Về thủ tục, sắm lễ, nơi hành lễ và bài văn khấn trong lễ cúng Táo Quân, chúng tôi đã trình bày khá cặn kẽ trong bài “Lễ cúng Ông Công, Ông Táo tiến hành ở bếp hay trên ban thờ?”. Vì vậy trong bài viết này, chúng tôi chỉ xin diễn giải thêm hai vấn đề: Một là có nên cúng Táo Quân ở cơ quan, trụ sở không, hai là những ngày tốt có thể cúng Táo Quân trước ngày 23 tháng chạp.
Có nên cúng Táo Quân ở cơ quan không?
Về vấn đề này có hai quan điểm. Có người cho rằng, nên cúng Táo Quân ở cơ quan với quan niệm có thờ có thiêng, có kiêng có lành. Lại có người cho rằng, Táo Quân là Thần Bếp, do đó chỉ nên cúng ở nhà, còn ở cơ quan là nơi làm việc, làm gì có bếp núc nên không cần cúng. Vậy nên hiểu thế nào cho đúng?
Theo chúng tôi, việc cúng ở đâu trước hết xuất phát từ cái tâm của mỗi người, không ai bắt buộc ai. Theo phong tục truyền thống, việc cúng Táo Quân ở nhà riêng chắc hẳn mọi người đều làm. Riêng việc cúng ở cơ quan, theo chúng tôi nếu có điều kiện, cả về thời gian, không gian thì cúng Táo Quân ở cơ quan cũng tốt, còn không cúng cũng không sao.
Thực chất của lễ cúng Táo Quân, hay còn gọi là cúng Ông Công, Ông Táo, là cúng chung ba vị thần cai quản trong nhà là Thần Bếp, Thần Nhà và Thần Đất, chứ không phải chỉ cúng riêng vị Thần trông coi bếp núc. Mà ở cơ quan, cho dù không có bếp nấu ăn thì bất cứ trụ sở nào cũng đều có phòng, có nhà làm việc được làm trên đất, vì vậy theo quan niệm dân gian thì đều có Thần Nhà và Thần Đất. Người xưa đã từng có câu “Đất có Thổ Công, sông có Hà Bá” đó sao.
Do đó, nếu làm lễ cúng Táo Quân ở cơ quan cũng không có gì là không hợp. Đó là chưa kể, có không ít cơ quan tổ chức bếp ăn chung tại trụ sở để bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, tiết giảm chi phí cho nhân viên… thì việc làm lễ cũng là điều phải lẽ.
Lễ cúng Táo Quân ở cơ quan cần chuẩn bị những gì?
Tuy nhiên, lễ cúng ở cơ quan, nếu có tiến hành cũng nên giản tiện, không nên câu nệ về hình thức. Về lễ thì đương nhiên phải có bộ vàng mã Ông Công, Ông Táo đầy đủ; về lễ vật thì chỉ cần có đủ cả chay mặn là được. Để giản tiện, lễ vật chỉ cần hoa quả, rượu, bánh chưng hoặc đĩa xôi, con gà luộc hoặc khoanh giò là đủ.
Về nơi hành lễ, nếu trụ sở có ban thờ thì bày lễ trên ban thờ để cúng; nếu không có ban thờ thì chỉ cần bày trên mâm hoặc trên khay và đặt lên chiếc bàn trang trọng trong phòng đã dọn sạch các đồ văn phòng rồi làm lễ.
Về thời gian, để tránh ảnh hưởng đến không gian làm việc chung, nên thực hiện vào đầu giờ sáng ngày 23 tháng chạp, hoặc có thể xem ngày tốt trước ngày 23 để làm lễ.
Cần lưu ý, sau khi làm lễ phải hóa vàng đúng nơi quy định; hoặc nếu không có nơi hóa vàng thì cần tìm khoảng đất trống hoặc lên trên sân thượng tòa nhà để hóa vàng rồi mang tro đổ ra sông. Tuyệt đối không hóa vàng trong phòng làm việc hoặc khu vệ sinh.
Chọn ngày tốt để cúng Táo Quân năm 2020
Thông thường, các gia đình tiến hành cúng Ông Công, Ông Táo vào ngày 23 tháng chạp. Tuy nhiên, ngày 23 tháng chạp năm nay rơi vào ngày thứ 6, là ngày làm việc; trong khi đó việc làm lễ cúng phải không được sau 13 giờ ngày 23. Vì vậy, nhiều người bận công việc sẽ rất cập rập.
Nguồn gốc dân gian của việc cúng Táo Quân là làm lễ tiễn Ông Công, Ông Táo lên Thiên đình để bẩm báo công việc dưới hạ giới với Ngọc Hoàng. Dó đó, không nhất thiết phải làm lễ đúng ngày 23 tháng chạp, mà có thể làm lễ vào những ngày trước đó nhưng gần với ngày 23 là được.
Mặt khác, nhiều người còn cho rằng, khi làm lễ cúng cần chọn ngày tốt để được hanh thông, may mắn; trong khi đúng ngày 23 tháng chạp có thể lại rơi vào ngày xấu hoặc ngày không được tốt. Do đó, họ thường chọn một ngày tốt trước ngày 23 để làm lễ. Điều đó cũng không sai.
Nếu theo quan niệm này thì năm nay có ngày 19 tháng chạp là ngày đẹp, có thể làm lễ cúng Táo Quân sẽ rất tốt.
