Đề xuất ưu đãi thuế: Cơ hội mới cho cải tạo chung cư cũ?

Theo quy định về thuế TNDN hiện hành thì hoạt động cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ là hoạt động không được ưu đãi thuế TNDN.

Thực tế cho thấy, công tác cải tạo chung cư cũ chưa thu hút được nhà đầu tư. Nguyên nhân chính được chỉ là là do các khối chung cư cũ thường đặt tại vị trí trung tâm thành phố, do đó phương án cải tạo, xây dựng lại bị hạn chế, không cho phép đầu tư cao tầng nên không đảm bảo hiệu quả đầu tư. Ủy ban nhân dân các cấp không thực hiện công tác lập quy hoạch cải tạo theo quy định của Nghị quyết số 34/2007/NQ-CP mà giao chủ đầu tư tiến hành nên các chủ sở hữu căn hộ thiếu tin tưởng về tính công khai, minh bạch trong lựa chọn nhà đầu tư và không đồng thuận phương án bồi thường, hỗ trợ.

Năng lực tài chính của chủ đầu tư yếu nên không đảm bảo tiến độ mà một số dự án đã đề ra. Cùng với đó, các chính sách hỗ trợ về tài chính, tín dụng, miễn giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, thuế chưa được triển khai triệt để nên cũng là một nguyên nhân khó thu hút nhà đầu tư.

Theo quy định về thuế TNDN hiện hành, hoạt động cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ là hoạt động không được ưu đãi 

Qua công tác quản lý thu thuế thời gian qua, Bộ Tài chính cũng nhận được kiến nghị của một số doanh nghiệp đề nghị hướng dẫn thực hiện giải pháp tài chính và đất đai theo Nghị quyết số 34/2007/NQ-CP của Chính phủ.

Vì vậy, để góp phần thúc đẩy hoạt động cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ, nâng cao đời sống cho người dân, cần trình Quốc hội cho bổ sung quy định phần thu nhập của doanh nghiệp từ thực hiện dự án đầu tư cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ thuộc sở hữu Nhà nước đã bán cho người đang thuê (Nghị định số 61-CP ngày 5/7/1994 về mua bán và kinh doanh nhà ở), bị hư hỏng nặng, có nguy cơ sụp đổ, không bảo đảm an toàn cho người sử dụng để bán, cho thuê, cho thuê mua theo quy định của Luật Nhà ở được áp dụng thuế suất thuế TNDN ưu đãi 10% tương tự như đang áp dụng đối với hoạt động đầu tư xây dựng nhà ở xã hội hiện hành. Doanh nghiệp phải hạch toán riêng thu nhập của từng dự án đầu tư cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ để làm căn cứ hưởng ưu đãi thuế.

Nhìn nhận về bế tắc trong cải tạo chung cư cũ, ông Nguyễn Mạnh Khởi đã cho rằng, mặc dù các chính sách mới đã tháo gỡ được nhiều khó khăn, vướng mắc so với trước đây, tạo điều kiện để các địa phương đẩy nhanh tiến độ cải tạo, xây dựng lại các nhà chung cư cũ nhưng vẫn tồn tại những vướng mắc. Ví dụ như theo quy định thì chủ đầu tư dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và tiền chuyển mục đích sử dụng đất (nếu có) đối với toàn bộ phần diện tích đất được giao trong phạm vi dự án (kể cả phần diện tích đất được phép chuyển mục đích sử dụng).Tuy nhiên, các quy định mới lại chưa nêu cụ thể việc xác định ranh giới, quy mô sử dụng đất đối với các dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư. Điều này dẫn tới một số địa phương gặp vướng mắc trong quá trình xác định ranh giới, quy mô sử dụng đất, đặc biệt là phần diện tích được áp dụng cơ chế miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.

Nói về khó khăn trong cải tạo chung cư cũ, ông Nguyễn Chí Thanh, Giám đốc Công ty cổ phần Thanh Bình Hà Nội cũng chia sẻ rằng, vấn đề lớn nhất chính là sự cân đối hai hoà về lợi ích kinh tế. Xét ở góc độ doanh nghiệp, rất cần những ưu đãi về chính sách: "Theo tôi, Nhà nước nên có cơ chế mở cho doanh nghiệp. Ví dụ như trước đây, giới hạn chiều cao cải tạo chung cư cũ tạo ra sự khó khăn cho doanh nghiệp. Nay, chiều cao đã được nâng lên nhưng lại giới hạn mật độ dân số. Vậy doanh nghiệp sẽ phải tính sao? Đơn vị của tôi được nhận cải tạo một khu chung cư cũ ở Thái Hà nhưng chỉ được xây 13 tầng, lại giới hạn về mặt dân số. Và sau khi tính toán, chúng tôi đã không nhận triển khai vì rủi ro cao, lợi nhuận chưa thấy đâu".