định tiêu chí của "nhà chung cư cao cấp", "nhà chung cư hạng sang", "nhà chung cư siêu sang", "căn hộ cao cấp", "căn hộ hạng sang", "căn hộ siêu sang" (đi kèm các từ nước ngoài tương đương) đối dự án nhà chung cư đã hoàn thành và nhà chung cư hình thành trong tương lai, để đảm bảo tính minh bạch, cạnh tranh lành mạnh của thị trường bất động sản và bảo vệ lợi ích chính đáng của người mua nhà. Bên cạnh đó, đề xuất sửa đổi, bổ sung Điều 55 Luật Kinh doanh Bất động sản 2014 theo hướng chủ đầu tư dự án nhà chung cư hình thành trong tương lai chỉ được quảng cáo, tiếp thị để huy động vốn với danh xưng dự án.
