Chốt thời gian khởi công nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của Việt Nam

Bộ Chính trị vừa ban hành Kết luận về việc tiếp tục tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp bảo đảm đạt mức cao nhất mục tiêu tăng trưởng năm 2025, coi đây là nền tảng để Việt Nam hướng tới tăng trưởng bền vững ở mức hai con số trong giai đoạn tới, đồng thời tổng kết Nghị quyết 05 về đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Theo đó, Bộ Chính trị yêu cầu các Bộ, ngành và địa phương khẩn trương hoàn tất mọi bước chuẩn bị để khởi công loạt dự án quan trọng quốc gia ngay đầu năm 2026. Trong danh mục ưu tiên có tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông, nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận, dự án đường sắt quốc tế, cùng một số công trình hạ tầng và năng lượng quy mô lớn sử dụng vốn đầu tư công.

Trong số này, dự án điện hạt nhân Ninh Thuận được xem là điểm nhấn đặc biệt. Sau gần một thập kỷ tạm dừng, Việt Nam chính thức tái khởi động hai nhà máy điện hạt nhân đầu tiên, gồm Ninh Thuận 1 đặt tại thôn Vĩnh Trường (xã Phước Dinh) với diện tích 544ha và Ninh Thuận 2 tại thôn Thái An (xã Vĩnh Hải) với diện tích 454ha, dự án do Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam - PVN) lần lượt là chủ đầu tư.

Cả hai dự án được phê duyệt từ năm 2009, có tổng công suất khoảng 4.000MW, với sự hỗ trợ thiết kế, tài chính và công nghệ từ Nga và Nhật Bản. Tuy nhiên, đến tháng 11/2016, Quốc hội quyết định tạm dừng do chi phí đầu tư tăng cao cùng các lo ngại về an toàn và hiệu quả kinh tế sau thảm họa hạt nhân Fukushima, khiến dự án bị “đóng băng” nhiều năm.

Bước ngoặt mới đến vào cuối năm 2024 và đầu năm 2025, khi Quốc hội và Chính phủ thống nhất nghiên cứu khôi phục dự án, giao EVN và PVN chuẩn bị kế hoạch tái triển khai. Chính phủ đồng thời thiết lập cơ chế đặc biệt, giao Bộ Công Thương đàm phán và ký kết điều ước quốc tế về hợp tác đầu tư, còn Bộ Tài chính phụ trách đàm phán các thỏa thuận tín dụng quốc tế. Theo kế hoạch, tổ máy đầu tiên dự kiến vận hành vào cuối năm 2030 hoặc chậm nhất là năm 2031.

Việc tái khởi động dự án điện hạt nhân Ninh Thuận được đánh giá mang ý nghĩa chiến lược, khi Việt Nam đang đối mặt nhu cầu cấp bách về đa dạng hóa nguồn năng lượng và đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia. Song song, đây cũng là bước đi phù hợp với mục tiêu giảm phát thải, chuyển đổi sang năng lượng sạch và hiện đại.

Khi hoàn thành, hai nhà máy hạt nhân không chỉ tạo nguồn cung điện ổn định quy mô lớn, mà còn giúp Khánh Hòa trở thành trung tâm năng lượng quốc gia trong tương lai, thúc đẩy phát triển kinh tế vùng Nam Trung Bộ. Dự án dự kiến tạo hàng nghìn việc làm, hình thành hệ sinh thái công nghiệp phụ trợ và dịch vụ kỹ thuật, đồng thời góp phần nâng cao vị thế năng lượng của Việt Nam trên bản đồ thế giới.

Việc khởi động lại Ninh Thuận vì thế không chỉ là bước tiến kỹ thuật, mà còn là tuyên bố về tầm nhìn chiến lược của Việt Nam trong kỷ nguyên năng lượng mới - hướng tới một nền kinh tế xanh, bền vững và tự chủ về năng lượng.