Văn phòng Chính phủ vừa phát đi Thông báo số 249/TB-VPCP ngày 17/8/2022 kết luận của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính - Trưởng Ban Chỉ đạo tại cuộc họp lần thứ nhất Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành Giao thông vận tải.
Thông báo nêu rõ: Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đã tiếp tục xác định xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ là một trong ba đột phá chiến lược, trong đó ưu tiên phát triển một số công trình trọng điểm quốc gia về giao thông, thích ứng với biến đổi khí hậu… Thời gian qua, Đảng, Quốc hội, Chính phủ đã dành nguồn lực lớn để phát triển kết cấu hạ tầng giao thông gồm: Hệ thống đường bộ cao tốc, các sân bay quốc tế, đường sắt đô thị, cảng biển… và được phân bổ đầu tư có trọng tâm, trọng điểm tại các vùng, miền trọng yếu nhằm tạo động lực quan trọng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội các khu vực và đất nước. Thực tiễn đã chứng minh, giao thông vận tải nói chung và đường bộ cao tốc, sân bay, bến cảng nói riêng mang lại hiệu quả rõ nét về phát triển kinh tế - xã hội. Giao thông phát triển đến đâu sẽ mở ra không gian phát triển mới về kinh tế - xã hội đến đó, nhiều khu đô thị, khu công nghiệp, dịch vụ, du lịch được hình thành, quỹ đất được khai thác hiệu quả.
Trong giai đoạn 2000 - 2020, cả nước mới đầu tư đưa vào khai thác 1.163km đường bộ cao tốc. Trong khi Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đặt mục tiêu đến năm 2030 cả nước có 5.000km đường bộ cao tốc. Như vậy trong 10 năm tới cần phải triển khai đầu tư, xây dựng gần gấp 4 lần số km đường bộ cao tốc đã xây dựng trong 20 năm qua. Trong giai đoạn từ nay đến năm 2025 phải hoàn thành tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, cao tốc Bến Lức - Long Thành, cảng hàng không quốc tế Long Thành, đưa vào khai thác 02 tuyến đường sắt đô thị và một số dự án thành phần trong các dự án đã được Quốc hội khóa XV phê duyệt chủ trương đầu tư tại kỳ họp thứ 3 (Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột; Biên Hòa - Vũng Tàu; Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng và cơ bản phải hoàn thành Vành đai 3 Thành phố Hồ Chí Minh, Vành đai 4 vùng Thủ đô). Để đạt được mục tiêu này đòi hỏi phải nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành từ Trung ương đến địa phương, xác định đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, cần thay đổi phương thức tổ chức thực hiện (đây là khâu yếu nhất trong thời gian qua), trong đó thống nhất trong chỉ đạo, điều hành là quyết tâm phải cao, nỗ lực phải lớn, hành động phải quyết liệt, làm việc đến đâu dứt điểm đến đấy.
Để bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ giữa các bộ, ngành, địa phương liên quan trong quá trình thực hiện các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành Giao thông vận tải, Thủ tướng Chính phủ đã thành lập Ban Chỉ đạo Nhà nước (Quyết định số 884/QĐ-TTg ngày 23/7/2022). Tổng mức đầu tư các công trình, dự án thuộc phạm vi chỉ đạo của Ban Chỉ đạo là rất lớn. Đây là khối lượng công việc rất lớn và khó, cần phải có lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện bài bản, chuyên nghiệp và hiệu quả. Việc triển khai thành công các dự án này là hành động thiết thực, ý nghĩa trong tổ chức thực hiện Nghị quyết của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII; qua đó góp phần giúp giải quyết điểm nghẽn, nút thắt về hạ tầng; thúc đẩy sản xuất kinh doanh, phục hồi kinh tế do ảnh hưởng của dịch Covid-19.
Các thành viên Ban chỉ đạo và các bộ, ngành, địa phương và các đơn vị cần nêu cao tinh thần trách nhiệm, ý thức phục vụ nhân dân, đã nói là phải làm; căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được phân công chủ động tích cực thực hiện nhiệm vụ, theo dõi đôn đốc các cấp thực hiện và kịp thời phối hợp tháo gỡ các khó khăn vướng mắc; tuyệt đối không để xảy ra tiêu cực, lãng phí, thất thoát tài sản của Nhà nước.
Thủ tướng nêu cụ thể các nhiệm vụ, công việc mà các bộ, ngành, địa phương liên quan cần triển khai trong thời gian tới.
Lựa chọn các nhà thầu có năng lực, bảo đảm công khai minh bạch
Về các dự án đường bộ cao tốc, Thủ tướng yêu cầu các địa phương và Bộ Giao thông vận tải được giao làm cơ quan chủ quản các dự án đẩy nhanh tiến độ chuẩn bị đầu tư các dự án đường bộ cao tốc được Quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp thứ 3: Xây dựng kế hoạch chi tiết thực hiện bảo đảm hoàn thành đúng các mốc tiến độ theo yêu cầu của các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ; thực hiện lựa chọn nhà thầu tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát… triển khai đồng thời các công việc liên quan đến giải phóng mặt bằng, lập, thẩm định phê duyệt dự án… Thực hiện nghiêm túc việc chỉ định thầu theo đúng các quy định pháp luật, lựa chọn các nhà thầu có kinh nghiệm, có năng lực thực hiện, bảo đảm công khai minh bạch, vì lợi ích quốc gia, dân tộc.
Các địa phương thành lập Ban Chỉ đạo cấp tỉnh, xây dựng quy chế hoạt động, phối hợp; kiện toàn, nâng cao năng lực các cơ quan quản lý, ban quản lý dự án bảo đảm đủ năng lực thực hiện theo quy định pháp luật.
Bộ Tài nguyên và Môi trường lập đoàn kiểm tra công tác cấp phép, khai thác các mỏ vật liệu xây dựng và báo cáo Ban Chỉ đạo, Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện trong tháng 8 năm 2022. Trường hợp phát hiện các sai phạm, thực hiện ngay thu hồi giấy phép và đề xuất xử lý trách nhiệm theo quy định của Đảng và Nhà nước của các bên liên quan.
Các tỉnh Đồng Tháp, An Giang phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường rà soát tổng thể các mỏ cát trong khu vực để có kế hoạch nâng công suất các mỏ đang khai thác, bổ sung các mỏ mới để bảo đảm nguồn cung cho các dự án đường bộ cao tốc tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long; hoàn thành trong tháng 8 năm 2022.
Kiểm toán Nhà nước thực hiện chức năng nhiệm vụ theo đúng yêu cầu của Quốc hội giao tại các Nghị quyết của Quốc hội tại kỳ họp thứ 3 về chủ trương đầu tư các dự án; triển khai thực hiện kiểm toán các gói thầu xây lắp trước khi thực hiện chỉ định thầu.
Các cơ quan chức năng liên quan yêu cầu các đơn vị tư vấn nâng cao trách nhiệm triển khai khẩn trương công tác lập, thiết kế kỹ thuật; thực hiện công tác giám sát thi công tuân thủ quy trình, quy phạm, chỉ dẫn kỹ thuật bảo đảm chất lượng, tiến độ công trình, dự án.
Triển khai dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành đúng tiến độ đề ra
Về Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, Thủ tướng yêu cầu Ủy ban quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp chỉ đạo Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam và các bên liên quan triển khai dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành đáp ứng các tiến độ đề ra. Các đơn vị rà soát tiến độ các dự án thành phần để bảo đảm hoàn thành, khai thác đồng thời nhà ga, đường cất hạ cánh, các công trình dịch vụ, các tuyến đường kết nối…
Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai trực tiếp chỉ đạo rà soát, đẩy nhanh việc triển khai xây dựng các khu tái định cư dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành; bảo đảm người dân nhanh chóng được tái định cư đặc biệt khi khu vực đang bước vào mùa mưa; các khu tái định cư có điều kiện sinh hoạt và sinh kế phải bằng hoặc cao hơn nơi ở cũ.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẩn trương bố trí vốn cho công trình của cơ quan quản lý Nhà nước chuyên ngành tại cảng hàng không.
Tháo gỡ vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ các dự án đường sắt đô thị
Về các dự án đường sắt đô thị, cao tốc Bến Lức - Long Thành, Thủ tướng yêu cầu UBND TP. Hà Nội, TP.HCM tập trung chỉ đạo, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành xử lý, tháo gỡ các vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án đường sắt đô thị theo các kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại các buổi kiểm tra và làm việc về dự án và của Thường trực Chính phủ ngày 11/8/2022; các bộ, ngành có trách nhiệm hướng dẫn cụ thể, chi tiết để giải quyết dứt điểm các vướng mắc, không hướng dẫn chung chung.
Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư hỗ trợ, hướng dẫn đẩy nhanh các thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án, điều chỉnh các Hiệp định vay, Nghị định thư tài chính, Thỏa ước vay (nếu có) và các thủ tục bố trí vốn, giải ngân cho các dự án theo quy định pháp luật.
Kiểm soát chặt chẽ việc giảm giá các mặt hàng, dịch vụ, giá vật liệu xây dựng, chống việc lợi dụng tăng giá, ép giá, nâng giá…
Về giá vật tư, vật liệu, hiện nay giá nhiên liệu đã giảm, do vậy, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương kiểm soát chặt chẽ việc giảm giá các mặt hàng, dịch vụ, giá vật liệu xây dựng, chống việc lợi dụng tăng giá, ép giá, nâng giá…
Các địa phương công bố giá, chỉ số giá các loại vật liệu xây dựng hàng tháng, sát với biến động của thị trường để bù đắp các biến động giá cho các nhà thầu xây dựng. Bộ Xây dựng tăng cường kiểm tra, hướng dẫn các địa phương bảo đảm việc công bố giá đầy đủ, kịp thời và sát với thị trường.
Các nhà thầu xây dựng cần nâng cao ý thức vì nhân dân phục vụ, vì lợi ích, mục tiêu chung của đất nước chia sẻ các khó khăn, rủi ro trong thời điểm hiện nay; thực hiện đúng theo các quy định của hợp đồng./.
