Ngày ông Công ông Táo 23 tháng Chạp là ngày lễ cổ truyền của dân tộc, lấy tích từ 3 vị thần Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ của Lão giáo Trung Quốc và được Việt hóa thành huyền tích “2 ông 1 bà” thần Đất, vị thần Nhà, vị thần Bếp núc.
Đối với người dân Việt Nam, ngày ông Táo chầu trời rất quan trọng, bởi đó không chỉ là ngày các Táo lên đình bẩm báo với Ngọc Hoàng những điều tốt đẹp của gia đình năm vừa qua, mà đây còn là ngày các gia đình gửi gắm những điều may mắn cho ông Táo lên thiên đình.
Do vậy, cúng ông Táo thế nào là chuẩn nhất được rất nhiều người quan tâm.
Cúng vào thời gian nào?
Có người cho rằng nên cúng Táo quân vào ngày 22 tháng Chạp, lại có người cúng vào một ngày nào đó chỉ cần trước 23.
Tuy vậy, truyền thống là ngày cúng Táo quân đẹp nhất năm nay là đúng ngày 23 tháng Chạp, trước 13 giờ vì đây là thời điểm các vị thần tập trung về trời.
Năm nay, ngày 23 tháng Chạp rơi vào thứ Sáu, là ngày làm việc. Do đó nhiều người bận rộn có thể chọn một ngày đẹp khác để làm lễ. Năm nay có ngày 19 tháng Chạp là ngày đẹp, có thể làm lễ cúng Táo Quân rất tốt.
Lễ vật cần có trong mâm cỗ cúng ông Công ông Táo
Lễ vật cúng ông Công ông Táo cơ bản cần phải có 3 bộ áo mũ Táo quân, trong đó 2 bộ có cánh chuồn dành cho Táo ông, 1 bộ không có cánh chuồn cho Táo bà (cả 3 bộ đều kèm hia hài đầy đủ) và cá chép (có thể cá sống hoặc cá giấy). Những lễ vật này đều đã được người sản xuất đóng gói đầy đủ trong bộ đồ lễ. Nếu không mua được cá chép sống thì các gia đình có thể yên tâm vì đã có cá chép giấy trong bộ đồ lễ.
Còn với mâm cỗ cúng ông Công, ông Táo thông thường có:
- Thịt luộc;
- Gà luộc;
- Xôi hoặc bánh chưng;
- Món xào thập cẩm;
- Canh măng (hoặc canh nấm, canh mọc, canh bóng);
- Hoa quả, bánh kẹo, trà rượu, trầu cau, vàng mã.
Hoặc đơn giản chỉ cần cơm canh, rượu, hoa quả và bộ vàng mã Táo Quân là được.
Sáng ngày hôm đó, gia chủ làm lễ sửa bát hương (quan sái). Bát hương được lau sạch sẽ và để lại ba chân hương đẹp nhất. Lễ sửa bát hương này chỉ được thực hiện 1 lần duy nhất trong năm vào dịp ông Công ông Táo.
Để thực hiện nghi lễ này một cách uy nghiêm nhất, gia chủ nên ăn mặc chỉnh tề, lên hương và khấn vái thành tâm, tạ lễ, hóa vàng và nếu như cúng cá thật thì mang cá đi phóng sinh.
Tuy nhiên, việc phóng sinh là một truyền thống mang ý nghĩa nhân văn cho nên gia chủ tuyệt đối không được thả cá từ mặt cầu cao làm chết cá và không vứt túi nilong bừa bãi gây ô nhiễm môi trường.
