Thích
Trước khi những đường hầm xuyên núi được xây dựng, đèo Hải Vân dài hơn 21km nối TP. Đà Nẵng với TP. Huế từng là nỗi khiếp đảm của các tài xế trong suốt thập niên 1980–1990.
Độ dốc lớn, bán kính cua nhỏ và sương mù dày đặc khiến tuyến đèo thường xuyên xảy ra tai nạn, dù lưu lượng phương tiện khi đó chỉ khoảng 1.000 xe mỗi ngày.
Hình ảnh mặt cắt cấu tạo bên trong mỗi ống hầm xuyên đèo Hải Vân. Ảnh: Tập đoàn Đèo Cả
Bước ngoặt chỉ thực sự đến khi hầm đường bộ Hải Vân hoàn thành ngày 5/6/2005, khép lại hơn 1.600 ngày đêm thi công và giải tỏa hoàn toàn gánh nặng của cung đường quanh co hiểm trở này.
Cung đường đèo Hải Vân khi nhìn từ trên cao. Ảnh: Báo Vietnamnet
Chính phủ Việt Nam bắt đầu xem xét tính khả thi của dự án vào năm 1996. Hai năm sau, năm 1998, Thủ tướng phê duyệt chủ trương xây dựng hầm với tổng mức đầu tư hơn 250 triệu USD, sử dụng vốn vay của Ngân hàng Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JBIC) kết hợp vốn đối ứng trong nước.
Hình ảnh thời điểm thông xe hầm Hải Vân. Ảnh: Báo Lao Động
Công trình chính thức khởi công ngày 27/8/2000. Theo thiết kế, hầm dài gần 6,3km, rộng 11,9m, cao 7,5m, đảm bảo tĩnh không 4,95m cho các phương tiện lưu thông. Bên trong bố trí 2 làn xe, mỗi làn rộng 3,75m, cùng lối đi bộ kỹ thuật rộng 1m và 18 điểm dừng khẩn cấp dọc tuyến.
Việc thi công hai cửa hầm được chia cho hai liên doanh quốc tế:
- Cửa phía Nam (Đà Nẵng): Công ty Dong Ah (Hàn Quốc) cùng Tổng công ty Sông Đà.
- Cửa phía Bắc (Huế): Hazama (Nhật Bản) phối hợp Cienco 6 (khi đó thuộc Bộ GTVT, nay là Bộ Xây dựng).
Hầm Hải Vân 1: Hầm dài nhất Đông Nam Á thời điểm thông xe
Ngày 5/6/2005, hầm chính được đưa vào sử dụng, trở thành hầm đường bộ dài nhất Đông Nam Á và nằm trong nhóm 30 hầm lớn nhất thế giới tại thời điểm đó. Tổng chi phí đầu tư đạt hơn 127 triệu USD (khoảng 3.000 tỷ đồng).
Hình ảnh 2 ống hầm Hải Vân khi nhìn từ trên cao. Ảnh: Internet
Trước khi có hầm, hành trình vượt qua 22km đèo Hải Vân mất gần 1 giờ và tiềm ẩn vô số rủi ro. Hiện nay, lưu thông qua hầm chỉ còn 10–15 phút nhờ tuyến hầm có tổng chiều dài sử dụng hơn 12km. Bình quân mỗi ngày có khoảng 6.500 lượt xe qua lại, tăng gấp đôi vào các dịp cao điểm.
Ngoài việc đảm bảo an toàn giao thông, hầm Hải Vân còn kết nối thông suốt Quốc lộ 1A, tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội cho cả TP. Huế và Đà Nẵng, đồng thời đóng vai trò quan trọng trên hành lang kinh tế Đông - Tây, nơi giao thương giữa miền Trung - Tây Nguyên và khu vực Đông Nam Á.
Sau khi hoàn thành đây từng là hầm xuyên núi dài nhất Đông Nam Á. Ảnh: Báo Chính Phủ
Lượng xe tăng nhanh khiến hầm số 1 thường xuyên quá tải. Tháng 4/2016, Bộ Giao thông Vận tải (nay là Bộ Xây dựng) chấp thuận cho CTCP Đèo Cả đầu tư hầm Hải Vân 2.
Công trình mới dài 6.292m, rộng 9,7m, bố trí 2 làn xe rộng 7m kèm lối đi bộ. Hầm chạy song song với hầm hiện hữu và chính thức đưa vào khai thác ngày 11/1/2021.
Hơn hai thập kỷ từ ngày khởi công, tổ hợp Hải Vân 1 và Hải Vân 2 không chỉ giúp rút ngắn khoảng cách giữa hai miền di sản (Huế – Đà Nẵng) mà còn chứng minh trình độ thi công công trình ngầm của Việt Nam có thể sánh với khu vực.
Hai hầm đường bộ này góp phần mở rộng giao thương, tăng tính kết nối vùng và tạo cú hích quan trọng trong tiến trình hội nhập.
Hầm Hải Vân trở thành một trong những minh chứng rõ nét nhất cho sự chuyển mình của hạ tầng giao thông Việt Nam trong thế kỷ XXI với công trình mang tầm vóc quốc gia.
