Nguy cơ cháy nổ rình rập các tòa chung cư từ cũ đến mới
Qua khảo sát, TP.HCM hiện có 1.037 công trình nhà ở chung cư trong đó có 297 chung cư cao 10 tầng trở lên, 474 chung cư cũ xây dựng từ trước năm 1975 đã hết niên hạn sử dụng. Hầu hết các chung cư này không có hệ thống PCCC, nhiều căn hộ thậm chí bị cơi nới, rào chắn không có lối thoát hiểm, nguy cơ cháy rất cao.
Theo thống kê từ năm 2012 - 2015 của Sở cảnh sát PCCC, thành phố đã xảy ra 34 vụ cháy công trình nhà cao tầng, trong đó có 26 vụ cháy thuộc nhà chung cư.
Vụ cháy tại tầng M của chung cư Phú Đạt nằm trên đường D5 (quận Bình Thạnh, TP HCM) xảy ra vào tháng 5/2016.
Để xảy ra tình trạng này có rất nhiều nguyên nhân. Một trong số đó là do các chung cư xây trước năm 1975 không áp dụng các tiêu chuẩn đảm bảo an toàn PCCC, nhiều công trình không đảm bảo các điều kiện giao thông, nguồn nước phục vụ cho xe chữa cháy, giải pháp ngăn cháy, lối thoát nạn.
Bên cạnh đó, không chỉ tại các chung cư cũ mà ngay cả các dự án mới cũng tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ cao. Chưa kể một tiền lệ vô cùng nguy hiểm đang xảy ra tại TP.HCM là việc các doanh nghiệp tư nhân ngang nhiên đưa các hộ dân vào trong chung cư ở dù công trình đang thi công dở dang, hệ thống PCCC chưa được vận hành như vụ Công ty Thăng Long (chủ đầu tư) và Công ty Long Hưng Phát (đơn vị phát triển dự án) đã đưa hơn 20 hộ dân vào cư ngụ tại chung cư Bảy Hiền (số 9 Phạm Phú Thứ, phường 11, quận Tân Bình). Trường hợp này nếu để xảy ra cháy có thể sẽ dẫn đến thảm họa.
Ngoài ra, lý do khiến công tác PCCC chung cư gặp nhiều khó khăn đó là nhiều trường hợp chung cư nhà ở cao tầng lại được cấp phép xây dựng trong hẻm; cơ quan chức năng duyệt quy hoạch tổng mặt bằng chung cư nhưng thiếu phần đường vào cho xe chữa cháy phòng khi xảy ra sự cố; hoặc khi có đường cho xe chữa cháy đi vào nhưng tải trọng mặt đường lại không đáp ứng cho những xe chữa cháy hạng nặng.
Cũng bàn về nguyên nhân khiến công tác PCCC tại các khu chung cư chưa thực sự hiệu quả, Thượng tá Trần Quế Thường, Phó Trưởng phòng Cảnh sát PCCC số 9 (Cảnh sát PCCC TP Hà Nội) cho biết: Qua kiểm tra, khảo sát nhiều công trình trên địa bàn thành phố nhận thấy rất ít các công trình đáp ứng được yêu cầu về PCCC theo quy định. Tại một số tòa nhà, chung cư cao tầng chưa có nội quy, quy định PCCC hoặc có nội quy nhưng không phù hợp với tính chất sử dụng của từng khu vực. Các nội quy, quy định về PCCC chưa được phổ biến đến từng người dân sinh sống.
Lực lượng PCCC cơ sở mỏng chưa đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ công tác khi có sự cố cháy nổ xảy ra. Trang thiết bị về PCCC sơ sài, không được kiểm tra bảo dưỡng thường xuyên dẫn đến hỏng hóc, mất tác dụng… Ý thức của một bộ phận dân cư sinh sống tại các tòa nhà chung cư chưa tự giác chấp hành trong thực hiện nội quy về PCCC; vi phạm trong sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt như đun nấu, thờ cúng, đốt vàng mã, sử dụng thiết bị điện; làm hư hỏng, mất tác dụng các thiết bị báo cháy, ngăn cháy, gây báo cháy giả hoặc cản trở hành lang, cầu thang thoát nạn… cũng là một trong những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến công tác PCCC tại chung cư.
Những tồn tại, khuyết điểm đó đã làm gia tăng nguy cơ cháy, nổ tại các công trình, nhà chung cư cao tầng hiện nay.
Không thể xem nhẹ
Theo các chuyên gia, trước xu thế phát triển các dự án nhà cao tầng, việc đảm bảo an toàn PCCC là đặc biệt quan trọng, không thể xem nhẹ
Đại tá Trần Thanh Châu (Phó giám đốc Sở Cảnh sát PCCC) cho biết, cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm tra đột xuất các công trình, dự án, qua đó, phát hiện và chấn chỉnh nhiều vi phạm. Tính từ năm 2011 đến nay, lực lượng Cảnh sát PCCC TP. HCM đã xử phạt hành chính hơn 400 vụ.
Hình ảnh cháy tại Tòa chung cư CT4A, CT4B Xa La (Hà Đông, Hà Nội - Ảnh: Zing). Thông tin từ Sở Cảnh sát PCCC Hà Nội cho biết, chung cư này chưa được cơ quan chức năng nghiệm thu về PCCC nhưng CĐT đã đưa cư dân vào ở gây hậu quả nghiêm trọng.
Tại Hà Nội, Phòng Cảnh sát PCCC số 9 (Cảnh sát PCCC TP Hà Nội) đã tổng kiểm tra an toàn PCCC nhà và công trình cao tầng trên địa bàn. Vào thời điểm kiểm tra, 52 cơ sở phát hiện 25 lỗi vi phạm, xử phạt hành chính hàng trăm triệu đồng.
Còn theo ông Trần Trọng Tuấn, Giám đốc Sở Xây dựng TP. HCM, để ngăn ngừa tình trạng chung cư chưa được nghiệm thu PCCC đã đưa vào sử dụng, các cơ quan có thẩm quyền cần công khai kết quả trên trang thông tin điện tử của mình hoặc các phương tiện truyền thông. Như vậy, người dân sẽ có điều kiện tiếp cận thông tin về công tác đảm bảo PCCC của các dự án chung cư, yêu cầu chủ đầu tư tuân thủ quy định.
Đối với những chung cư chưa nghiệm thu PCCC nhưng đã đưa người vào ở, sau khi xử phạt hành chính, Cnh sát PCCC cần buộc chủ đầu tư nhanh chóng thực hiện việc nghiệm thu theo quy định; đồng thời bố trí ngăn cách khu vực có người ở với khu vực chưa nghiệm thu, khu vực tiếp tục thi công để đảm bảo an toàn cho người dân.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM cho rằng, cần coi trọng huấn luyện việc lực lượng tự vệ, dân phòng và người dân sống trong nhà chung cư thuần thục trong công tác PCCC, thực hiện đúng nguyên tắc "4 tại chỗ" (lực lượng tại chỗ, hậu cần tại chỗ, phương tiện tại chỗ và chỉ huy tại chỗ), để hạn chế tình trạng hoảng loạn khi xảy ra cháy nổ - một trong những nguyên nhân gây tổn thất không đáng có.
Đối với các chủ đầu tư vi phạm nghiêm trọng pháp luật về PCCC như tự ý đưa dân vào ở tại các tòa chung cư chưa được nghiệm thu, chưa có hệ thống PCCC… ông Châu nhấn mạnh cần phải xử lý nghiêm minh, kể cả xử lý bằng pháp luật đồng thời kêu gọi các chủ đầu tư chấp hành nghiêm túc các quy định về đầu tư xây dựng trong thực hiện dự án nhà ở, nhà chung cư để xây dựng uy tín, thương hiệu, mang lại cho khách hàng sản phẩm nhà ở có chất lượng, coi chất lượng là danh dự của doanh nghiệp, nhiều tiện ích, thân thiện môi trường, an toàn, đặc biệt là an toàn phòng cháy và chữa cháy.
