Hiện tại, các cơ quan chức năng vẫn đang tập chung vào công tác tìm kiếm cứu hộ và hạn chế khắc phục hậu quả đồng thời tiến hành khám nghiệm hiện trường, điều tra xác minh nguyên nhân vụ việc. Do đó, trách nhiệm của các bên sẽ được làm rõ tùy theo kết quả điều tra.
Cơ quan điều tra sẽ điều tra toàn bộ vụ việc, từ khâu thiết kế, thi công, nghiệm thu, kiểm tra xác nhận PCCC, bàn giao, quản lý vận hành của nhà chung cư để tìm ra nguyên nhân và xác định lỗi của các chủ thể liên quan. Có thể nói, hiện nay có nhiều khả năng và nhiều trường hợp có thể xảy ra, trong đó có một số hướng như sau:
Bên để ra việc cháy nổ phải chịu trách nhiệm dân sự mà không phụ thuộc vào có lỗi hay không, nếu có lỗi thì có thể phải chịu thêm trách nhiệm hình sự. Ví dụ, nếu vụ cháy xảy ra xuất phát từ khu đỗ xe và thuộc tài sản do đơn vị giữ xe quản lý thì đơn vị này phải chịu trách nhiệm trong việc PCCC không đảm bảo và đã gây ảnh hưởng đến các khu vực khác (ví dụ: cháy nổ xe được gửi, mở cửa ra vào không đúng quy định,…).
Tòa chung cư đen kịt sau vụ cháy
Chủ đầu tư, đơn vị thiết kế, đơn vị thi công và bên liên quan trong việc nghiệm thu công trình PCCC và kiểm tra PCCC nếu có lỗi vẫn có thể phải chịu trách nhiệm với hậu quả vụ việc. Trong thực tế, nhiều công trình PCCC đã hoàn thành, đã đưa vào sử dụng nhưng nay kiểm tra phát hiện các lỗi không đúng quy định (ví dụ: cửa không đúng cửa chống cháy, cửa và sàn nhà tạo khe hở không đúng kỹ thuật,…) thì mặc dù quan hệ hợp đồng đã xong, chấm dứt nhưng họ vẫn còn phải chịu trách nhiệm.
Đối với bên quản lý (chủ đầu tư, ban quản trị) và đơn vị vận hành nhà chung cư, nếu xác định có lỗi trong việc quản lý vận hành không đảm bảo đúng quy định dẫn đến là một trong những nguyên nhân dẫn đến hậu quả của vụ việc thì cũng phải chịu trách nhiệm hình sự và dân sự.
Với những gì đã xảy ra tại chung cư Carina, thì các bên liên quan như: chủ đầu tư, đơn vị thiết kế, đơn vị thi công, bên quản lý, bên vận hành và cả người sử dụng cần phải thực hiện đầy đủ các quy định pháp luật và đặt mục tiêu an toàn cho tính mạng, sức khỏe, tài sản của người dân lên ưu tiên hàng đầu.
Việc thiết kế, thi công và bàn giao đưa công trình PCCC cho dù có được cấp giấy tờ xác nhận đảm bảo công tác PCCC nhưng nếu có xảy ra hỏa hoạn thì cơ quan điều tra vẫn điều tra xác định lại, nếu họ có lỗi như hiện trạng không đúng tiêu chuẩn, không đúng giấy tờ,… thì họ vẫn có thể phải chịu trách nhiệm cả về hình sự và dân sự. Trách nhiệm đảm bảo tính mạng, sức khỏe, tài sản của người dân không có thời hạn đối với các chủ thể, việc này khác với trách nhiệm dân sự theo hợp đồng giữa các bên chỉ có thời hạn (tranh chấp giá trị, công việc theo hợp đồng).
Điều 313 Luật sửa đổi bổ sung năm 2017 của Bộ luật luật hình sự; “Điều 313. Tội vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy:
Người nào vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy gây thiệt hại cho người khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 02 năm đến 05 năm:
a) Làm chết người;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;
d) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 08 năm:
a) Làm chết 02 người;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%;
c) Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng.
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 12 năm:
a) Làm chết 03 người trở lên;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;
c) Gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên.
Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy trong trường hợp có khả năng thực tế dẫn đến hậu quả quy định tại một trong các điểm a, b và c khoản 3 Điều này nếu không được ngăn chặn kịp thời, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm.
Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”
