3 chân kiềng của thị trường năm 2019
Hiện có ba ngành chiếm tỷ trọng cao về vốn hóa và lợi nhuận là ngân hàng, bất động sản, dầu khí. Theo CTCK Bảo Việt (BVSC), năm 2019 tăng trưởng ngành ngân hàng có thể chậm lại, dự kiến lợi nhuận các ngân hàng niêm yết trong năm tới sẽ tăng 13,5%.
Nguyên nhân chính ảnh hưởng đến tăng trưởng lợi nhuận ngành ngân hàng năm 2019 là đà tăng chậm lại của tín dụng. Theo BVSC, dự báo tín dụng trong khoảng 3-5 năm tới sẽ duy trì mức tăng khoảng 14%/năm, thấp hơn giai đoạn 2015 - 2017 (18,1%).
Giá cổ phiếu ngân hàng hiện đã quay trở về mặt bằng đầu năm 2018. P/B vẫn đang cao hơn nhưng tiệm cận gần hơn mức bình quân 5 năm gần đây. So sánh tương quan giữa P/B với ROE bình quân 5 năm trở lại đây, cổ phiếu ngân hàng Việt Nam vẫn đắt hơn tương đối so với các quốc gia trong khu vực.
Về nhóm ngành bất động sản, lãi suất tăng và thắt chặt tín dụng sẽ tạo ra những khó khăn cho ngành này, do đó, tốc độ tăng trưởng lợi nhuận của ngành năm 2019 sẽ thấp hơn so với năm 2018.
Lĩnh vực dầu khí năm 2019 dự kiến sẽ duy trì tốc độ tăng trưởng so với năm 2018 nếu giá dầu tiếp tục neo ở mức cao quanh 70 – 80 USD/thùng. Theo VietinbankSC, khả năng giá dầu sẽ giữ ở mức như hiện nay, thậm chí cao hơn, vì bị tác động bởi các diễn biến của chiến tranh thương mại.
Ngoài ra, gần đây một nhóm ngành khác đang có dấu hiệu tăng trưởng tốt tạo đà cho năm 2019 đã xuất hiện, đó chính là cổ phiếu nhóm ngành săm lốp.
Trong cơ cấu cổ đông của cả ba doanh nghiệp săm lốp đang niêm yết hiện nay, Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) đều đang giữ tỷ lệ chi phối với 51% vốn cổ phần.
Tuy nhiên, theo đề án tái cấu trúc Vinachem giai đoạn 2017 – 2020, Cao su Đà Nẵng (mã: DRC), Casumina (mã: CSM) và Cao su Sao Vàng (SRC) đều thuộc nhóm Vinachem sẽ nắm giữ dưới 50% vốn. Trước mắt, tỷ lệ sở hữu nhà nước sẽ được giảm về 36% và đến năm 2020 có thể giảm xuống dưới 36%.
Theo các chuyên gia, mức giá thoái vốn có thể sẽ không hấp dẫn so với thị giá nhưng vẫn có thể hưởng lợi khi câu chuyện thoái vốn thường tạo ra diễn biến tích cực cho giá cổ phiếu trên thị trường, với kỳ vọng doanh nghiệp sẽ tái cấu trúc, vận hành hiệu quả hơn.
Còn theo TS Bùi Quang Tín, chuyên gia tài chính ngân hàng thì năm 2019, cổ phiếu dầu, thép, cao su sẽ tăng giá. Giá dầu tăng trở lại khoảng 7,25%, giá cao su tăng từ 5-7%, ngoài ra còn có các mặt hàng thép cũng chuyển dịch theo xu hướng tích cực. Đây chính là cơ hội tốt cho các mã chứng khoán về dầu, thép, cao su sẽ tăng giá trong thời điểm tới. Đặc biệt, cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung cũng tạo điều kiện cho hàng hóa cơ sở tăng trở lại.
Việc tăng lãi suất của FED thời gian qua cũng là áp lực rất lớn của lãi suất, cũng như mặt bằng tỷ giá của Việt Nam trong năm 2019. Khi FED tăng lãi suất cơ bản thì chắc chắn rằng lãi suất VNĐ sẽ tăng lên, có thể cao hơn năm 2018. Tôi cho rằng năm 2019, dòng vốn của ngân hàng sẽ thắt chặt nhiều hơn, từ việc lãi suất ngân hàng từ 7% giảm xuống còn 4%.
Những ngày gần đây, thông tin rất tốt trên thị trường chứng khoán. Bên cạnh đó, cuộc đàm phán giữa 2 bên Mỹ - Trung có nhiều dấu hiệu tích cực; tuy nhiên đó chỉ mới là dấu hiệu, còn đánh giá thị trường chứng khoán toàn cầu vẫn rất bi quan. Cuộc chiến này đang có dấu hiệu mềm mại nhưng vẫn khó chấm dứt trong năm 2019. Do đó áp lực về lãi suất, về tỷ giá, tạo ra áp lực về lãi suất tiền đồng.
Ngân hàng và bất động sản vẫn là nhóm ngành hấp dẫn nhà đầu tư (Ảnh minh hoạ)
Dòng vốn năm 2019 không chỉ khó khăn cho các doanh nghiệp kinh doanh bình thường, mà còn gây khó khăn cho thị trường chứng khoán. Dòng vốn nội địa trên thị trường chứng khoán hiện nay 80% từ dòng vốn ngân hàng. Như vậy cũng gây khó khăn cho các doanh nghiệp. Nếu xét về dòng vốn, xét về thanh khoản thì năm sau, thị trường chứng khoán cũng rất rủi ro, mạo hiểm và nhà đầu tư phải hết sức cẩn thận.
Lãi suất năm 2019 là một áp lực rất lớn, và dĩ nhiên cũng sẽ ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán. Dòng vốn của ngân hàng là 1 trong những dòng vốn chính hỗ trợ nhà đầu tư, hỗ trợ các doanh nghiệp.
Câu chuyện thoái vốn trở lại?
CTCK Rồng Việt (VDSC) cho rằng năm 2019 thị trường sẽ còn gặp nhiều khó khăn nhưng không phải không có cơ hội. Những nhịp điều chỉnh mạnh của thị trường sẽ là cơ hội để các nhà đầu tư năng động giải ngân.
Trong năm 2019, VDSC tập trung vào chiến lược lựa chọn cổ phiếu ở ba nhóm chính là: Nhóm cổ phiếu có nền tảng cơ bản tốt, hệ số thanh khoản cao và tỷ lệ đòn bẩy thấp; Nhóm cổ phiếu cơ hội từ các hiệp định thương mại cũng như tranh chấp thương mại, và Câu chuyện cũ về cổ phần hóa DNNN và thoái vốn Nhà nước.
Thoái vốn Nhà nước đã chững lại đáng kể trong năm 2018, trái ngược hẳn 2017 với 2 thương vụ SAB (110 ngàn tỷ đồng) và VNM (9 ngàn tỷ đồng). Tổng giá trị thoái vốn 2018 đạt 35,7 ngàn tỷ đồng, chỉ bằng 29% của năm 2017. Một nửa trong số đó đến từ PVOil, PVPower và BSR.
Năm 2019, Bộ Tài Chính kỳ vọng thu về 50.000 tỷ đồng từ thoái vốn, cao hơn 40% so với 2018. VDSC ước tính đóng góp hầu hết sẽ đến từ các thương vụ bị tạm hoãn từ 2017 và 2018 như VRG, MOBIFONE, GENCO 3, ACV, PLX, và VGT.
Điều kiện thị trường không thuận lợi cộng thêm quy định khắt khe về giá chào bán tại Nghị định 32/2018/ND-CP là một trong những nguyên nhân của sự chậm trễ trong 2018. Vì vậy, trong 2019, VDSC cho rằng các cổ phiếu đầu tư theo chủ đề này cần phải là các mục tiêu thực sự hấp dẫn đối với nhà đầu tư chiến lược: triển vọng tốt, có thể tạo ra giá trị hiệp lực cho người mua.
Theo đó, thoái vốn khả năng sẽ tái khởi động câu chuyện ở PLX, GAS, POW hay ACV. Với ACV, các thương vụ mua bán cảng hàng không trên thế giới gần đây có mức bội số từ 16x-18x. VDSC cho rằng sẽ có cơ hội để tích lũy ACV trong năm 2019, nếu những lo ngại về ảnh hưởng của việc đóng cửa 2 đường băng tại Tân Sơn Nhất và Nội Bài tác động xấu đến giá cổ phiếu. Hiện ACV đang giao dịch ở mức EV/EBITDA trượt là 16x.
