Mới đây, Bộ Tài chính đã công bố Dự thảo tờ trình gửi Chính phủ về đề nghị xây dựng Dự án Luật thuế tài sản. Theo đó, thay vì đánh thuế từ nhà thứ hai như đề xuất trước đây, Bộ Tài chính chọn phương án tính thuế 0,4% một năm cho phần vượt 700 triệu đồng của mọi căn nhà. Việc đánh thuế sẽ áp dụng với mọi chủ sở hữu nhà, gồm căn hộ chung cư, đất ở, đất xây nhà chung cư, đất kinh doanh....
Với cách tính này, một căn hộ có giá trị 1,7 tỷ đồng thì chủ sở hữu phải nộp 4 triệu đồng một năm thuế tài sản cho phần một tỷ đồng vượt ngưỡng chịu thuế. Ngay sau khi công bố, phương án tính thuế của Bộ Tài chính đã gây ra nhiều tranh cãi trong dư luận.
“Đánh thuế nhà ở vào lúc này chưa phù hợp”
Chia sẻ với Reatimes trước công bố của Bộ Tài chính về thuế tài sản, ông Nguyễn Ngọc Thành, Phó Chủ tịch Hiệp hội bất động sản Việt Nam đã đưa ra những phân tích về việc đánh thuế đối với nhà ở có giá trị trên 700 triệu đồng.
Ông Nguyễn Ngọc Thành, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam.
“Có 3 vấn đề phát sinh từ việc đánh thuế đối với nhà ở có giá trị trên 700 triệu đồng. Vấn đề thứ nhất là đánh thuế đó nhằm mục đích gì trong sắc thuế này. Nếu đặt vấn đề không đúng thì đưa ra sắc thuế đó cũng sai lệch, ví như tài sản 700 triệu đồng trở lên là tài sản mà số đông người trong xã hội đang sở hữu, dù có những người không đủ điều kiện thuộc đối tượng bị đánh thuế.
Đánh thuế tài sản vào đối tượng đại trà như thế là chúng ta đang hướng tới tận thu nguồn thu mà không phải để làm gia tăng GDP và còn làm trực tiếp ảnh hưởng đến đời sống dân sinh.
Tuy nhiên trong tình hình phát triển kinh tế của Việt Nam với GDP tăng trưởng như thời gian vừa qua thì sở hữu tài sản nhà trên 700 triệu đồng không còn là dạng quý hiếm nữa. Như vậy, đánh thuế tài sản vào đối tượng đại trà như thế là chúng ta đang hướng tới tận thu nguồn thu mà không phải để làm gia tăng GDP và còn làm trực tiếp ảnh hưởng đến đời sống dân sinh.
Đánh thuế tài sản là một phương thức điều tiết thì mục đích điều tiết ở đây là gì? Điều tiết từ người có thu nhập cao, có tài sản cao để lấy nguồn đó sử dụng cho những mục đích xã hội khác thì tốt nhưng đây là tác động đến phần đông xã hội thì điều tiết đó cần phải xem xét lại. Phải nhấn mạnh rằng với ngưỡng thuế tài sản nhà trên 700 triệu đồng trở lên thì đối tượng là những ai?
Thứ hai là trong điều kiện hiện nay, việc đặt ra đánh thuế tài sản đã thích hợp chưa? Ở nhiều quốc gia đã áp dụng việc đánh thuế khi nền kinh tế đã phát triển ở tốc độ nào đó, thu nhập đời sống đạt được ở mức cao. Xét trong điều kiện của Việt Nam nói chung, kinh tế hiện nay vẫn còn đang nhiều khó khăn, vẫn tồn tại những bất cập về việc làm cho xã hội, lao động dư thừa...
Chúng ta đặt vấn đề đánh thuế nhà ở vào lúc này tôi cho rằng chưa phù hợp với tình hình kinh tế hiện nay, mặc dù có nhiều khởi sắc nhưng đó chưa phải là khởi sắc để đi đến việc đánh thuế tài sản.
Thứ ba là chúng ta có kiểm soát được giá trị tài sản này hay không bởi trong hệ thống quản lý của chúng ta hiện nay dựa hoàn toàn vào tự khai. Từ chỗ thu nhập thực tế rồi chuyển hóa thành tài sản còn phải trải qua rất nhiều chặng đường và cả chặng đường đó phải được kiểm soát theo hệ thống.
Có một điều hiện vẫn tồn tại những mâu thuẫn như có thể người sở hữu tài sản hàng chục tỷ nhưng người đó còn ở tuổi vị thành niên thì có đánh thuế họ không? Vậy đối tượng nào sẽ mới phải chịu đánh thuế, có kiểm soát được thu nhập không, kiểm soát được sở hữu giá trị tài sản theo một chuẩn mực nào không?
Đến nay, chúng ta vẫn còn thiếu các chuẩn mực, thiếu công cụ, thiếu chế tài để kiểm soát. Khi chúng ta chưa có được những thứ đó mà đã đánh thuế thì chắc chắn sẽ làm nảy sinh các xung đột xã hội, gây mâu thuẫn giữa người áp mức thuế và người phải chịu mức thuế. Tất yếu sẽ xảy ra nhiều vấn đề tiêu cực trong quá trình ai phải chịu thuế và ai không phải chịu thuế?”
Với những phân tích đưa ra, ông Nguyễn Ngọc Thành cho rằng cần phải xem xét lại để đưa ra một sắc thuế phù hợp với đối tượng, với sự phát triển của nền kinh tế và của công cụ quản lý kiểm soát hiện nay.
"Nên nâng ngưỡng mức chịu thuế lên 1 tỷ đồng"
Trên góc độ của doanh nghiệp bất động sản, ông Nguyễn Văn Đực, Phó Giám đốc Công ty địa ốc Đất Lành thể hiện sự đồng tình, ủng hộ với quyết định phải đánh thuế tài sản bất động sản.
Ông Nguyễn Văn Đực, Phó Giám đốc Công ty địa ốc Đất Lành.
Ông cho biết: “Đánh thuế với tài sản bất động sản là việc làm cần thiết. Dù phương án đưa ra là bất hợp lý hay hợp lý với mỗi người thì đó vẫn là nhu cầu bắt buộc của một xã hội. Việc đánh thuế vào nhà ở cũng tương tự Nhà nước đánh thuế với giá xăng dầu, tức là đánh vào nhu cầu thiết yếu của người dân, từ đi lại đến ăn mặc và ở. Ví dụ như thuế giá xăng dầu có tăng, người dân bất bình thì họ vẫn buộc phải mua xăng dầu để phục vụ đi lại. Điều đó tương tự như có đánh thuế nhà ở thì người giàu sẽ mua biệt thự, còn người nghèo có thể mua chung cư dành cho người có thu nhập thấp.”
Đánh thuế với tài sản bất động sản là việc làm cần thiết. Dù phương án đưa ra là bất hợp lý hay hợp lý với mỗi người thì đó vẫn là nhu cầu bắt buộc của một xã hội.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Văn Đực không đồng tình với đề xuất ngưỡng không chịu thuế là 700 triệu đồng. Theo ông, giá các căn hộ chung cư ở TP.Hồ Chí Minh đều ở mức trên 700 triệu, điều này đồng nghĩa, cứ ai ở chung cư đều sẽ phải nộp thuế. Ông đề xuất nâng ngưỡng không chịu thuế lên 1 tỷ đồng.
“Khi Ngân hàng Nhà nước triển khai gói vay vốn 30.000 tỷ cho người có thu nhập thấp thì mức giá căn hộ từ 1 tỷ trở xuống sẽ được phép được vay. Như vậy, ngưỡng không chịu thuế cho giá trị một căn hộ cần phải được nâng ở mức 1 tỷ đồng. Chi phí cho người trả tiền thuế cho các căn chung cư có giá trên 1 tỷ chỉ rơi vào vài triệu đồng 1 năm và có khả năng nộp được” - ông Đực chia sẻ.
Đánh giá về tác động của phương án đánh thuế này đối với thị trường bất động sản, ông Đực nói: “Xu hướng dòng tiền đầu tư vào thị trường bất động sản sẽ không dịch chuyển nhiều bởi với mức đánh thuế này, nhà đầu tư vẫn có được tỷ suất lợi nhuận lớn. Thị trường bất động sản cũng sẽ bình ổn và không chịu tác động của chính sách thuế này”.
