Chiều 23/10, tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, Quốc hội tiếp tục thảo luận về chủ trương đầu tư bổ sung vốn nhà nước tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), thông qua hình thức chia cổ tức bằng cổ phiếu.
Vì sao cần đầu tư bổ sung vốn nhà nước tại Vietcombank?
Trình bày Tờ trình về chủ trương đầu tư bổ sung vốn nhà nước tại Vietcombank, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, việc đầu tư bổ sung vốn nhà nước từ nguồn lợi nhuận còn lại năm 2021 là rất cần thiết nhằm hiện thực hóa các chủ trương của Đảng, Quốc hội về việc nâng cao hiệu quả, năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nhà nước; phù hợp với Chiến lược phát triển ngành Ngân hàng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, Đề án cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021 - 2025; nâng cao năng lực tài chính để Vietcombank dẫn dắt ngành tài chính ngân hàng trong nước theo định hướng của Đảng, Chính phủ và phấn đấu nằm trong top 100 ngân hàng lớn nhất khu vực châu Á.
Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc. (Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội)
Việc đầu tư bổ sung vốn nhà nước tại Vietcombank cũng nhằm đáp ứng các tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu theo quy định; giúp ngân hàng này có tiềm lực để thực thi các chính sách của Nhà nước và hỗ trợ nền kinh tế. Kể đến như chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn; chính sách hỗ trợ lãi suất; cấp tín dụng cho nhiều dự án quan trọng quốc gia với nhu cầu vốn đặc biệt lớn và thực hiện nghĩa vụ với ngân sách nhà nước.
Trong bối cảnh thị trường trái phiếu khó khăn, việc phát hành cổ phiếu cho nhà đầu tư riêng lẻ và phát hành trái phiếu tăng vốn không khả thi. Vì vậy, Vietcombank xin phép được sử dụng lợi nhuận còn lại sau thuế, sau trích lập để tăng vốn điều lệ thông qua hình thức trả cổ tức bằng cổ phiếu.
Theo đó, lợi nhuận còn lại sau khi trích lập các quỹ và chia cổ tức bằng tiền mặt đến hết năm 2018 và lợi nhuận còn lại năm 2021 của Vietcombank là 27.702 tỷ đồng (tương đương 49,564% vốn điều lệ). Vietcombank đề xuất được tăng vốn điều lệ từ các nguồn trên với số tiền 27.666 tỷ đồng (để đảm bảo tỷ lệ làm tròn tỷ lệ 49,5%; phần lợi nhuận còn lại 36 tỷ đồng sẽ được bổ sung vào các đợt phát hành sau). Vốn điều lệ hiện nay của Vietcombank là 55.891 tỷ đồng. Sau khi phát hành tăng thêm 27.666 tỷ đồng, vốn điều lệ của Vietcombank là 83.557 tỷ đồng. Phần lợi nhuận được chia cho cổ đông Nhà nước bằng cổ phiếu là 20.695 tỷ đồng. Đây được xem là phần đầu tư bổ sung vốn nhà nước vào Vietcombank.
Số liệu trên đã được Kiểm toán xác nhận khi kiểm toán Báo cáo tài chính năm 2023 của Vietcombank. Do vậy, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho biết, Chính phủ thống nhất mức vốn nhà nước đầu tư bổ sung tại Vietcombank là 20.695 tỷ đồng và kính đề nghị Ủy Ban Thường vụ Quốc hội xem xét, trình Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư bổ sung vốn nhà nước tại Vietcombank và đưa vào Nghị quyết chung của Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV.
Đề nghị làm rõ cơ cấu sử dụng vốn, chú ý giảm lãi suất, hỗ trợ doanh nghiệp
Nhất trí với sự cần thiết đầu tư bổ sung vốn nhà nước tại Vietcombank, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, Vietcombank là một trong các ngân hàng thương mại có quy mô lớn do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ, uy tín, tiên phong trong thực hiện các chính sách của Nhà nước, đóng góp hiệu quả đối với ngân sách nhà nước và sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Việc đầu tư bổ sung vốn nhà nước tại Vietcombank sẽ giúp ngân hàng nâng cao năng lực tài chính, bảo đảm các tỷ lệ an toàn và hướng tới chuẩn mực quốc tế theo Hiệp ước Basel III, nâng cao khả năng chống chịu rủi ro trong bối cảnh kinh tế toàn cầu có nhiều biến động và tiềm ẩn rủi ro tài chính; mở rộng hoạt động tín dụng, trong đó có các dự án quan trọng quốc gia có nhu cầu vốn lớn; tiếp tục phát huy vai trò chủ đạo trong thực hiện các chính sách của Nhà nước, hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội và tăng cường năng lực cạnh tranh, tăng uy tín trong nước và quốc tế, vươn tầm khu vực theo mục tiêu đã đặt ra tại Chiến lược phát triển ngành ngân hàng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.
Đồng thời, có đủ nguồn lực tham gia hỗ trợ cơ cấu lại tổ chức tín dụng yếu kém theo Đề án cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021 - 2025, bảo đảm an toàn hệ thống các tổ chức tín dụng. Ngay trong tháng 10/2024 nhận chuyển giao bắt buộc 1 ngân hàng thương mại yếu kém.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh. (Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội)
Ủy ban Kinh tế đánh giá, hồ sơ trình quyết định chủ trương đầu tư bổ sung vốn nhà nước tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam, hồ sơ của Chính phủ trình đã bảo đảm yêu cầu quy định tại Điều 49 của Nội quy kỳ họp Quốc hội ban hành kèm theo Nghị quyết số 71/2022/QH15 ngày 15/11/2022 của Quốc hội.
Về thẩm quyền quyết định, theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế, Vietcombank là ngân hàng thương mại do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ, việc đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho Vietcombank được thực hiện theo quy định của Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp (Luật số 69/2014/QH13) và quy định có liên quan.
Đồng thời, Ủy ban Kinh tế đề nghị làm rõ hơn cơ cấu sử dụng vốn được đầu tư bổ sung; chú ý trọng tâm là mở rộng hoạt động kinh doanh, cung ứng tín dụng đối với các ngành, lĩnh vực ưu tiên, các dự án quan trọng quốc gia có quy mô lớn; thực thi các chính sách của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước trong định hướng giảm mặt bằng lãi suất huy động, lãi suất cho vay, hỗ trợ doanh nghiệp, hộ gia đình, cá nhân trong sản xuất, kinh doanh./.
