Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, luật Nhà ở 2023 đã quy định các nhóm đối tượng được mua nhà ở xã hội, nhưng chủ yếu tập trung vào người lao động khu vực tư nhân, công nhân, lực lượng vũ trang…, trong khi chưa có chính sách riêng về nhà ở cho công chức, viên chức.
Do đó, hiệp hội này đề xuất bổ sung một chương trình phát triển nhà ở dành riêng cho công chức, viên chức, tương tự mô hình của Singapore, nơi công chức được hỗ trợ vay vốn mua nhà và được hưởng chính sách thuê ưu đãi dựa trên hiệu quả làm việc.
Một khu nhà ở xã hội tại Long An
"Đây không chỉ là giải pháp an sinh, mà còn là công cụ giữ chân nhân tài khu vực công, trong bối cảnh nhiều người có năng lực rời bỏ khu vực nhà nước do lương thấp, không đảm bảo nơi ở ổn định", ông Châu nhận định.
Được biết, tại Singapore, Chính phủ nước này đã thực hiện chính sách trả lương cao và bảo đảm nhà ở cho công chức, viên chức nhà nước.
Còn tại Việt Nam, theo ông Lê Hoàng Châu, do chưa có chính sách đặc thù nên nhiều công chức, viên chức nhà nước (có cả cán bộ cấp vụ) gần đến tuổi nghỉ hưu mà vẫn chưa mua được nhà ở xã hội, “nhà ở giá rẻ” để an cư.
Đặc biệt, đa số công chức, viên chức nhà nước có bậc lương thấp như lương khởi điểm công chức loại C - nhóm C3 bậc 1 chỉ có 3,15 triệu đồng/tháng. Hay nhóm C2 bậc 1 chỉ có 3,51 triệu đồng/tháng...
HoREA cũng cho rằng, nhà ở công vụ hiện còn rất thiếu, nhất là sau khi thực hiện sáp nhập cấp tỉnh, bỏ trung gian cấp huyện, sáp nhập cấp xã. Sau sáp nhập, cấp tỉnh mới và cấp xã có địa bàn rất rộng, nhu cầu “nhà ở công vụ” sẽ tăng lên trong thời gian tới.
Dù giá nhà đất thuộc top cao nhất khu vực và thế giới, song Singapore cũng là một ví dụ thành công về mô hình nhà ở xã hội tại châu Á do chính sách được thiết kế phù hợp từ hàng chục năm trước.
Chính phủ nước này đã thành lập một cơ quan duy nhất chịu trách nhiệm về nhà ở xã hội là Ủy ban Phát triển nhà ở (HDB), cung cấp nhà ở chất lượng cao và giá cả phải chăng cho cư dân.
Bắt đầu từ cuối những năm 1960 khi nền kinh tế Singapore chưa phát triển như hiện nay, nhiều người dân phải sống trong những khu ổ chuột, HDB đã tạo ra các trung tâm đô thị được quy hoạch hoàn chỉnh.
Các khu dân cư với đầy đủ cơ sở vật chất như trường học, cửa hàng, quầy bán đồ ăn ngoài trời và sân chơi đã mang đến các khu nhà ở xã hội với đầy đủ công năng cho người dân.
Đặc biệt, Chính phủ có các chính sách quỹ đất và nguồn nhân lực cho các công trình xây dựng quy mô lớn, bảo đảm tiết kiệm chi phí cao nhất. Hiện tại, gần 80% cư dân Singapore sống trong nhà ở xã hội và 90% căn hộ được sở hữu theo hợp đồng thuê 99 năm.
