Làm rõ các hành vi vi phạm pháp luật trong công tác đấu thầu của Công ty Trico1
Như đã thông tin trước đó, qua thanh kiểm tra cơ quan chức năng tỉnh Đăk Nông phát hiện Chỉ huy trưởng công trình thuộc Công ty CP Đầu tư Thương mại và Xây dựng giao thông 1 (Trico1) có dấu hiệu sử dụng chứng chỉ giả trong hồ sơ thầu.
Cụ thể, tháng 6/2020 ông Nguyễn Văn Bốn - Chủ tịch UBND tỉnh Đăk Nông đã chủ trì một cuộc họp để làm rõ những sai phạm liên quan đến gói thầu DN-CW-02 thuộc dự án hỗ trợ khu vực biên giới - Tiểu dự án tỉnh Đăk Nông. Tham gia cuộc họp có Sở tư pháp, Sở kế hoạch và đầu tư, Sở Xây dựng, lãnh đạo Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Đăk Nông.
Tại cuộc họp Chủ tịch UBND tỉnh Đăk Nông chỉ đạo các sở ban ngành cùng phối hợp nghiên cứu làm rõ các hành vi vi phạm pháp luật trong công tác đấu thầu của Công ty CP Đầu tư Thương mại và Xây dựng giao thông 1 (Trico1) xử lý theo thâm quyền. Trường hợp vượt thẩm quyền thì tham mưu đề xuất UBND tỉnh Đăk Nông xử lý theo quy định.
Ngày 22/7/2020, phóng viên liên hệ đến Công ty CP Đầu tư Thương mại và Xây dựng giao thông 1 (Trico1) để làm rõ sự việc làm giả hồ sơ dự thầu và trách nhiệm của công ty. Tuy nhiên, lãnh đạo Trico1 đã từ chối cung cấp thông tin đến báo chí.
Sở Xây dựng tỉnh Thái Nguyên có Công văn số 867/SXD-QLXD gửi Sở KH&ĐT tỉnh Đăk Nông, khẳng định đơn vị này không cấp CCHNXD số GS1-280-08247 cho ông Lê Huy Thọ, nhân viên Công ty CP Đầu tư Thương mại và Xây dựng giao thông 1 (Trico1).
Được biết, ngày 18/11/2019, Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) tỉnh Đăk Nông tiến hành mở thầu đối với gói thầu DN-Cw-02: Nâng cấp đường giao thông từ Km139 đến Km158 trên Quốc lộ 14C (cũ) và các hạng mục liên quan, thuộc dự án Hỗ trợ phát triển khu vực biên giới - Tiểu dự án tỉnh Đăk Nông. Gói thầu có tổng mức đầu tư hơn 191 tỷ đồng, vốn vay Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB).
Tham gia dự thầu có 7 nhà thầu, trong đó có Công ty CP Đầu tư Thương mại và Xây dựng giao thông 1 (Trico1). Trong hồ sơ dự thầu (HSDT), Trico1 đưa ông Lê Huy Thọ, tốt nghiệp Đại học Xây dựng chuyên ngành Cầu đường, có Chứng chỉ hành nghề xây dựng (CCHNXD) số GS1-280-08247 do Sở Xây dựng tỉnh Thái Nguyên cấp ngày 29/6/2016, làm ứng viên Chỉ huy trưởng công trình.
Nhưng khi kiểm tra, đánh giá HSDT, bên mời thầu phát hiện chứng chỉ của ông Thọ có dấu hiệu giả mạo. Sở KH&ĐT tỉnh Đăk Nông đã có công văn đề nghị Sở Xây dựng tỉnh Thái Nguyên xác minh. Ngày 24/4/2020, Sở Xây dựng tỉnh Thái Nguyên có Công văn số 867/SXD-QLXD gửi Sở KH&ĐT tỉnh Đăk Nông, khẳng định đơn vị này không cấp CCHNXD số GS1-280-08247 cho ông Lê Huy Thọ.
Sau khi phát hiện hồ sơ của nhà thầu Công ty CP Đầu tư Thương mại và Xây dựng giao thông 1 (Trico1), có dấu hiệu vi phạm, tổ chuyên gia đang đánh giá, chờ kết quả xử lý cuối cùng của cơ quan có thẩm quyền mới tiếp tục chấm thầu theo quy định.
Theo luật sư Nguyễn Ngọc Hùng, đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết: "Tại Khoản 1 Điều 149 Luật xây dựng 2014 chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng là văn bản xác nhận năng lực hành nghề, do cơ quan có thẩm quyền cấp cho cá nhân quy định tại khoản 3 Điều 148 của Luật này có đủ trình độ chuyên môn và kinh nghiệm nghề nghiệp về lĩnh vực hành nghề.
Cá nhân, tổ chức có cá nhân sử dụng chứng chỉ giả sẽ bị truy cứu trách nhiệm, mức độ nhẹ là xử phạt hành chính, gây hậu quả nghiêm trọng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự".
Dù các nhà thầu làm giả báo cáo tài chính, khai khống doanh thu, sử dụng bằng giả, chứng chỉ giả trong các bộ hồ sơ dự thầu một cách tinh vi nhưng vẫn bị cơ quan chứ năng phát hiện.
Vừa qua có hàng loạt lãnh đạo các đơn vị giao thông bị khởi tố vì có hành vi vi phạm các quy định của pháp luật về xây dựng trong quá trình thi công, nghiệm thu công trình, từ đó dẫn đến việc đưa công trình không đảm bảo chất lượng vào khai thác sử dụng, gây thiệt hại nghiêm trọng về tài sản cho Nhà nước.
Bài học từ việc bỏ lọt tội phạm
Theo chuyên gia Quản lý dự án Nguyễn Hoàng Minh (Tập đoàn APaH): "Để không có những hậu quả nghiêm trọng liên quan đến chất lượng công trình, các Ban quản lý trong cả nước cần thực hiện viêc rà soát định kỳ toàn bộ công tác đấu thầu tại các dự án do đơn vị mình quản lý. Trường hợp nghi ngờ tập thể, cá nhân có dấu hiệu sử dụng chứng chỉ bằng cấp không đúng tham gia dự thầu thì cần báo cáo tới các cấp có thẩm quyền xử lý theo quy định".
Ngày 3/7/2020 cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố thêm 9 nguyên lãnh đạo các gói thầu dự án cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi.
Kết quả điều tra ban đầu xác định các bị can trên đã có hành vi vi phạm các quy định của pháp luật về xây dựng trong quá trình thi công, nghiệm thu công trình dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi. Từ đó, dẫn đến việc đưa công trình không đảm bảo chất lượng vào khai thác sử dụng, gây thiệt hại nghiêm trọng.
Trước đó, cơ quan điều tra đã ra quyết định khởi tố bị can, thực hiện lệnh bắt tạm giam 4 người gồm: Nguyễn Tiến Thành (nguyên Giám đốc Ban quản lý dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi); Hà Văn Bình (nguyên Giám đốc gói thầu số 7, Ban quản lý dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi); Phạm Đình Phú (phó tổng giám đốc Công ty Phương Thành), Lương Trung Dũng (chỉ huy trưởng gói thầu số 5 thuộc công ty TNHH xây dựng Thành Phát) và Nguyễn Thành An (thành viên Cienco 1, phó giám đốc ban điều hành gói thầu số 7).
Từ cuối tháng 10/2018, hội đồng thành viên Tổng công ty Đầu tư và phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) đã kiểm điểm Tổng giám đốc VEC về trách nhiệm phụ trách trực tiếp và quản lý vận hành bảo trì dự án, song đã không nghiêm túc thực hiện nghị quyết của hội đồng thành viên, để xảy ra hậu quả.
Các bị can vừa bị khởi tố vì sai phạm liên quan đến dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi. Ảnh: Bộ Công an.
Theo đại diện VEC, sau hơn một năm khai thác 65km cao tốc, một số hư hỏng cục bộ xuất hiện. Các đơn vị kiểm tra đã báo cáo nhưng nhà thầu không sửa chữa kịp thời, triệt để, làm hư hỏng nặng thêm. Trên tuyến đường xuất hiện 21 vị trí trong số 426 tổng số cầu, cống bị thấm, dột, tại một số vị trí mái taluy sạt trượt.
Việc xử lý các sai phạm cũng được nhiều chủ đầu tư quyết liệt nhưng vẫn tồn tại thực trạng hàng loạt vụ việc làm giả chứng chỉ được phản ánh đến các cơ quan báo chí như: Công ty Cổ phần 471 tiếp tục sử dụng chứng chỉ giả mạo cơ quan Nhà nước cấp trong hồ sơ dự thầu Gói thầu LC:4-XD:3- thi công xây dựng các cầu huyện Tân Uyên, Dự án thành phần 4, tỉnh Lai Châu thuộc Hợp phần xây dựng cầu dân sinh – Dự án xây dựng cầu dân sinh và quản lý tài sản đường địa phương (LRAMP) do Ban quản lý dự án 4 (thuộc Tổng cục Đường bộ Việt Nam, Bộ Giao thông vận tải) làm chủ đầu tư; Công ty cổ phần đầu tư xây dựng Phúc Vinh Đăk Lăk bị tố làm giả chứng chỉ trong hồ sơ dự thầu khi Sở xây dựng Thái Nguyên trả lời không cấp chứng chỉ các mã số GS1-280-11284, GS1-280-11189, GS1-280-11198.
Tuy nhiên, vào khoảng tháng 6 khi các tài xế lưu thông trên cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi phát hiện nhiều điểm bị lún, võng ở Km 21 qua thôn Chiêm Sơn, xã Duy Sơn, huyện Duy Xuyên (Quảng Nam).
Theo ghi nhận có 3 vị trí trên cao tốc bị hư hỏng theo hướng TP Tam Kỳ - Đà Nẵng, có nơi xuất hiện vệt lún dài hơn 2 m. Vị trí đoạn đường hư hỏng thuộc gói thầu 3B (Km 18+100 đến Km 21+500) do Công ty CP Đầu tư Thương mại và Xây dựng giao thông 1 (Trico1) thi công. Đây là nơi giao nhau của hai đoạn thuộc gói thầu 3B và 4.
Việc kiểm tra, rà soát nếu được các đơn vị chức năng thực hiện một cách nghiêm túc chắc chắc sẽ hạn chế được những công trình kém chất lượng như một số công trình đã bị phản ánh trong thời gian vừa qua.
Quay trở lại vụ việc Công ty CP Đầu tư Thương mại và Xây dựng giao thông 1 (Trico1) làm giả chứng chỉ hành nghề xây dựng dự thầu tại gói thầu DN-CW-02 thuộc dự án hỗ trợ khu vực biên giới - Tiểu dự án tỉnh Đăk Nông gói thầu được sử dụng bằng nguồn vốn vay viện trợ của Ngân hàng phát triển Châu Á (ADB)… là vụ việc đáng báo động.
Chủ đầu tư nên có các phương án rà soát, kiểm tra các chứng chỉ được đính kèm trong các bộ hồ sơ của nhà thầu khi tham gia đấu thầu để đảm bảo các công trình đang được thực hiện bởi các nhân sự có chuyên môn, nghiệp vụ. Mặt khác, việc xử lý các kiến nghị liên quan đến gói thầu nêu trên phải đảm bảo tính chính xác, khách quan, công khai minh bạch đúng quy định pháp luật và các hiệp ước quốc tế đã ký kết.
